SPK'dan yapılan yazılı açıklamada, Kurulun bugünkü toplantısında İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) Hisse Senedi Piyasası işlem kurallarına dair değişiklikler yapıldığı bildirilirken, söz konusu değişikliklerin bugünkü Haftalık Bültende yer aldığı belirtildi. Sermaye Piyasası Kurulunca yürütülen gözetim faaliyetleri kapsamında, piyasalar yakından izlendiği ve gerektiğinde yatırımcıları ve piyasayı koruyucu tedbirler alındığına işaret edilen açıklamada, Kurulca bir taraftan piyasalar yakından izlenirken, öbür taraftan piyasada yatırımcıların kötü niyetli oyuncuların tuzağına düşmesinin önüne geçilmesi ve alım satım kurallarının yanıltıcı etkilerinden korunmasına yönelik konular üzerinde çalışıldığı kaydedildi. Bu kapsamda, yatırımcıların etkin korunması ve istikrarlı piyasa oluşumunu engelleyen unsurların ortadan kaldırılması amacıyla detaylı çalışmalar başlatıldığına dikkat çekilen açıklamada, bu çalışmalardan birinin bugünkü haftalık Bülten ile kamuya duyurulan İMKB Hisse Senedi Piyasası'nda işlem kurallarının farklılaştırılması çalışması ve kararı olduğu bildirildi. Söz konusu Kurul Kararına dayanak olan çalışmaların, yurt içindeki ve yurt dışındaki tecrübeler de dikkate alınarak yaklaşık 3 aydan beri süren teknik analizler sonucu ortaya konulduğu ifade edilen açıklamada, şöyle denildi: ''İMKB Hisse Senedi Piyasasında, şirketlerin faaliyetlerinden bağımsız ve şirketlerin temel göstergeleri ile bağlantısı kurulamayan, bulunduğu pazardaki işlem kuralları ile sağlıksız ve yatırımcıları yanıltıcı fiyat hareketleri sergileyen şirketlerin paylarının bu tür sorunlu fiyat hareketlerinin sebebi olan şartların ortadan kaldırılması bir zorunluluk haline gelmiştir. Bu kapsamdaki fiyat hareketleri, çoğunlukla yapay fiyat veya piyasa içeriğinde olmamakla birlikte, sağlıksız olması itibarıyla piyasa istikrarı ve yatırımcıların korunması anlamında sorun teşkil ettiğinden yeni kurallara tabi tutulmuştur. Bu bağlamda vurgulamak gerekir ki, getirilen yeni kurallar ile Kurulumuz, fiyatın ne olması gerektiği konusu ile ilgili bir yorum yapmamakta, sadece, fiyat oluşum platformunun sağlıklı olup olmadığı üzerinde durmakta ve bu platformun sağlıklı hale getirilmesi üzerinde yoğunlaşmakta, dolayısıyla sağlıklı fiyat oluşumuna zemin hazırlamaktadır.'' -ALINAN TEDBİRLER İKİNCİL PİYASADAKİ ALIM SATIMLARLA İLGİLİ- İMKB Hisse Senedi Piyasasında, uzun yıllardan beri süregelen yapay fiyat ve yapay piyasa oluşumuna zemin hazırlayan bazı pay piyasalarında, yatırımcıları koruma amaçlı yeni işlem kuralları belirlenmesinin zorunlu hale geldiğine işaret edilen açıklamada, Kurulca belirlenen yeni kriterler ve alınan tedbirlerin, İMKB'de payları işlem gören şirketlerin faaliyetleri ya da yöneticileri ya da ortakları ile ilgili olmayıp tamamıyla ikincil piyasadaki alım satımlarla ilgili olduğu belirtildi. Ancak Kurulca piyasanın daha sağlıklı işlemesi için alınan tedbirlere, ilgili şirket ortakları ve yöneticilerinin kendi çalışmaları ile katkıda bulunmasının da mümkün olduğuna dikkat çekilen açıklamada, ''Bu bağlamda, istikrarlı temettü politikası, kurumsal yönetime ağırlık verilmesi ve etkin yatırımcı ilişkileri, şirketlerin İMKB'de daha sağlıklı bir ikincil piyasaya sahip olmasında büyük öneme sahiptir'' denildi. Anormal fiyat yükselişlerinde, şirket ortaklarının