Banka faizlerinin yüzde 1.5'ler seviyesinde seyrettiği bir ortamda inşaat firmaları konut almak isteyenlere yüzde 1'in altında faiz oranları ve düşük peşinat gibi olanaklar sunuyor. Ekonomik kriz beklentisi ve bankaların yükselen faiz oranları konut satışlarını durma noktasına getirirken, kendi finansman modellerini oluşturan inşaat firmaları düzenledikleri kampanyalarla sektörü canlandırmaya çalışıyor. Bankaların konut kredilerinin 1.5'ler seviyelerinde seyrettiği bir ortamda inşaat firmaları yüzde 1'in altında faiz seçeneklerinin sunulduğu alternatif ödeme planları ile dikkat çekiyor. İnşaatçıların yürüttüğü kampanyalar sadece düşük faiz imkanı da sunmuyor. Müşteriye, kısa vadeli satışlarda sıfır faiz uygulaması, peşinat miktarlarının azaltılması, peşinat alınmaması ve teslimattan sonra başlayan taksit ödemeleri de seçenekler arasında yer alıyor. Bankalar istekli değil 2006 yılında da bankaların konut kredisi faiz oranlarını normalin üzerine taşıdıklarını belirten Ağaoğlu Şirketler Topluluğu Yönetim Kurulu Başkanı Ali Ağaoğlu, "Bugünkü belirsizlik ve ekonomik dalgalanmanın olduğu ortamda bankalar önlerini göremedikleri için konut kredisi vermekte çok istekli değil. Bu nedenle bankalar kredi verirken bazı prosedürleri ince eleyip sık dokuyor. Finansal alt yapısı güçlü olan inşaat firmaları da kendi kaynaklarını kullanarak müşterilerine alternatif finansman olanakları sunma yoluna gitti" dedi. Türkiye'de şu anda konut stokunda şişme olduğunun söylendiğini ancak genele bakıldığında Türkiye'nin ihtiyaç duyduğu toplam konut ihtiyacının henüz karşılanamadığını ifade eden Ağaoğlu, "Konut sektöründe yeni ev ihtiyacı göstergedir. Türkiye'nin yeni ev ihtiyacı 1 milyon adet iken üretilen konut sayısı ise en iyi dönemde 600 bin. İnsanlarımızın konut ihtiyacı var, insanlar konut almak istiyor. Fakat insanlara erişilebilir finansman olanakları sunmak gerekiyor. Türkiye'de vatandaşa uzun vadeli finansman olanağı sunulamadığı için konut üretimi 500 binlerde kalıyor" diye konuştu. ‘En iyi yatırım kriz zamanında yapılır' Piyasanın daralmasıyla konut satışında zorlanan firmalardan bazısı kalite ve ödeme seçeneklerine vurgu yaparken, bazısı da yatırım avantajını ön plana çıkarıyor. Kuzu Grup'un TOKİ ile birlikte Halkalı'da inşa ettiği Divan Residence'ın satış ilanlarında "Kolay ulaşım olanaklarıyla, yeni yaşam tarzıyla, mükemmel bir yatırımla buluşacaksınız" deniliyor. E-5, TEM ve Atatürk Havalimanı'na yakınlığını avantaj olarak kulanan Kuzu, göl manzaralı 1+1 ve 2+1 daireleri 99 bin YTL'den başlayan fiyatlarla satışa sunuyor. Yine TOKİ'nin Bahçeşehir Ispartakule projesinde "Hem geleceğe hem de bugüne yatırım yapın" sloganı ile başlattığı kampanyada birçok ödeme seçeneği sunuluyor. KC Group dün gazetelere "Kriz zamanında yatırım mı olur, böyle dönemlerde hiçbir risk almadan sahip olduklarınla yetinmek gerek diye düşünenler ilanın geri kalanını okumak için nefeslerini boşa tüketmesinler" başlıklı bir ilan verdi . "Gerçek fırsatlar