Bazı enerji uzmanlarının ”devrim” olarak nitelendirdiği kaya gazı (Shale Gas) üretimi, doğalgaz piyasasını etkilemeye devam ediyor. Dünyanın önemli doğalgaz ithalatçılarından biriyken kaya gazı sayesinde son 5 yılda 200 milyar metreküpe yakın gaz üreten ABD, bu sayede Polonya’dan Çin’e kadar bu kaynağa ulaşmak isteyen birçok ülkeyi harekete geçirdi.
Petrolde yüzde 92, doğalgazda ise yüzde 98 dışa bağımlı olan Türkiye’nin yerli ve yenilenebilir kaynakların ekonomiye kazandırılması çalışmalarına kaya gazı da eklendi.
Konya ve Niğde’de tespit edildi
Dadaş Formasyonu’nda yer alan Diyarbakır’daki Sarıbuğday-1 sahasında TPAO ile Shell ortaklığında yürütülen çalışmalar bu alanda ilk oldu. 3 yılda 15 kuyunun açılmasının planlandığı sahada gaz arama çalışmaları aralıksız devam ediyor. 4 bin 500 metre derinlikte sondajın hedeflendiği kuyuda, 4 bin metrelere ulaşıldı. ”Parametre kuyu” olarak nitelendirilen bu kuyudan olumlu sonuçlar alınmasıyla sahada yatay sondaja başlanacak.
Türkiye’de tahmini olarak 0,4 trilyon metreküp olduğu tahmin edilen kaya gazının varlığı, Güneydoğu Anadolu’nun dışında Trakya ve İç Anadolu’daki bazı sahalarda da söz konusu. MTA’nın çalışmalarının ardından Konya ve Niğde’de tespit edilen rezervlerin çıkartılması için kaya gazı üretimi alanında faaliyet gösteren yabancı şirketler, art arda Bakanlığın kapısını çalmaya başladı.
Yeni sondajlar için anlaşmalar yakın
AA’ya açıklamalarda bulunan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı yetkilileri, kaya gazı ve kaya petrolü (oil shale) konusuna yoğunlaşan ABD’li, Kanadalı ve İngiliz şirketlerin Türkiye’deki kaynaklarla ilgilendiğini belirterek, söz konusu şirketlerin mevcut sismikleri etüt etmeye başladığını söyledi.
Gelecek aylarda Dadaş Formasyonu’nu ya da Trakya’daki sahalarla ilgili anlaşmaların gerçekleşebileceğini bildiren Bakanlık yetkilileri, ”Bu anlaşmalarda bizim önceliğimiz çalışmalara TPAO’nun da ortak olması. Kaya gazı gibi yerli bir kaynağı en etkin biçimde ülkemize kazandırmak istiyoruz” değerlendirmesinde bulundu.
Kaya gazı nedir? Nasıl çıkartılır?
Özetle kayaçların gözeneklerinde yer alan küçük miktardaki doğalgaz olarak tanımlanan kaya gazı, dikine veya yatay olarak açılacak olan kuyulara basınç uygulanmasıyla çıkartılıyor.
Araştırmalara göre, Çin ve Hindistan sahip başta olmak üzere, ABD, Arjantin, Avustralya, Güney Afrika ve Kanada kaya gazı rezervi açısından şanslı ülkeler.
AA
