Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde temaslarda bulunan Dış Ticaretten Sorumlu Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen, Türk basın mensuplarına yaptığı açıklamada, Rus mallarına karşı Türkiye'nin de önlem almaya başladığını ve bugünden itibaren Rus mallarının gümrüklerde kırmızı hatta alınacağını söyledi. Rusya ile olan 27 milyar dolarlık ticaret hacmini, bu yıl 38 milyar dolara çıkarmayı hedeflediklerini ifade eden Tüzmen, ilişkileri geliştirmek için çok çaba harcadıklarını, ancak son gerginliğin çalışmalara zarar verdiğini kaydetti. Bakan Tüzmen, Rusya'ya karşı alınan önlemlerin peyderpey artırılacağının altını çizerek, üçüncü ülkelerden Rusya'ya yapılan ihracattaki malların da kırmızı hatta alınacağını belirtti. Tüzmen, Rusya'nın yaptığı uygulamalardan Türk işadamlarının büyük zarar gördüğünü ifade ederek, bunun sebebinin Moskova hükümeti olduğunu anlattı. Dış Ticaret Müsteşarlığı'ndan da Rus mallarına karşı alınacak önlemler konusunda gümrüklere bir yazı gönderildiğini bildiren Tüzmen, "Sebebini bilmediğimiz nedenlerden dolayı Rusya'nın Türk mallarına karşı tarife dışı engeller uyguladığını gördük. Ruslar bize cevap da vermiyor. Biz de bu yola başvurmak zorunda kaldık" diye tepkisini dile getirdi. RUS ÜRÜNLERİNE KARŞI, TEDBİR PAKETİ DEVREYE GİRDİ Rusya'nın yaklaşık bir aydır Türk ihraç ürünlerine uyguladığı engellemelere karşı, Türkiye de mütekabiliyet esasına göre, Rus ürünlerine yönelik tedbir paketini uygulamaya koydu. AA muhabirinin edindiği bilgiye göre, Rusya'nın bir iç genelge yayımlayarak, Türkiye'den ithal edilen mallara, tarife dışı engel uygulamasına Türkiye, Dünya Ticaret Örgütü kurallarına ve diğer uluslararası anlaşmalara aykırı olduğu gerekçesi ile karşı çıkarken, Türkiye'de kendi tedbir paketini devreye soktu. Tedbir paketi kapsamında Türkiye, bugün gümrüklere gelen ürünlerin belge esası ile değil, fiziki kontrol esası ile kontrolden geçirilmesini içeren, ''kırmızı hat'' uygulamasını başlattı. Gümrük süreçlerinde sarı, kırmızı ve yeşil olmak üzere üç farklı kontrol yapılıyor. Yeşil ''kontrolsüz geçiş'', sarı ''döküman kontrol23ü'' anlamına gelirken, kırmızı hat kontrolü ise fiziki kontrolü içeriyor. Kırmızı hat uygulaması ile Rus mallarının Türkiye girişinde de süre uzayacak. Türkiye'nin kademeli olarak başka önlemleri de hayata geçireceği belirtiliyor. TÜRKİYE-RUSYA ARASINDAKİ TİCARİ İLİŞKİLER Rusya, yaklaşık 1,3 trilyon dolara ulaşan GSYİH'sı ile dünyanın 10. büyük ekonomisi konumunda bulunurken, dünyanın en büyük doğal gaz ve ikinci petrol üreticisi konumunda bulunuyor. Özellikle enerji fiyatlarında yaşanan artışlarla birlikte değerlendirildiğinde, orta vadede Rusya'nın en büyük ilk beş dünya ekonomisi içine girmesi bekleniyor. Makroekonomik göstergelerdeki olumlu gelişmelere karşın, Rus ekonomisinin başta enerji kaynakları olmak üzere büyük ölçüde hammadde üretimi ve ihracatına bağlı olması, ekonomide ciddi yapısal zaafları da beraberinde getirdiği belirtiliyor. Türkiye ile Rusya Federasyonu arasındaki ilişkiler, 2004 yılı Aralık ayında Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı ve Rusya Federasyonu Devlet Başkanı tarafından imzalanan Ortak Deklerasyon;da belirlenen ''Çok Boyutlu Güçlendirilmiş Ortaklık'' hedefi temelinde gerçekleştiriliyor. Rusya'daki Türk yatırımları 5 milyar doları, üstlenilen müteahhitlik projeleri ise 25 milyar doları aşarken, iki ülke arasındaki ticaret hacminin 2008 yılı sonunda 38 milyar dolara ulaşacağı tahmin ediliyor. Rusya'nın ihracatında Hollanda, Almanya, İtalya, Çin ve Türkiye ilk sıralarda yer alırken, ithalatında da Almanya, Çin, Ukrayna ve Amerika ilk sıralarda yer alıyor. Türkiye, geçen yıl Rusya'ya 4,7 milyar dolar ihracat gerçekleştirirken, ihracatta 321,8 milyon dolar ile otomobil, 181,1 milyon dolar ile turunçgiller (taze ve kurutulmuş), 172,5 milyon dolar ile domates (taze ve soğutulmuş), 164,2 milyon dolar ile sentetik iplik ve dokumalar, 161,7 milyon dolar ile mücevher yer aldı. Rusya'dan geçen yıl 23,5 milyar dolar ithalat gerçekleştiren Türkiye, 6,7 milyar dolarlık doğal gaz, 4,9 milyar dolarlık ham petrol, 4,4 milyar dolarlık petrol yağı ve bitümenli minerallerden elde edilen yağ ithal etti. BAKAN TÜZMEN'İN AÇIKLAMASI Bu arada, Sincan-Uygur Özerk Bölgesi'nin Urumçi kentinde bulunan Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen burada yaptığı açıklamada, Türk ürünlerinin içinde bulunduğu TIR;ları gümrük kapılarında bekletmesiyle başlayan gerginlik sonrasında, Türkiye;nin de Rus ürünlerini bugünden itibaren kırmızı hatta aldığını bildirdi. Rusya ile yaşanan sıkıntının sürdüğünü belirten Tüzmen, Türk ihraç ürünlerine yapılan nedeni anlaşılamayan engellemelerin karşılığının verilmek zorunda kalındığını ve 3. ülkelerden Rusya'ya giden ürünlerin de kırmızı hatta alınacağını kaydetti. Bakan Tüzmen, Rus makamlarının acilen bu uygulamaya son vermesi gerektiğini ifade ederek, ''Ticari ilişkilerin daha da artmasını istiyoruz. Bu isteklerimizi Rus tarafına yazılı ve sözlü olarak ilettik. Ancak karşı taraftan net cevap alamadık. Biz de bu tipi uygulamaları başlattık. Olayı tırmandırmak değil, karşı tarafın cevabını hızlandırmaya yönelik bir tavır bu, Rus ürünleri kırmızı hatta alınıyor'' dedi. DTM;NİN GÜMRÜKLERE GÖNDERDİĞİ YAZI Öte yandan, Dış Ticaret Müsteşarlığı'nın 29 Ağustos Cuma günü Gümrük Müsteşarlığı;na gönderdiği yazıda, ''Konunun aciliyeti ve ülkemizin ekonomik ve ticari haklarının korunmasını teminen uluslararası kurallara ve teamüllere uygun olarak Rusya Federasyonu;ndan yapılan ithalatın gümrüklerde sıkıntıya yol açmayacak şekilde, kademeli olarak kırmızı hatta yönlendirilmesi ve gümrük işlemleri prosedürünün Rus tarafının tutumuna bağlı olarak mütekabiliyet esasıyla sonuçlandırılması uygun olacaktır'' denildi.