kriz zamanında doğar" vurgusu yapılan ilanda şu ifadelere yer verildi: "Bakir gelecek vaadeden gözde yerlerden satın alacağınız gayrimenkul ekonomi yeniden rayına oturup, piyasalar durulunca size kat kat fazlasını kazandırır." Sektör temsilcilerinin görüşleri FİNANSMAN SORUNU ÇÖZÜLMELİ / Ağaoğlu Şirketler Topluluğu Yönetim Kurulu Başkanı Ali Ağaoğlu Belirsizlik ve ekonomik dalgalanma nedeniyle bankalar önlerini göremedkleri için, konut kredisi vermekte çok istekli değiller. Finansal alt yapısı güçlü olan inşaat firmaları ise kendi kaynaklarıyla müşterilerine alternatif finansman olanakları sunuyor. Türkiye'nin yeni ev ihtiyacı 1 milyon adet. Ancak üretilen konu sayısı en iyi dönemde bile 600 bin. İnsanlarımızın konut ihtiyacı var. Onlara erişilebilir finansman olanaklarının sunulması gerekiyor. Bu nedenle biz kendi finansal kaynaklarımızı devreye sokuyoruz. KONUT ALMAK İÇİN İYİ BİR DÖNEM / Dumankaya İnşaat Yönetim Kurulu Üyesi Ali Dumankaya Önceden doğru fiyatlama yapan firmalar, şu anda satışlarına devam ediyor. Başta demir olmak üzere inşaat maliyetlerindeki artış, konut fiyatları üzerinde alttan baskı yapıyor. Konut fiyatlarında bir düşüş beklentisi içinde olanlar yanılıyor. Tam aksine fiyatlarda yükselme olacaktır. Konut almak isteyenler bu fırsatı iyi değerlendirmeli. Firmalar, karlarından fedakarlık yaparak kampanyalar gerçekleştiriyor. Biz bu tür krizlerle ilk kez karşılaşmıyoruz, kurumsal firmaların çoğalması krizin etkilerini minimuma indirdi. DOĞRU PROJELERİN SORUNU YOK / Teknik Yapı Ceo'su Teoman Metehan Sektör son 3 yıldır yurtdışı ve yurtiçindeki gelişmelerin etkisi altında. Ancak, konut sektöründeki uzun vadeli oyucular ve güçlü firmalar, her döneme uygun stratejiler geliştirebilme esnekliğine sahiptir. Bu nedenle krizlerden her firma aynı derecede etkilenmiyor. Doğru yerde doğru projeler gerçekleştiren firmaların konut satışlarında sorun olmadığı görülüyor. Müteahhitler kar marjlarından fedakarlık ederek pazarlama stratejileri geliştiriyor. Talepteki yoğunluğun artmasıyla konut fiyatları olması gereken noktaya ulaşacaktır. 2009 GEÇİŞ DÖNEMİ OLUR / Emlak Komisyoncuları Odası Başkan Yardımcısı Nizamettin Aşa Markalı konut projeleri dışında satılan ev neredeyse yok. 2008'de satılık tabelalarında yazan fiyatlar 2007'nin son dönemiyle aynı. Ancak bugün, fiyat üzerinden yüzde 20-30 pazarlık payı ile konut satın alınabiliyor. Belli bölgeler dışında, emlak piyasasındaki durgunluğun yıl sonuna kadar devam edeceğini düşünüyoruz. 2008'in son çeyreğinde dönemsel bir canlılık olabilir. 2009 geçiş dönemi olacak. 