20.10.1983 günü Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu'nun Tarım SSK'ya başlama bölümü 01.10.2008 günü yürürlükten kalkacak. Bundan sonra hiç kimse Tarım SSK'lı olamayacak. Onun yerine 5510 sayılı Sosyal Sigorta ve Genel Sağlık Sigortası (GSS) gelecek. Bu yüzden ocak gelmeden önce Tarım SSK'lı olabilecek olanlara bir an önce sigorta müdürlüklerine gidip başvuru belgelerini vermelerini tavsiye ediyorum. Böylece ırgat, amele denilen, tarım işlerinde hizmet akdiyle süreksiz çalışanlar daha kolay ve daha ucuz şartlarla emeklilik hakkını elde edebilir. Tarım SSK'nın primi az ama imkânı çok 2925 sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu'na göre, dilekçe verdikleri tarihi takip eden ay başından itibaren Tarım SSK'lı sayılan amelelerin her ay asgari ücretin yarısı kadar (319,35 YTL) kazandıkları varsayılmakta ve bu rakamın yüzde 30'u kadar, yani 95,81 YTL prim istenilmekte. Ödedikleri bu prim ile emekli oldukları gibi hem de prim öderken ve emekli olunca eşleri, çocukları ile bakmakla yükümlü iseler ana-babalarına sağlık karnesi alabilmekteler. İsteğe bağlı tarım sigortası kapsamında prim ödeyenlerin emeklilik şartları diğer SSK'lılardan daha kolay. SSK tarım sigortalılarının aylık ödemeleri yarım kabul edildiğinden, aylar 15 gün ve yıllık prim ödemeleri de 180 gün olarak hesaba dahil edilir. Bu sebeple 3.600 günü tamamlamak için en az 20 tam yıl prim ödemek gerekir. Buna göre tarım sigortalıları 3.600 günü ancak 20 yılda tamamlayabilmekte; ama bunların da daha önce normal SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı hizmetleri olabileceği gibi borçlanılmış askerlik süreleri de olabilir. O nedenle 3.600 günü 20 yıldan daha kısa sürede tamamlama imkanları da var. 01.10.2008 günü öncesinde Tarım SSK'lı olup da primlerini düzenli ödeyerek Tarım SSK'dan çıkarılmayanlar emekli edilecek. Ama 01.10.2008 gününden itibaren hiç kimse Tarım SSK'ya başlayamayacağından elinizi çabuk tutmanızda fayda var. Bu arada 1 Ekim 2008 gününden sonra Tarım SSK uygulamasında; a- 5510 sayılı kanunla 01/10/2008 tarihi itibarıyla 2925 sayılı kanun kapsamında yeni sigortalı tescili yapılmayacak. 1 Ekim'den sonra 2925 sayılı kanunun uygulaması bu tarihten önce prim ödeyen sigortalılarla sınırlı olmak üzere devam ettirilecek. b- 01/10/2008 tarihinden sonra 2925 sayılı kanunun 6. maddesi gereğince primlerini, ait olduğu yılı takip eden yılın şubat ayı sonuna kadar ödemeyenler ile Tarım SSK'sını sona erdirenler, yeniden tarım sigortalısı olmak için müracaatta bulunmaları halinde bu kapsama alınmayacak. c- Tarım SSK'lılardan 1 Ekim tarihinden itibaren yüzde 12,5'i genel sağlık sigortası primi olmak üzere toplam yüzde 32,5 oranında prim alınacak. 30 gün prim ödemeleri halinde kendileri ve bakmakla yükümlü oldukları kişiler sağlık yardımlarından yararlanacak. d- SGK müdürlükleri 1 Ekim 2008 gelmeden Tarım SSK başlangıçlarını engellemek adına, başvuru belgelerinizde birçok eksiklik arayacak, hatta her gün değişik tarlalarda, bağlarda, bahçelerce çalışanlardan işveren adı-soyadı adresi isteyecektir. Yetmeyecek, 'İşverenin Ziraat Odası'ndaki kaydını getir, dilekçenizi almıyoruz.' diyecekler. Yılmayın, başvurunuzu yapın, formu almazlarsa APS ile gönderin. Olumlu cevap vermezlerse İş Mahkemesi'nde dava açmanızı tavsiye ederim. 