İMKB'de pay satışı yapmaları ve anormal fiyat düşüşlerinde İMKB kanalı ile pay satın almaları meşru bir yatırımcı davranışı olduğu ifade edilen açıklamada, şirket hakim ortaklarının ya da küçük pay sahibi olanların anormal fiyat hareketlerinin avantajlarından yararlanma amaçlı alım ya da satımlarının, Borsa fiyatlarının istikrarlı seyretmesine katkı sağlayacağı, ancak fiyat yükseltme, sabit tutma ya da düşürme amaçlı alım satımların, meşru ve yasal olmadığı belirtildi. -FİYAT TESPİTİ VE OLUŞUMU PİYASAYA TARAFLARINA BIRAKILACAK- ''Kurulun ne birincil piyasa ne de ikincil piyasa işlemlerinde, fiyat konusunda bir yönlendirmesi veya kararı bulunmamakta olup fiyat tespiti ve oluşumu, piyasa taraflarına bırakılmaktadır'' denilen açıklamada, devamla şu görüşlere yer verildi: ''Ancak Kurulumuz tarafından ikincil piyasada fiyat oluşumunu etkileyebilecek kuralların belirlenmesinde öncelikle ilgili borsaların kendi piyasalarında, sağlıklı fiyat oluşumunu sağlayacak kurallar koyması ve kötü niyetli yatırımcıların iyi niyetli yatırımcıları aldatacak bir düzene izin vermemesi yönünde çalışmalar yapması beklenmektedir. Öte yandan, Sermaye Piyasası Kanunu'nun 1'inci maddesi ve 22'nci maddesi ile muhtelif mevzuat hükümleri çerçevesinde Kurulumuz, piyasa istikrarını artıracak ve yatırımcıların etkin korunmasını sağlayacak düzenlemeler yapmaya yetkilidir ve bu yetkilerini kullanmaktadır. Kurulumuzca yürütülen gözetim faaliyetleri, suç oluştuktan, zarar doğduktan, yatırımcı hakları zedelendikten sonra fiili ve olayı tespit etme yaklaşımı yerine; suç oluşumunu önleyecek, yatırımcı haklarının zedelenmesinin önüne geçecek çalışmalara odaklanmıştır. Bu yöndeki çalışmalardan sadece birisi olan İMKB Hisse Senedi Piyasası işlem kurallarının farklılaştırması, diğer çalışmalarımızla desteklenecek ve Hisse Senedi Piyasası, yatırımcılar için daha güvenli bir yatırım alanı, şirketler için de daha sağlıklı bir finansman platformuna dönüştürülecektir. Zira, Kurulumuzun işlem farklılaştırılması kapsamına dahil şirketlerin İMKB işlem hacmindeki payları toplamı yüzde 4 dolayında olup etki analizi yapıldığında, Kurulumuz düzenlemelerinin olumsuz değil, artan güven ve istikrar nedeniyle net olumlu etkileri olacağı görülmektedir.'' Kurulun bir yandan, halka arz seferberliği kapsamında halka arzları kolaylaştırıcı düzenlemeler ve çalışmalar yaparken, diğer yandan ikincil piyasanın daha sağlıklı işlemesi için yeni kurallar getirdiği bildirilen açıklamada, her iki alandaki çalışmaların, piyasanın kısa, orta ve uzun vadede sağlıklı büyümesini sağlayacak düzenlemeleri içerdiği ifade edildi. -KURUL KARARI- SPK'nın sığ hisselere dönük aldığı karar haftalık bültende yayımlandı. Buna göre, İMKB Hisse Senetleri Piyasasında işlem gören şirketlere ilişkin fiili dolaşımdaki pay oranı kavramının ve bu kavramın kullanım alanlarının belirlenmesine yönelik olarak; fiili dolaşımdaki pay oranı teriminin, İMKB hisse senetleri piyasalarında payları işlem gören şirketlerin halka açıklık oranlarını gösterir bir kavram olarak tanımlanması ve ''kamu tüzel kişiliğinin mülkiyetindeki, şirket kurucuları ve yakın aile üyeleri ile ilişkili kuruluşların (bağlı ortaklıklar, iş ortaklıkları, grup şirketleri, iştirakler vb.) sahip olduğu, şirket sermayesinin yüzde 5 ve daha fazlasına sahip olan gerçek ve tüzel