Dün piyasada döviz talebinin devam etmesiyle dolar 1.53'ü gördü, borsa yüzde 8.3 düştü Finansal piyasalar yeni haftaya yeni bir şok dalgasıyla başladı. Uluslararası piyasalarda ve Türkiye'de iki haftadır yaşanan sert satış dalgası, yabancı yatırımcıların pozisyon kapatmaları ve emtia fiyatlarında yaşanan düşüşün etkisiyle dün zirveye çıktı. Sert satış dalgalarının yaşandığı haftanın ilk gününde dünya borsalarında yaşanan düşüşler hızlandı. Kredinin çok yüksek olduğu son beş yılın ardından, borçlanma maliyetlerinin yükselmesi, ABD ve Avrupa merkez bankalarının faiz artırımlarına devam edeceği beklentilerinin artması ve Japonya'nın da para politikalarını sıkılaştırma kararı uluslararası büyük oyuncuların sert satışlarına sebep oldu. Yükselen faiz oranlarıyla kurumakta olan likidite, yatırımcıların hızla yüksek faizli, riskli enstrümanlardan kurtulma çabaları da en çok Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeleri etkiliyor. Haftanın ilk gününde Asya borsalarında başlayan yangın, Avrupa borsalarının açılmasıyla birlikte, Avrupa'ya da sıçradı. Asya'da, Hindistan'da borsa sabah saatlerinde sadece 2 saatlik işlemin ardından yüzde 10 değer kaybederken, günü yüzde 10.1 kayıpla kapattı. Avrupa borsalarında da yüzde 2'lere varan düşüşler yaşandı. Satış dalgası en çok gelişmekte olan ülke piyasalarını vurdu. Rusya borsası yüzde 10.4, Çek Cumhuriyeti borsası 5.94 düştü. Uluslararası piyasalardaki sert satış dalgası İMKB'de de kendini gösterdi. Global likiditenin gelişmekte olan ülkelerden çıkacağı ve içeride yükselen siyasi tansiyonun da etkisiyle İMKB haftanın ilk gününde yüzde 8.3 çakıldı. Bu oran 17 Mart 2003'ten bu yana 1 günde yaşanan en büyük kaybı ifade ediyor. Haftanın ilk gününde 36.351 puana gerileyen borsa 23 Kasım 2005'ten bu yana en düşük seviyeye geriledi. DOLAR VE FAİZ COŞTU Piyasalarda yaşanan dalgalanmanın etkisiyle YTL'nin dolar ve euro karşısında kan kaybı sürdü. Yabancı yatırımcıların pozisyonlarını azalttığı ve dalgalanmanın şiddetini artırdığı yeni haftada dolar bankalararası piyasalarda 1.53 seviyelerine kadar yükseldi. Yine bankalararası piyasalarda euro ise 1.93 seviyesini aştı. Gösterge niteliğindeki bono bileşik faizleri de yılın zirvesine çıktı. Özelikle IMF'den gelen 'Gelecek dönemde ihtiyatlı para politikası' çağrısının ardında bono bileşik faizleri yüzde 15.98'le yılın en yüksek seviyesini gördü. Piyasalardaki yangın neden sönmüyor? Piyasalarda yaşanan dalgalanmaları tetikleyen üç ana unsur bulunuyor. İşte piyasalardaki hassas noktalar: 1-Global likidite kuruyor endişesi DÜNYA borsalarında ve İMKB'de son haftalarada yaşanan dalganmaların ana nedenlerinin başında global likiditede yaşanan daralma endişesi yatıyor. ABD Merkez Bankası FED'in faiz atırımlarına devam etmesi beklentileri, Avrupa Merkez Bankası'nın eylül ayı sonunda faizleri yüzde 3'e çıkarma beklentileri ve Japonya Merkez Bankası'nın temmuz ayından itibaren faiz artırımına başlayacağını açıklaması uluslararası yatırımcıların gelişmekte olan ülkeler piyasalarından çıkmalarına neden oluyor. Yaşanan bu likidite hareketleri de en çok Türkiye, Brezilya, Macaristan, Meksika ve Hindistan gibi ülkeleri etkiliyor. 2-Enflasyonda hedef bilmecesi DEVLET Bakanı Ali Babacan, geçen cuma günü Brüksel'de Reuters'a yaptığı açıklamada, nisan rakamlarından sonra, yıl sonu rakamında yukarı doğru bir revizyon yapıldığını, yapılan revizyonun Merkez Bankası tarafından yakında açıklanacağını belirtmişti. Babacan, dün ise 'enflasyon hedefinde değişiklik yok' dedi ve kafalar iyice karıştı. Bunun yanında Bakan Babacan ve IMF Türkiye Masası Şefi Lorenzo Giorgianni'nin dünkü basın toplantısında yaptıkları açıklamalar piyasalar tarafından beklenenden daha sert olarak algılandı. 3-Cari açık ve faiz etkisi ENFLASYON hedefinin riske girmesinin yanı sıra artan cari açık, Türkiye'nin bir başka büyük riski. Açığın programda yer alan tahminlere göre yüksek çıkmasının beklenmesi ve milli gelire oranının yıl sonunda yüzde 7 civarında gerçekleşecek olması piyasalarda yaşanan tedirginliği artırıcı unsur olarak göze çarpıyor. Merkez Bankası'ndan gelen 'gerekirse kısa vadeli faizleri efektif olarak kullanabiliriz' açıklaması da piyasalarda, MB'nin son yapılan faiz indiriminde hata yaptığını kabul etmesi olarak yorumlanıyor. Konut kredisi faizleri de yükseliyor FAİZLERDE yaşanan bu yükseliş eğiliminin bankaların konut kredileri faiz oranlarına da yansıması bekleniyor. Dün konut kredisini yükselten bankalar kervanına BankEuropa da katıldı. Banka, konut kredisi faiz oranlarını 1.16 puana yükseltti. Piyasalarda yaşanan bu hareketliliğin sürmesi durumunda diğer bankaların da konut kredisi faiz oranlarını yükseltmesi bekleniyor. AKŞAM