1 Ekim'den sonra askerlik borçlanması zamlanacak 1 Ekim 2008 günü 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu yürürlüğe girecek, askerlik borçlanması da zamlanacak ve ödeme şartları değişecek. 1111 sayılı Askerlik Kanunu gereğince, askerlik hizmetini er veya erbaş olarak ifa edenler askerlik sürelerinin tamamını, yedek subay olarak askerlik yapanlar ise yedek subay okulu devresini borçlanabilirler. Askere gitmeden evvel SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı (Özel Banka-Borsa Sandığı dahil) kapsamında bir işe girmemiş, önce askere gitmiş, askerden geldikten sonra sosyal güvenlik kanunları kapsamında işe girmiş olanların askerlik borçlanması yapmaları emeklilik yaş ve günlerini öne çekmeleri için iyi olur. Ayrıca bu kişilerin askerlik borçlanması ile prim ödeme gün sayıları da artar. İster askerden önce sigortası olsun ister olmasın askerlik borçlanması ile prim ödeme gün sayısı da artacağından, emeklilik için gereken prim ödeme süresi eksik olanların da askerlik borçlanması yapmasında fayda var. Acele eden, kârlı çıkar Sosyal Sigortalar Kanunu gereğince sigortalı olan eski SSK'lılar ve 2925'li Tarım SSK'lılar, 1479 sayılı Bağ-Kur Kanunu gereğince Bağ-Kur'lu olanlar ile 2926'lı Tarım Bağ-Kur'lular askerlik borçlanmalarınızı 1 Ekim 2008 günü gelmeden yaparsanız daha az ödersiniz. Bu tarihten sonra zamlanacak. Mesela, halen SSK'lıların askerlik borçlanması hesaplanırken, askerlik süresinin her bir ayı için 1 Temmuz 2008 tarihinde yürürlüğe giren asgari ücretin (638,70 YTL) yüzde 20'si, yani 127,74 yeni lira dikkate alınmakta. Mesela 20 ay askerlik süresi ödeyecekseniz (20X127,74) 2 bin 554 yeni lira ödemeniz gerekiyor. Askerlik borçlanmanızı 1 Ekim'den sonra yaparsanız hesaplama sistemi tamamen değiştiği için ödeyeceğiniz rakam epey zamlanacak. 1 Ekim 2008 günü yürürlüğe girecek 5510 sayılı kanuna göre askerlik borçlanması için en az asgari ücretin yüzde 32'si kadar ödeme yapacaksınız. Bu durumda 20 aylık askerlik süreniz için ödeyeceğiniz rakam (638,70X0,32X20) 4 bin 087 yeni lira olacak. Askerlik borçlanmasında SSK'lılar şu an için borcu 6 ay içinde ister ilk günü ister son günü ödeme hakkına sahip. Halen geçerli olan uygulamaya göre, borçlanma başvurusu yapıldıktan sonra gelen değişiklikler, (örneğin asgari ücretin artması) istekliyi bağlamıyor. Gerekli tutar altı ay içinde ister taksitler halinde isterse bir defada ödenebiliyor. Önemli olan 6 ay içinde tamamının veya bir kısmının ödenmesi. Kısmen ödeme halinde ödenen miktarın karşıladığı ay kadar hizmet kazanılıyor. Ancak, 1 Ekim'den sonraki borçlanma tutarlarını size bildirilmesinden itibaren 1 ay içinde tümüyle ödemeniz gerekecek. Yani bugüne kadar altı ay olan askerlik borçlanmasının ödeme süresi 1 aya indirileceği gibi kısmi ödeme hakkı da ortadan kaldırılacak. ZİYA PERVER- ZAMAN