Antalya Yaş Sebze Meyve İhracatçıları Birliği (AYSMİB) Başkanı Mustafa Satıcı, Avrupa'ya ihracat sezonunun bu yıl biraz uzun sürmesi nedeniyle, iç piyasada bazı ürünlerde fiyatların belli seviyenin altına inmediğini, tarla ürünleri ve Avrupa'nın yerli ürünlerinin devreye girmesi ile iç piyasada fiyatlarda düşüşün başlayabileceğini söyledi. Satıcı , Türkiye'de 40 milyon tondan fazla yaş sebze-meyve üretilmesine karşın bunun ancak yüzde 3'ünün ihraç edildiğini belirtirken, özellikle kiraz, biber, karpuz, domates, salatalık gibi ürünlerde ihracat oranının yüzde 60-70'lere ulaşabildiğine işaret etti. Domateste, sera üretiminde üretimin yüzde 40'ı ihraç edilirken, kirazda ihracat oranının yüzde 60-70'lere ulaştığını anlatan Satıcı, şöyle devam etti: ''İhracatın olduğu her dönemde fiyatlar belli seviyenin altına inmez. Türkiye genelde Haziran ayına kadar Avrupa'ya iyi mal satar. Haziran ayında Avrupa'nın yerli ürünlerinin devreye girmesi ile ihracat yavaşlardı. Bu yıl Avrupa'ya ihracat sezonu biraz uzadı. Futbol şampiyonasının da etkisi oldu. Şimdi kendi ürünleri çıktı. Tarla ürünleri de ihraç edilecek kalitede olmadığı için yurt içi piyasaya arzın artması ile birlikte fiyatlar düşer.'' Satıcı, döviz kurlarındaki artışın da ihracatçıya rekabet gücü kazandırdığını, son dönemde sebze-meyve ihracatının artmasında bunun da etkili olduğunu, ancak her zaman sera ürünlerinde ihracat oranının yüksek olduğunun unutulmaması gerektiğini kaydetti. HAZİRANDA İHRACAT KAYITLARI YÜZDE 56.72 ARTTI Türkiye İhracatçı Birlikleri (TİM) verilerine göre, yaş sebze-meyve ihracatındaki kayıt rakamları, Haziran ayında önceki yılın aynı ayına göre yüzde 56.72 artarak 83.1 milyon dolardan 130.3 milyon dolara çıktı. Ocak-Haziran dönemi itibariyle ise ihracat kayıt rakamlarındaki artış yüzde 17.68 düzeyinde gerçekleşti ve 475.5 milyon dolardan 559.5 milyon dolara yükseldi. 1 Temmuz-30 Haziran tarihlerini kapsayan son bir yıllık dönemde yaş sebze meyve ihracat kayıtlarında yüzde 14.8 artış kaydedilirken, önceki dönem 921.7 milyon dolar olan ihracat kayıt rakamı 1 milyar 58 milyon doları aştı. AMBALAJ VE NAKLİYE FARKI Ankara Yaş Sebze Meyve Komisyoncuları Derneği Başkan Yardımcısı Celal Demirel de bazı sebze-meyvelerdeki fiyatları değerlendirirken, hale gelen mal miktarında bir azalma olmadığını, domateste ise sera ürünlerinin bitmesi, tarla ürünlerinin henüz devreye girmemesi nedeniyle fiyatların biraz yüksek seyrettiğini söyledi. Demirel, Antalya'da sera domatesi sezonu sona ererken; Eskişehir'de dolu olayı nedeniyle tarla domatesinin biraz geciktiğini, ancak bugünlerde Tokat'ın da devreye girmesiyle domates fiyatlarının düşeceğini belirtti. Kalite ve ambalaj farkı gözetilmeden üretici ve tüketici fiyatlarının karşılaştırılmasının doğru olmadığına işaret eden Demirel, özellikle halden geçen ürünlerde üretici fiyatı ile perakende fiyatı arasında fahiş farklar olmadığını ifade etti. Bugün halde 30 YKr'ye de 80 YKr'ye de domates satıldığını, bilgisayar kontrollü işletmede üretilen ürünün kalitesi ile vasıfsız bir işletmedeki ürünün kalitesinin aynı olamayacağını anlatan Demirel, şöyle konuştu:''Ayrıca, pazara mal yapılırken, 3'lü kasalar kullanılır. Bu kasalardaki ürünün ambalaj ve nakliye masrafı kiloda 40 bin liradır. Karton kutu ambalaja konan bir ürünün ambalaj ve nakliye masrafı ise kilogramda 200 bin liranın altına inmez. Fiyat karşılaştırması yapılırken bunlar dikkate alınmalı.'' Halden geçen ürünlerin perakende satış fiyatlarında fazla fark olmadığını öne süren Demirel, şu bilgiyi verdi: ''Halde komisyoncu en fazla yüzde 8 kar marjı ile çalışır. Oluşan fiyat üreticiye net ulaşır. Alan da kendi karını koyup satar. Asıl kar marjı orda denetlenmeli. Belediyeler bu konuda iyi denetim yapmalı. Ayrıca, pazarcılar, büyük marketler, doğrudan üreticiden alarak, ürünün pazara sunulduğu yerde yüzde 15 belediye payı ödeyip satış yapabilirler. Bunlar, çok düşük fiyatlarla üreticiden mal almasına karşın, hal fiyatlarının çok üzerinde fiyatlarla tüketiciye satıyor. bunların kar marjı konusunda bir denetim yok. Esas buralarda denetim yapılmalı.''