kişi ortakların sahip olduğu, şirket yönetim kurulu üyeleri, üst düzey yöneticilerin ve yakın aile üyelerinin sahip olduğu, şirketlerin sandık ve vakıflarının mülkiyetindeki, teminat olarak verilen, hukuken kısıtlı olan ve alım satıma konu edilemeyen, yasaklı, hacizli'' payların, fiili dolaşımdaki pay oranı tanımı dışında tutulması kararlaştırıldı. Kararda, Borsada payları işlem gören tüm şirketlerin, fiili dolaşımdaki pay oranı kriterleri kapsamına giren tüzel ve gerçek kişilerin kimlik ve unvan bilgilerini, sicil numaraları ile birlikte her ayın ilk işlem günü Merkezi Kayıt Kuruluşuna (MKK) bildirmesine ve şirketlerin fiili dolaşımdaki pay oranlarının, MKK tarafından Kamuyu Aydınlatma Platformu üzerinden kamuya duyurulmasına da karar verildi. İMKB'de payları işlem gören şirketlerin paylarının alım satım esaslarının farklılaştırılmasına yönelik olarak da paylar A, B, C olmak üzere üç gruba ayrıldı. Buna göre, halka açık piyasa değeri 10 Milyon TL'nin ve dolaşımdaki pay sayısı 10.000.000 adetin altında olan şirketlerin ve halka açık piyasa değeri 45 milyon TL ve fiili dolaşımdaki pay oranı yüzde 5'in altında olan şirketlerin paylarının B listesi kapsamında değerlendirilecek. Halka açık piyasa değeri için alt ve üst sınır belirlenmeksizin Gözaltı Pazarında işlem gören paylar ile fiili dolaşımdaki pay sayısı 250.000'in altında yer alan şirketlerin ile C listesi kapsamında değerlendirilecek. Borsa fiyatı birim pay değerinin 1,5 katı ve üzeri olan yatırım ortaklıklarının paylarının B listesi kapsamında ele alınacak. Kurul, borsa fiyatı birim pay değerinin 2 katı ve üzeri olan yatırım ortaklıklarının payları da C listesi kapsamında değerlendirilmesine ve ilgili yatırım ortaklığının piyasa yapıcısı bulunması durumunda tek fiyat sisteminin uygulanmayarak piyasa yapıcılı sürekli müzayede sisteminde işlem görmesine karar verdi. Belirtilen şirketlerin dışındaki şirketler ise A listesine dahil edildi. -ALINAN TEDBİRLER KAPSAMINDA UYGULAMAYA GEÇİŞ 1 EKİM'DEN İTİBAREN- Alınan tedbirler ise gruplara göre şöyle: -C grubu tek fiyat sisteminde işlem görecek. İşlem saatleri ve müzayede sayısı İMKB tarafından belirlenecek. -A ve B grubu sürekli müzayede sistemine göre işlem görecek. C grubu tek fiyat sisteminde işlem görecek. -A grubu kredili işlem ve açığa satışa konu olurken, B ve C grubu olamayacak. -A, B ve C grubunda yer alan hisse senetlerinin yatırımcılara duyurulma esasları İMKB tarafından belirlenecek. -B ve C grubunda yer alan hisse senetlerinde işlem yapan yatırımcılara o hisse senedi ile ilgili ilk yatırımlarından önce ilgili hisse senedi ile risklerden haberdar olduklarına dair, bir risk bildirimi uyarısı yapılacak. C grubunda ayrıca tek fiyat sistemi ile ilgili yatırımcıya bilgi verilecek. -B ve C grubu için veri yayın ekranlarında hisse senetleri ile ilgili bekleyen emirlerde derinlik bilgileri tek satır olarak gösterilecek. B grubunda ayrıca piyasa yapıcısının bulunması durumunda bu derinlik 5 kademeye kadar gösterilecek. -İlave tedbir olarak da A, B, C grubundaki hisse senetleri için İMKB tarafından ''Otomatik Seans Durdurma ve Brüt Uygulamasına geçme sistemi'' kapsamında tedbirler alınacak. Öte yandan Kurul, belirlenen kriterler ve tedbirler kapsamında uygulamaya 1 Ekim 2010 tarihi itibariyle başlanması hususunun İMKB'ye bildirilmesine karar verdi.