Petrolü bugüne kadar merkezi hükümetin gözetiminde ihraç eden Bölgesel Yönetim ilk kez ‘bağımsız’ olarak petrol sevkiyatı yaptı.

Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi, ilk kez kendi adına dünya pazarlarına Türkiye üzerinden ham petrol ihracatına başladı. Bu gelişmeye Irak’ın tüm petrol kaynakları üzerinde tam yetkiye sahip olduğunu iddia eden merkezi Bağdat yönetiminin tepkisi merak ediliyor. Kaynaklar, ham petrol ve küçük miktarlarda da kondensat ihracatının, ekonomik bağımsızlığı giderek gelişen Kuzey Irak’ın Bağdat’la arasındaki sorunun çözülememesiyle yaşadığı sıkıntıyı yansıttığını belirttiler. Her ne kadar ihraç edilen petrol miktarı küçük olsa da kaynakları, mali açıdan Bağdat’a bağımlı olmak istemeyen Bölgesel Yönetim için bu işlemin önemli bir sembolik nitelik taşıdığını vurguladılar.

Taşımacılık kaynaklarının verdiği bilgiye göre Kuzey Irak’tan gelen ilk ihraç petrolü, karadan kamyonlarla Mersin Limanı’na taşındı. Genel Energy Başkanı Mehmet Sepil de yaşanan gelişmeyi doğrulayarak “Bölgesel Yönetim, Tak Tak sahasından petrol ihracatına başlamamıza izin verdi” dedi. Kuzey Irak Yönetimi’nin ihracatına başladığı ham petrolün çıkarıldığı Tak Tak sahasında Mehmet Emin Karamehmet’in de ortağı olduğu Genel Energy’nin hisseleri var. Bağdat hükümetinin petrol ödemelerini yapmamasına tepki gösteren Bölgesel Yönetim, ürettiği petrolün merkezi hükümetin denetiminde olan Ceyhan boru hattından sevkini geçen ay durdurmuştu. Sanayi kaynaklarına göre, Khor Mor doğalgaz sahasından Türkiye’ye günde 150 bin varillik kondensat sevki yapılabiliyor. Tak Tak’tan gelen ham petrol sevkiyatı da şimdilik benzer miktarda. Buna karşılık Türkiye de yakıt sıkıntısı çeken Kuzey Irak’a rafine ürün gönderiyor.

Irak’ta iki yönetim arasındaki başlıca anlaşmazlık nedeni, Exxon, Chevron gibi uluslararası petrol şirketlerinin Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi ile imzaladıkları sondaj anlaşmaları. Irak’ta kesinleşmiş 143.1 milyar varillik petrol rezervi bulunuyor. Bunun 45 milyar varillik bölümü de Kuzey Irak’ta yer alıyor. Kuzey Irak’ta üretilen petrol, Bağdat yönetiminin gözetiminde Irak-Türkiye Boru Hattı’na bağlanarak, Ceyhan terminaline ulaşıyordu. Burada petrolün, başta Avrupa olmak üzere dış piyasalara satışını Irak’ın milli petrol şirketi SOMO yürütüyordu. SOMO elde ettiği geliri, Irak merkezi hükümetine aktarıyordu. Hükümet de Bölgesel Yönetim’e düşen payı ödüyor, Bölgesel Yönetim de petrol şirketlerine ödemelerini yapıyordu. Ancak Bağdat yönetimi Bölgesel Yönetim’e tepki olarak bu sevkiyatı durdurmuştu.