'Çukurova Turkcell'deki hisseleri elinde tutmaya devam edecek' diyen mahkeme şu sözlerle de Alfa'nın ipliğini pazara çıkardı: Çukurova başından beri borcunu ödemek istiyordu. Fakat Alfa'nın tek derdi Turkcell'i ele geçirmekti...

Türkiye'nin nefesini tutarak izlediği davada kazanan yine Türkiye oldu... Turkcell'in sorunlu ortaklarından Altimo ile (Rus Alfa Grubu'nun telekom kolu) Çukurova Holding arasında görülen davada mahkeme, Çukurova Holding'in haklı olduğuna hükmetti. Akşam Gazetesi'nin haberine göre İngiltere'nin en üst ticari yargı organı olan ve direkt Kraliçe'ye bağlı görev yapan Privy Council, Turkcell'in yüzde 13.8'lik hissesini ilgilendiren davada, Rus ortakların 'Hisseleri ele geçirme oyununu' gördüğünün altını çizerek, bu hisselerin belli koşullar altında Çukurova'da kalacağı yönünde karar verdi. Bu koşulların neler olacağı ise mahkeme tarafından daha sonra belirlenerek taraflara bildirilecek. Mahkemenin gerekçeli kararına geçmeden önce ortaklar arasındaki sorunun ne olduğunu hatırlatmakta fayda var. Ama önce Turkcell'deki ortaklık yapısını hatırlatalım: Turkcell'in yüzde 51'lik kısmı Turkcell Holding isimli şirkete ait. Kalan yüzde 34.70'lik kısım halka açık ve yüzde 13.07'lik hisse de Sonera Holding'in. Turkcell Holding'in yüzde 47.10'u TeliaSonera'nın, yüzde 52.90'ı ise Cukurova Telecom Holding (CTH) kontrolünde. CTH'nin ise yüzde 51'i Çukurova Holding'e ait. Kalan yüzde 49 ise Altimo'nun.

ÇUKUROVA Holding ile Alfa Grubu arasındaki sorunların kaynağı 2005 yılına dayanıyor. Bu tarihte Çukurova Grubu ile Alfa arasında toplam 3.3 milyar dolarlık bir finansman paketi konusunda anlaşma sağlandı. Bu finansmanın 1.6 milyar doları, Çukurova kontrolündeki bir kısım Turkcell hissesinin satışından sağlanırken, kalan 1.7 milyar dolarlık bölüm ise Alfa'dan alınan krediden oluşuyordu. Satış işlemi doğrudan Turkcell üzerinden değil, Turkcell'in yüzde 51 ortağı olan ve Çukurova Grubu tarafından kontrol edilen Çukurova Telecom Holding üzerinden yapılmıştı. Bu işlemin ardından Turkcell'deki Çukurova Holding'in dolaylı yoldan payı yüzde 13.77'ye inerken, Altimo da şirketin yüzde 13.22'sine sahip olmuştu. (Şirkette önemli olan Cukurova Telecom Holding'in alacağı karar. Nitekim Turkcell Holding'in büyük ortağı)

FİNANSMAN paketinin hisse devri ayağı böyle. Bir de kredi ayağı var. Zaten sorun da burada çıkıyor. Sözleşme kapsamında Çukurova 25 Kasım 2005'te Alfa'dan 1,352 milyar doları teminatlı olmak üzere toplam 1,707 milyar dolarlık kredi aldı. Teminatlı olan bölüm için Çukurova, Çukurova Telecom Holding'deki yüzde 51'lik hissesini teminat olarak gösterdi. Buraya kadar sorun yok. Takvimin işlemesiyle birlikte Çukurova, Alfa'ya olan borcunu da ödemeye başladı. 24 Kasım 2006 tarihinde 172.177.200 dolar teminatlı kredi için ve 45.209.250 doları da teminatsız kredi için olmak üzere toplam 217.386.450 dolar faiz ödemesi yaptı. Ayrıca aynı gün, vadesi gelmediği halde, teminatlı krediye mahsuben de 355 milyon dolar erken anapara ödemesi yaparak teminatsız krediyi kapattı.

FAKAT Çukurova'nın borç aldığı Alfa'nın hesapları çok farklıydı. Ruslar bu anlaşmanın başından beri Çukurova'nın bu parayı ödeyemeyeceğini düşünmüş, böylece Turkcell'deki hisselere el koymaya hak kazanmayı planlamıştı. Fakat Çukurova'nın bu zamanından önce gelen geri ödemeleri Alfa'nın canını sıktı. Hatta Alfa bunu engellemek için 2006 yılının kasım ayında temettü dağıtımına karşı çıkmış, böylece Turkcell'in elini zayıflatmaya çalışmıştı. Bu saptama bize değil, mahkemeye ait. Zira mahkemenin gerekçeli kararında da bu ifade yer alıyor. Aradan yaklaşık 6 ay geçtikten sonra, Altimo 2007 yılının nisan ayında Çukurova'nın kredi ödemelerini yapmadığını altını çizerek konuyu mahkemeye taşıdı ve teminat gösterilen yüzde 13.8'lik hissenin kendilerine geçmesini istedi. Fakat Alfa'nın mahkemeye başvurduğu dönemde Çukurova'nın ödenmeyen herhangi bir borcu bulunmuyordu.

