Maliye Bakanlığı, yeni Gelir Vergisi Kanunu ile birlikte, işçi ve memurların vergi rejiminin de değiştirilmesi için araştırma yapıyor. Bakanlık bünyesinde gerçekleştirilen çalışmada, ''çalışanların brüt ücretlerinin düşük gösterilmesi, gerçek ücret ile brüt ücret arasındaki farkın başka adlar altında ödenmesi ve bu yolla devletten vergi kaçırılmasının önüne geçilmesi'' hedefleniyor. Bu amaçla başlatılan çalışmada, öncelikle işverenlerin TC kimlik numaralarını da yazarak, çalıştırdıkları kişilerin brüt ücret ve vergi bilgilerinin de yer aldığı ayrıntılı ücret döküm listelerini, aylık olarak Gelir İdaresine bildirmesi öngörülüyor. Bu konuda geçen yıl Sosyal Güvenlik Kurumu ile de bir çalışma başlatılmıştı. Söz konusu çalışmada, SSK işveren bildirimi ile vergi dairelerine verilen muhtasar beyannamelerin tek nüsha şeklinde düzenlenmesi ve ücret ayrıntılarını içermesi öngörülmüştü.Halen muhtasar beyannamelerle sadece iş yerlerindeki toplam işçi sayısı ile bunların ücretleri karşılığı ödenen toplam vergiyi görebilen Gelir İdaresinin, yeni uygulamayla detaylı ücret bilgilerine ulaşabilmesi planlanmıştı. Gelir İdaresinin Bilgi İşlem Merkezi de buna göre yeniden düzenlendi ve yeni yazılımlarla, VEDOP, yeni işleyişe hazır hale getirildi.Ancak Sosyal Güvenlik Kurumu ile başlatılan ortak çalışma, bugüne kadar sonuç vermedi ve yeni sistem hayata geçirilemedi.Gelir İdaresi de, çalışmaların daha da uzaması halinde, Maliye Bakanlığı bünyesinde gerçekleştirilecek bir düzenlemeyle işverenlerden muhtasar beyanname eki olarak, ayrıntılı ücret dökümü istenmesini kararlaştırdı. STOPAJ USULÜ VERGİLEME Ücretlilerle ilgili yeni sistemin ikinci ayağını ise Gelir Vergisi Kanunu'nda yapılması düşünülen değişiklikler oluşturacak.Halen bürokratların üzerinde konuştuğu yeni sistem kabul görüp, hayata geçirilebilirse, işçi ve memurlar normal gelir vergisi tarifesi dışına çıkacak.Ücretlerin de stopaja tabi tutulmasını içeren yeni sistem şöyle işleyecek: İşçi ve memurlar için asgari ücret de dikkate alınarak, bir stopaj oranı belirlenecek. Bu oran yüzde 15-20 aralığında bulunacak. Yılın ilk yarısı için yüzde 15, ikinci yarısı için yüzde 20 stopaj da uygulanabilecek.Eğer stopaj yüzde 20 belirlenirse, gelir vergisinde yüzde 15'lik dilimde yer alan asgari ücretlilerin vergi yükünün artmaması için, asgari geçim indirimi tutarları buna göre yeniden belirlenecek ve mevcut yük korunacak. İşverenler, her ay ücretlerden belirlenen oranda stopaj kesintisi yapacak ve bunu Hazineye aktaracak.İşverenler, tek tek çalışanların TC kimlik numaralarıyla birlikte brüt ücret ve stopaj tutarlarına ilişkin listeleri de, aylık olarak Gelir İdaresine ulaştıracak. ÜCRET GELİRİ STOPAJI AŞARSA NE OLACAK? Yıl bittiğinde İdare, TC kimlik numarasına göre her çalışanın o yıl içindeki brüt ücret toplamı ile stopaj dökümünü çıkartacak. Stopaj dilimini aşan brüt ücret sahiplerinden, gelir vergisinde genel beyan dönemi olan Mart ayında beyanname alınacak ve geri kalan vergi tahsil edilecek. Bunun için de Gelir İdaresi Başkanlığı'nca ücretlilere, Mart ayı öncesinde birer yazı gönderilecek.Yazıda, ilgilinin yıl içindeki toplam ücret geliri ve ödediği vergi belirtilerek, şu ifadeler yer alacak: ''Söz konusu ücret geliriniz için Mart ayı içinde şu tutarda beyanda bulunup, şu tutarda gelir vergisi vermeniz gerekmektedir. Bu işlem için Gelir İdaresi Başkanlığının ..... adresine, şu şifre ile girerek, sizinle ilgili ücret ve vergi dökümünün yer aldığı beyan tutanağını onaylayıp, beyanname yükümlülüğünü yerine getiriniz. Tutanakta yer alan vergiyi de bankaya ödeyiniz.''Mart ayı içinde bu yükümlülüğü yerine getirmeyenlere, Nisan ayında yeni bir mektup daha gönderilecek ve cezalı tahsilat yapılacağı tebliğ edilecek. Çalışanların yine de vergisini ödememesi halinde, ek vergi maaştan kesilecek ya da diğer yollarla tahsilat yapılacak. KAĞIT ÜZERİNDE DÜŞÜK ÜCRETE SON Maliye Bakanlığından bir üst düzey yetkili, ülkede brüt ücretler düşük gösterilerek, ciddi tutarlarda vergi kaçırıldığını, yeni sistem arayışlarının da kayıp ve kaçağa son verilmesi amacıyla başlatıldığını bildirdi.Bu çalışmaların bir ayağını ücretlerin bankaya yatırılması projesinin oluşturduğunu kaydeden Maliye yetkilisi, şunları söyledi: ''Yeni düzenlemeyle ücretlerin çok daha sağlıklı ve doğru olarak beyan edileceğini düşünüyoruz. Ücretlerin bankaya yatırılması ve bordro bilgilerinin Gelir İdaresine gönderilmesi ister istemez işverenleri daha duyarlı davranmaya itecek. Stopaj sistemi de uygulamaya konulabilirse, ücretlilerin vergi rejimi çok daha basit hale gelecek. Ülkede kayıtlı ücretli sayısı 11 milyon olarak belirleniyor. Burada doğru beyanı ne kadar sağlayabilirsek, vergi gelirlerimiz o kadar artacak.''Bu arada Bakanlık yetkilileri, yeni Gelir Vergisi Kanunu ile birlikte, gelir vergisi tarifesinin de yeniden düzenlenebileceğine dikkat çekiyor. Türkiye'de halen yüzde 15, 20, 27 ve 35'lik oranların uygulandığına işaret eden yetkililer, tarife sayısının fazla olduğunu, tarifedeki oran sayısının yeni düzenlemeler sırasında 3'e düşürülebileceğini vurguluyor. Ancak bunun getirisi ve götürüsünün de tek tek hesaplanacağını kaydeden Bakanlık yetkilileri, ''Biz, bütün bu rakamları siyasi otoritenin önüne koyarız. Nihai kararı orası verir. Daha sonra da Meclis'te ele alınır'' dediler. AA