Güneydoğu illerinde gelişen olaylar,
bölgenin ekonomisini vurmaya başladı. Oda başkanları, 'ticaret hayatının durmakta olduğunu, hatta durduğunu' belirtiyor.
Yatırımın da üretimin de istikrar gerektirdiğine dikkat çeken başkanlar, "Bizde zaten ekonomi yoktu, şimdi iyice bitti" dedi.
İşadamı hastanelik
Son olaylar üzerinde ekonomide durumu konuşmak üzere aradığımız
Batman Ticaret ve
Sanayi Odası Genel Sekreteri Rıfat Taşan, "Şu anda Ticaret ve Sanayi Odası'nda camlar kırık, oturuyoruz. Tank seslerinden sizin sesiniz bile gelmiyor. Önceki gün üç - dört
banka şubesi yakıldı. Ticaret durdu" dedi. Van Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Zahir Kandaşoğlu da olaylar yüzünden ortaya çıkan durumun başka bir boyutuna dikkat çekti. Kandaşoğlu'nun verdiği bilgiye göre işlerinde sıkıntıya düşen birçok
işadamı hastanelerde
psikolojik tedavi görüyor.
İşadamlarının anlattığına göre bankalar, bölge işadamına
kredi vermekte, şirketler vadeli
ürün satmakta çekimser.
Şanlıurfa Sanayici ve İşadamları Derneği Başkanı Fethi Baytekin, "Bütün bankalar kredileri kesmiş durumda" dedi.Bu arada, GAP İdaresi bugün İstanbul'da işadamlarına Güneydoğu'ya yatırım çağrısı yapmak için toplantı yapacak.
'Zarar karşılanacak'
Öte yandan İçişleri Bakanı Abdulkadir
Aksu ile
Tarım ve
Köyişleri Bakanı
Mehdi Eker,
Diyarbakır'da işyerleri zarar gören esnafı ziyaret etti. Bakan Aksu ve Eker, olaylarda zarar gören esnafın zararlarının karşılanacağını söyledi.Kişi başına günlük harcama 3.3 YTLGaziantep,
Adıyaman, Kilis, Şanlıurfa, Diyarbakır,
Mardin, Batman,
Şırnak ve
Siirt illerinin bulunduğu Güneydoğu
Anadolu Bölgesi'nde 7 milyon 611 bin 3 kişi yaşıyor. Devlet Planlama Teşkilatı'nın (DPT) Gelir Dağılımı ve Yoksullukla Mücadele Özel İhtisas Komisyonu raporunda 2005 yılı verilerine göre
yoksulluk yardımı alan 697 bin 904 kişiden 249 bin 536'sının
Güneydoğu Anadolu'da bulunduğu belirtiliyor.
Kişi başına günlük ortalama harcama düzeylerine bakıldığında da Türkiye'nin en yoksul bölgesi, 3.3 YTL'lik harcamayla Güneydoğu Anadolu olarak öne çıkıyor.
'Bütün bankalar krediyi kesti'
Şanlıurfa Sanayici ve İşadamları Derneği (ŞUSİAD) Başkanı Fethi Baytekin:
Normal dönemde yatırımcı gelmiyordu. Silahların patladığı bir dönemde hiç gelmez. Önemli olan
yerli yatırımcının çekilmemesi. Bankalar kredi vermiyor, kredinin batak olacağını düşünüyorlar.
Kamu bankaları bile böyle bir dönemde verilen kredileri tahsil etmek için ellerinden geleni yapar. Bütün bankalar kredileri kesmiş durumda.
'Psikolojik tedaviye ihtiyacımız var'
Van Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Zahir Kandaşoğlu:Bizde zaten ekonomi yoktu, şimdi bitti.
Ekonomi değil de, tek çabamız bir işyeri daha nasıl açalım, üç - beş kişi daha nasıl çalıştıralım, onun peşindeyiz. Bizi bir yere toplayıp,
psikolojik tedavi yapmaları lazım. Stresten ölüyoruz. 5 - 6 işadamı bu nedenden hastanede yatıyor. İşimiz zor. Bu tip olaylar bizi tamamen bitiriyor. Bölgeye ciddi bir şekilde güven getirmemiz lazım.
'
Mali bilançodan çok imajı düşünüyoruz'
Diyarbakır Sanayici ve İşadamları Derneği (DİSİAD) Başkanı Şeyhmus Akbaş:
Bu yapılan, bir yerde buranın ekonomisini çökertmeye yönelik bir çaba. Ama bu bölge çok badireler atlattı. Bunu da atlatacağını düşünüyoruz. Yatırım huzur güven ortamı ister ama sosyal sorumululuk gözüyle de bakmak lazım. Zarar büyük ama üç günlük bilançodan çok imajımız zarar gördü. Bu
ülke hepimizin. Masanın bir ayağı kırık olursa
masa sallanır.
'
Hakkâri'nin yüzde 70'i işsiz durumda'
Hakkâri Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Ahmet Şen:
Zaten anamız ağlamış, olaylardan sonra ekonomi dibe vurdu. Birşey yoktu zaten, olanı da bitirdiler. Gelen yok, giden yok, moral yok. Durumu iyileştirmeye çalışıyoruz ama bizi aşıyor. Bir bakıyorsun, bir yerde sıkıntı oluyor, her tarafta patlıyor. İstihdamın önünü açmak için bölgeye
teşvik edici yeni bir yasanın çıkması lazım. Hakkâri'de
işsizlik oranı yüzde 70. Buna bir çözüm bulunması lazım.
'Olağanüstü hal de olumsuz etkiler'
Güneydoğu Sanayici ve İşadamları Derneği (GÜNSİAD) Başkanı Şah İsmail Bedirhanoğlu:
Hiçbir şey bu şiddeti haklı kılamaz. Ama olaylar bahane edilerek bölgede
sıkıyönetim veya
olağanüstü hal benzeri uygulamaları haklı kılacak bir yönteme de başvurulamaz. Bu da ekonomiyi kötü etkiler.
Avrupa Birliği süreciyle ilgili demokratik reformların devam etmesini istiyoruz. Maddi telafiyi yaparız ama imajla ilgili telafi zaman alacak.
'Tank sesinden başka ses yok'
Batman Ticaret ve Sanayi Odası Genel Sekreteri Rıfat Taşan:
Çok etkilendik. Şu anda Ticaret ve Sanayi Odası'nda camlar kırık oturuyoruz. Tank seslerinden ses bile gelmiyor doğru dürüst. Önceki gün üç - dört banka şubesi yakıldı.
Hayat durmuş durumda. Ticaret hayatı da durdu. İyileşme, bu bölgenin gelişmesi demek ki bazı kesimlerin hesabına gelmiyor. Sürekli bu kargaşanın olmasını isteyen bir kesim var.