ÇUKUROVA, bunun üzerinden bir ay bile geçmeden Alfa'nın kapısını çalarak, bütün parayı faiziyle birlikte kendilerine ödemeyi teklif etti. Fakat hisselerin peşinde olan Ruslar, bu teklifi düşünmeden geri çevirdi. Şimdi aradan yaklaşık 6 yıl geçti ve mahkeme son sözünü söyledi. Privy Council'ın kararına göre Alfa'nın "Çukurova 16 maddede temerrüde düştü" başvurusu doğru değil. Ortada temerüddü gerektiren sadece bir durum var. Bu da Çukurova'nın iradesinde olmayan bir olaydan kaynaklanıyor. Sözleşme uyarınca Alfa'nın hakları daima korundu. Ve son olarak ortada hisselerin el değiştirmesini gerektirecek herhangi bir durum yok.

MAHKEMENİN Çukurova Holding lehine verdiği karar Turkcell'in Türk kalmasını sağlarken, bunun yanında Turkcell'in sorunlu ortaklarından Rus Altimo'nun amaçlarının ne olduğunu da açık açık belirtmesi açısından Türk yatırımcısı açısından büyük önem taşıyor. Neden mi? Bugüne kadar yaptığı açıklamada Çukurova'ya verdikleri parayı geri almak istediklerini ve tek amaçlarının bu olduğunu söyleyen Ruslara mahkeme tokat gibi cevap verdi... Gerekçeli kararın son sayfalarında, mahkeme Altimo hakkındaki görüşlerini açık açık dile getirirken, Rus merkezli şirketin parasıyla hiç ilgilenmediğini amacının sadece ve sadece Türkiye'nin Turkcell'inin kontrolünü ele geçirmek olduğunu madde madde anlattı. İşte Privy Council'ın gerekçeli kararda kullandığı ifadelerden birkaçı:

- BAŞINDAN beri Çukurova, CTH'nin (Çukurova Telecom Holding) kontrolünün kendisinde kalmasını istiyordu. Bu yüzden de böyle bir hisse yapısı kurdu. Alfa, Çukurova'nın aldığı parayı geri ödemek istediğini biliyordu. Alfa da en başından bu yana 2006 yılının kasım ayında Çukurova'nın temerrüde düşeceğini ve hisseleri böylece ele geçireceğini tahmin ediyordu.

- ALFA bunun için 2006 yılının Kasım ayında kar payı dağıtımına karşı çıktı. Ve kredi ödemelerini isteme konusunda daima sessiz kaldı. Bunlar onun yaşam hakkıydı. Fakat tüm bunlar şu gerçeği kanıtlıyor: Alfa bu hisseleri hiçbir zaman para ya da kredi geri ödemesi olarak görmedi. Bunları Turkcell'i kontrol etmek için istiyordu.

- ÇUKUROVA Alfa'dan aldığı borcu kapatmak istiyordu. Alfa da bunu biliyordu. Çukurova'nın bunu başarmaya çok yakın olduğunu görünce endişelendi. Bunun önüne geçmek için bu hisseleri bünyesine katıp, Turkcell'in kontrolünü ele geçirmeye çalıştı.

- 2007 yılının mayısında Çukurova, bütün borcunu ödemek için Alfa'nın kapısını çaldı. Ve bu para üç yıl boyunca bir hesapta bloke olarak durdu. Fakat tek amacı Turkcell'in kontrolünü ele geçirmek olan Alfa, bu teklifi geri çevirdi.

- BU gelişmeler ışığında, Çukurova'nın hisseleri elinde tutma haklı saklıdır. Fakat bu bazı şartlar dahilinde geçerli olacaktır. Mahkeme, bu şartların neler olacağına da tarafların bazı belgeleri sunmasının ardından karar verecektir.

KONUYLA ilgili kararın açıklanmasının ardından Çukurova Holding de bir basın açıklaması yayımladı: Londra'daki Birleşik Krallık Yüksek Mahkemesi (Privy Council) Turkcell'de ortak hakimiyet hakkı veren hisselerin mülkiyetine dair Çukurova Grubu ile Rus Alfa Grubu arasında yaklaşık 6 yıldır devam eden davada nihai kararını Çukurova lehine verdi. Privy Council, Alfa'nın öne sürdüğü teknik temerrüt iddialarından bir tanesinin gerçekleştiğini; ancak bu temerrüdün bilinçli olmadığını ve Alfa'ya herhangi bir zarar vermediğini belirtti ve Çukurova'nın krediyi geri ödeyerek hisseleri geri alma hakkına sahip olduğuna hükmetti. Privy Council, ayrıca kararında, Alfa'nın 2005 yılındaki kredi işlemine sözkonusu Turkcell hisselerini ele geçirme amacıyla girdiğini ve Çukurova'nın krediyi geri ödemesini engellemek için bilinçli olarak adımlar attığını da teyit etti.

- ÇUKUROVA, 2005 yılında Alfa'nın verdiği bir kredi karşılığında, Turkcell'de dolaylı sahiplik sağlayan hisselerini Alfa'ya rehin vermişti.

- ALFA, 2007 yılında açtığı davada Çukurova'nın kredi sözleşmesi çerçevesinde temerrüde düştüğünü ve bunun sonucunda sözkonusu hisselere el koyduğunu iddia etmişti.

- BRİTANYA Virjin Adaları ilk derece mahkemesi 2010 yılı mayıs ayında, herhangi bir temerrüt halinin sözkonusu olmadığına, dolayısıyla Alfa'nın el koyma iddialarının geçersiz olduğuna karar vermişti.

- DOĞU Karayipler Temyiz Mahkemesi 2011 yılında bu kararı bozmuştu.

- DAVAYI nihai temyiz mercii olarak 2012 yılının Ekim ayında dört gün süren bir duruşma ile gören Privy Council (İngiltere'deki en yüksek temyiz mahkemesi) Çukurova lehine karar verdi.