Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch’in dışarıdan gelebilecek dış şoklara karşı Türkiye ekonomisinin yumuşak karnı olarak gösterdiği kısa vadeli dış borçlar, 2007’den bu yana yaklaşık 2,9 kat artarak 124,7 milyar dolara ulaştı. Kısa vadeli dış borçlardaki hızlı tırmanış, küresel kriz sonrasında Türkiye’nin dış borç görünümünü adeta tersine çevirdi.
PAYI YÜZDE 32,2'YE ÇIKTI
Fitch’in kritik uyarıda bulunduğu dış borç yapısındaki bozulma Hazine'nin resmi verilerinde yayınlandı. Bu verilere göre brüt kısa vadeli dış borç 2007'den bu yana yüzde 189 artarken uzun vadeli dış borçlardaki artış yüzde 26,5’de kaldı. Kısa vadeli dış borcun toplam dış borca oranı da bu yılın ilk çeyre sonunda yüzde 32,2’e tırmandı.
81,5 MİLYAR DOLAR ARTTI
Fitch’in dikkat çektiği söz konusu 2007-2014 yılları arasında Türkiye’nin brüt kısa vadeli dış borcu 43,1 milyar dolardan 124,7 milyar dolara ulaştı. Buna karşılık, ekonomiye rahat nefes aldıran uzun vadeli dış borçlar aynı dönemde 207 milyar dolardan 262 milyon dolara çıktı. Kısa vadeli borçlardaki artış 81,5 milyar dolar gibi yüksek seviyelere ulaşırken uzun vadeli dış borçlardaki artış 55 milyar dolarda kaldı.
BANKALARIN DUYARLILIĞI YÜKSELDİ
Fitch, özellikle kısa vadeli dış borçlardaki bu artış nedeniyle Türkiye’nin dışarıdan gelebilecek olası bir kriz durumunda, borçlarını ödemekte sıkıntı yaşabileceğine dikkat çekerken, özellikle bankaları işaret ederek, “Brüt dış borç içinde kısa vadenin payı, bankaların borçlanmaları öncülüğünde 2007'den bu yana iki katına çıkarak yüzde 32’ye yükseldi. Bankaların, piyasanın ani ve uzun kapanmasını da içeren daha aşırı bir senaryoya yönelik duyarlılığı bu nedenle yükseldi” demişti.
DIŞ BORÇ MİLLİ GELİRİN YARISI
Fitch’in özellikle dikkat çektiği özel sektör ve bankaların kısa vadeli borçlarındaki hızlı tırmanış Hazine verilerinde çarpıcı bir şekilde yer aldı. Başta bankalar olmak üzere özel sektör kuruluşlarının 2007'de toplam dış borcunun sadece yüzde 24’ü kısa vadeli borçlardan oluşurken 2014'e bu yüzde 40’a çıktı.