2010 yılında ise, mortgage sisteminin sağlıklı işlemesiyle konut sektörü canlı ve hareketli bir sürece girecektir. Şirketlerin alternatif ödeme seçenekleri AĞAOĞLU'NDAN 'KONFORLU' KREDİ Ağaoğlu Şirketler Topluluğu, Eltes Güneşi ve Eltes Gold residence projelerinden ev almak isteyen müşterilerine kendi öz kaynaklarını kullanarak, cazip olanaklar sağlıyor. "Ağaoğlu Konforlu Kredi" adını taşıyan kampanyayla, ilk peşinat tutarı yüzde 10'a indirilirken, 24 aya kadar yüzde 0, 60 aya kadar ise yüzde 0.99 faizle ev sahibi olma imkanı sunuluyor. Eltes Güneşi'nde daireler 185 YTL'den, Eltes Gold Residence'da ise 213 bin YTL'den başlıyor. EKİNOKS'DA PEŞİNAT YÜZDE 1 Ekinciler İnşaat, DenizBank ile mart ayında başlattığı "Yüzde 1 peşin, kalanı daire tesliminde" kampanyasını nisan ayı sonuna kadar uzattı. Ekinciler İnşaat yüzde 1 peşinat ve yüzde 0,99'dan başlayan kredi oranıyla, Eylül 2008'de Ekinoks Beylikdüzü Rezidans projesindeki konutları teslim edecek. Daire bedelinin yüzde 75'i için DenizBank'tan yüzde 0,99 dan başlayan faiz oranıyla kredi kullanılabiliyor. Üstelik alınacak kredi için hiçbir dosya masrafı ödenmiyor. SARI EVLERDE SIFIR FAİZ Sarıgazi'de 141 bin 500 YTL'den başlayan fiyatlarla satışı devam eden 720 dairelik Sarı Evler projesinden 24 ay vade ile ev alanlar taksitlerini yüzde sıfır faiz ile ödeyecek. Daire bedelinin yüzde 25'inin peşinat olarak alınacağı uygulamada, kalan tutar 24 aya kadar sıfır faiz ile taksitlendirilecek. İNTAŞ AŞ'nin Sarıgazi projesinde banka kredisi ile de 240 aya varan vadelerde de konut sahibi olunabiliyor. 47 ay vadeli kredinin faiz oranı ise yüzde 0,99. BEYAZEVLER'DE PEŞİNAT EKİMDE Kurtköy'de inşa edilen Beyazevler projesinde 56 ile 141 metrekare alanlı konutların fiyatı 98 bin YTL'den başlıyor ve 215 bin YTL'ye kadar yükseliyor. Projde 19 bin YTL ile 43 bin YTL arasında değişen peşinatlar ekim ayında alınıyor. 72 ay taksit uygulanan kampanyada aylık taksitler 1.672 YTL ile 3 bin 607 YTL arasında değişiyor. İlk taksitlerin kasımda ödenmeye başlanacağı projede teslimatlar aralık ayında yapılacak. SİNPAŞ'DAN 'DEVRİMCİ ÖDEME' Sinpaş "Devrimci ödeme planı" sloganıyla Samandıra'daki Lagün ve Bursa'daki Ottomanors projelerinde peşinatı kaldırarak, ara ödeme sistemi getirdi. 60 ay vadeli ve 3 ara ödemeli satışta Sinpaş, ilk iki ödemede satış bedelinin yüzde 10'unu, son ödemede ise yüzde 35'ini talep ediyor. Bu durumda tüketici peşinat ödemiyor, ama iki yıla varan süre içinde konut ücretinin yüzde 55'ini temin etmesi gerekiyor. GÜNERİ'DEN ŞİMDİ AL TEMMUZDA ÖDE Güneri İnşaat, Bahçelievler'de hayata geçirdiği İkebana projesinden ev sahibi olmak isteyenlere "Dairenizi şimdi alın ödemeye temmuz ayında başlayın" kampanyasıyla "şimdi al sonra öde" avantajı sunuyor. Japon bahçesi konseptiyle dikkat çeken İkebana projesinde daireler için 36 ay vadeli ödemelerde sıfır faiz uygulanırken, 60 ay vadeli ödeme yüzde 0.55, 72 ay vadeli ödeme ise yüzde 0.65 faiz uygulanıyor. BÜTÇEYE GÖRE ÖDEME SEÇENEĞİ Fiyapı tarafından hayata geçirilen 242 konuttan oluşan Fi-yaka Evleri için kişiye özel ödeme seçenekleri sunularak, ev sahibi olmak isteyenlere esneklik sağlanıyor. Ödeme koşulları sıfır faiz ve sıfır peşinat seçenekleriyle başlıyor. Tapu ev sahibine hemen teslim ediliyor. 18 bini yeşil alan olmak üzere toplam 25 bin metrekare alan üzere kurulu projede açık, kapalı yüzme havuzları da bulunuyor. REFERANS