17 Aralık yolsuzluk ve rüşvet operasyonun adeta simgesi hâline gelen “sıfırlama işlemi”, devletin diğer iş ve işlemlerine de sıçradı. Hükümete yakın işadamlarından gelen tepki üzerine, Hazine arsa ve arazilerin kira bedelinde gizlice “sıfırlama operasyonu” yapıldığı öne sürüldü. Hazine taşınmazlarının idaresi hakkındaki yönetmelikte yapılan değişiklik ile, hâlen Hazine arazilerinin ve devlet gayrimenkûllerinin kira bedellerinin tespit edilmesinde kullanılan formüller değiştirildi. Bu değişiklik ile kira bedelleri için konulan alt sınır kaldırıldı. Yani, kamu kurumları ve Maliye’nin, kira bedellerini bir sınır olmadan tespit edilmesinin önü açıldı. Taraf Gazetesi'nin iddiasına göre, bu düzenleme en çok; hükümete yakın vakıflar ve işadamlarına yarayacak.
MUHALİFE EL KOYMA, YANDAŞA SIFIRLAMA
İç Güvenlik Paketi ile muhalif işadamlarının mallarına el koymaya hazırlanan AKP Hükümetinin, yandaş işadamlarına ise sessiz sedasız yeni bir avantaj sağladığı iddia edildi. Hazine taşınmazları ile ilgili 21 Eylül 2014 tarihinde yapılan değişiklik ile, taşınmazların kira bedellerinin belirlenmesinde baz alınan kriterler değiştirildi. Yeni düzenleme ile taşınmazların kira bedelinin sadece rayiç bedelin yüzde 2 ile 4’ü oranında olması öngörüldü. Mevcut sistemde ise, “kira bedeli emlak vergi bedelinin yüzde 1’inden az olamaz” şeklinde bir kriter bulunuyordu. Bu kriter nedeniyle, Hazine arazilerinde istenilen oranda bir indirim sağlanamıyor.
NOKTA ATIŞI DÜZENLEME
Yönetmelik değişikliğiyle, Hazine arazilerinin kiraları arttırılmış gibi gösterildi. Ancak, yapılan hesaplamalarda, söz konusu düzenleme ile devletin, Hazine arazilerinin kiralarına indirim imkanı getirdiği belirlendi. Örneğin, rayiç metrekaresi 500 lira olan gayrimenkulün yeni sistemde kira bedeli yüzde 2’lik orandan 10 lira olacak. Yani bu gayrimenkul için kira bedeli, 10 liralık birim fiyatı baz alınacak. Aynı gayrimenkulün emlâk değeri ise, komisyonlar tarafından belirlendiği için bin 500 lira düzeyinde bulunuyor. Emlâk değeri baz alındığında ise bu gayrimenkûlün kira bedeli 15 lira üzerinden hesaplanması gerekiyor. Yani bu sınırın altına çekilemiyor. Yeni sistemde ise, artık sınırın altında kiralar belirlenebilecek. Yani devlet, örnek gayrimenkûlde olduğu gibi metrekare bazında en az 5 liralık bir kayba uğrayacak. Bu da, milyonlarca liralık bir kayıp oluşmasına yol açacak.
ÇALIŞMA BAŞLATILDI
Yeni düzenlenenin ardından Maliye Bakanlığı Milli Emlâk Genel Müdürlüğü’nde, Hazine arazilerinin kira bedellerinin yeniden hesaplanması için çalışma başlatıldı. Ancak burada idarenin yetkisi bulunuyor. Hangi arazilerin kira bedelinde indirim yapılacağına idare karar verecek. Bu da, kiraları düşecek Hazine arazileri konusunda kafaların karışmasına yol açtı. Maliye Bakanlığı içinde ise, düzenlemenin en fazla; hükümete yakın vakıflar faydalanması beklendiği iddia edildi. Çünkü, sözkonusu vakıflara rant değeri yüksek arsalar kiraya verilmişti.
30 Mart yerel seçimler öncesinde yayınlanan ses kayıtlarında, bu arsaların kira bedellerinin çok yüksek olduğuna yönelik şikâyetler gündeme gelmişti. Oysa, vakfa ve hükümete yakın işadamlarına verilen arsaların kira bedelleri ise rayiçlerinin çok altında kaldığı, daha sonradan anlaşılmıştı. Örneğin Urla’da bir vakfa kiraya verilen 20 milyon liralık arsadan aylık 10 bin lira kira alındığı ortaya çıkmıştı.
HÜSEYİN ÖZAY - TARAF
