2006
bütçesinde bazı harcama
kalemlerinde yıllık
ödenekler, daha yılın son 4 ayına girilmeden aşıldı. Bu kalemlerin başında da tarımsal
destekleme geldi. Bütçede tarımsal destekleme ödemeleri için 3 milyar 999 milyon 832 YTL ayrıldı. Ancak daha yılın 8 ayında, tarım kesimine yönelik destekleme ödemelerinde 4 milyar 375 milyon 226 milyon YTL rakamı aşıldı.
Tarımsal desteklemede en fazla ödenek sapması,doğrudan gelir desteği ödemeleri ile
ürün destekleme ödemelerinde görüldü. Doğrudan gelir desteği için bütçeye 2 milyar 240 milyon YTL ödenek konulurken, 8 aylık ödeme 2 milyar 656 milyon 629 bin YTL oldu. Ürün destekleme ödemelerinde de 785 milyon YTL'lik ödeneğe karşılık, 8 aylık harcama 1 milyar 85 milyon YTL'ye ulaştı.
Bu dönemde hayvancılığın desteklenmesi için 540 milyon 571 bin YTL, çay desteklemesine yönelik
hizmetler için 90 milyon YTL, tarım ürünleri sigortası için 775 bin YTL, Tarım Reformu Uygulama Projesi için de 2 milyon 251 bin YTL kaynak aktarıldı. Halen başta
buğday ve çeltik olmak üzere, çeşitli ürünlerdeki destekleme
primleri ödeme talimatını bekliyor. En son 2005 yılına ilişkin ödeme yapılan doğrudan gelir desteğinde de 2006 yılı ödemelerine ise hiç başlanmaması, tarımsal desteklemedeki ödenek ihtiyacını çok daha yüksek rakamlara ulaştırıyor.
SAĞLIĞA DA PARA YETMİYOR
Sağlık harcamalarında da 8 ayın sonunda sınıra yaklaşıldı. Bütçeye 4 milyar 54 milyon 696 bin YTL sağlık ödeneği konulmasına karşın, 8 aylık harcama 3 milyar 779 milyon 806 bin YTL'yi buldu. Aylık sağlık harcamalarının
Ağustos hariç 400 ile 600 milyon YTL arasında seyrettiği dikkate alındığında, sağlık ödeneklerinin de 9 ayda tamamen tükeneceği ortaya çıktı. Sağlıkta yeşil kartlılar ile ilaç ödenekleri Eylül'e kalmadan bitti. Bütçedeki 1,6 milyar YTL'lik sağlık ödeneğine karşılık, yeşil kartlılar için 8 ayda devlet kasasından 2 milyar 253 milyon 885 YTL çıktı.
İlaçta da 640 milyon YTL'lik yıllık ödeneğe karşılık, 8 aylık harcama 649 milyon 242 YTL oldu.
ENFLASYON FARKI HESAPLARI BOZDU
Bu arada bütçeye memur,
sözleşmeli ve
işçi maaşları ile diğer harcamalar için konulan
personel ödeneklerinin de yetmeyeceği anlaşıldı. Bütçedeki 36 milyar 20 milyon 854 bin YTL'lik personel ödeneğinin 24 milyar 813 milyon 921 bin YTL'lik bölümü ilk 8 ayda kullanıldı. Personel harcamalarında, 717 milyon YTL'lik yedek ödenek de dikkate alındığında mevcut ödeneklerle yılın ufak sapmalarla tamamlanabileceği, ancak yüzde 2,32'lik
enflasyon farkı zammı sonrası, personel ödeneklerinde de bir açıkla karşı karşıya kalınacağı belirlendi.
GÖREV ZARARLARI DA ZARAR HANESİNDE
8 aylık bütçe
uygulamaları sonucunda, görev zararları da bütçeyi zorlayan bir kalem olarak ön plana çıktı. Bütçede görev zararları için 5 milyar 318 milyon 653 YTL ödenek yeralmasına karşılık, 8 aylık gerçekleşme 4 milyar 890 bin 895 YTL oldu. Bütçede ödeneği bulunmamasına karşın, belediyelere de 56 milyon 536 bin YTL
Hazine yardımında bulunuldu. Sermaye transferlerinde de sınıra gelindi.
FRENE BASILAN HARCAMALAR
Öte yandan bazı harcama kalemlerinde de oldukça tasarruflu davranıldı. Bütçeye 17 milyar 720 milyon 624 bin YTL'lik ödenek konulmasına karşılık, bütçeden mal ve hizmet alımı için çıkan para 9 milyar 947 milyon 498 YTL'de kaldı. Aynı şekilde
sermaye giderleri için 12 milyar 451 milyon 901 bin YTL ödenek ayrılırken, 8 aylık gerçekleşme 5 milyar 256 milyon 989 bin YTL olarak açıklandı.
Bütçenin en önemli kara delikleri arasında yeralan sosyal güvenlik kurumları da, Hazine yardımı için konulan 19 milyar 543 milyon 537 bin YTL'lik ödeneğin 8 aylık dönemde 12 milyar 431 milyon 667 bin YTL'sini kullandı. Bu tabloda, SSK ve Bağ-Kur'un yeniden
yapılandırma sonrası artan prim tahsilatı da etkili oldu.
Maliye Bakanlığı yetkilileri, bütçede ödenek sıkıntısı yaşanan kalemlere, ödenek fazlası olan yerlerden aktarma yapıldığına dikkati çekerken, “2006 Bütçesi, bu şekilde tahminlerin çok daha üzerinde bir performansla kapatılacak” dediler.