Tarım ve Köy işleri Bakanı Mehdi Eker, çeltikte ithalatçılara ön koşul getirilen "yerli çeltik alım şartı"nın, ABD'li şirketlerin şikayeti üzerine, önümüzdeki temmuz ayında kalkacağını söyledi. Tarımda sorunun üretim olmaktan çıkıp, pazarlama ve kalitede yoğunlaştığını kaydeden Bakan Eker, üretimdeki artışları sıralarken, çeltikte 2002 yılında 360 bin ton olan üretimin, 2005 yılında 620 bin tona yükseldiğini söyledi. Referans gazetesinin "Çeltikte üretim maliyetlerin yüksekliği ortada, bu kadar yüksek üretmemiz rasyonel mi?" sorusuna Bakan Eker, çeltik üretim maliyetlerinin çok yüksek olduğunu ama bunun sosyal bir üretim olduğu yanıtını vererek "zaten özellikli kamu arazilerinde yaptırılan çeltik üretimi yerine başka üretimin de yapılamayacağı"nın altını çizdi. Kontenjan üretimi artırdı Çeltik üretimindeki artışın uyguladıkları "tarife kontenjanı"ndan kaynaklandığını kaydeden Bakan Eker, pirinç ithalatçılarına "100 kilo yerli pirinç alın 70 kilo ithal pirinç getirin" dendiğini, bu nedenle alım miktarının yüksekliğine bağlı olarak üretimin arttığını kaydetti.Ancak Türkiye'ye pirinç satan ABD'li bazı şirketlerin bundan çok şikayetçi olduklarını kaydeden Bakan Mehdi Eker, bu şirketlerin Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) nezdinde bu şikayetlerinin ısrarlı takipçisi olduklarını, bu nedenle yerli pirinç alım şartını Temmuz ayında kaldırmak zorunda kalacaklarını söyledi. Bakan Eker, DTÖ ile ilişkileri yürüten Dış Ticaret Müsteşarlığı'na, temmuzda kontenjanın kaldırılacaklarını söylediklerini, müsteşarlığın DTÖ'ye ilettiğini kaydetti.Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker, çeltik üretiminin devam edeceğini ama bu kadar güçlü bir üretimin bundan sonra görülemeyeceğini söylerken, uluslararası şartların ve iktisadi liberalizmin kuralların ellerini kollarını artık bağladığını ifade etti..ABD'li yetkililere, buna şikayetlerine karşılık "siz de pamukta benzer kontenjanı uyguluyorsunuz" dediklerini ama dinletemediklerini, kaydeden Bakan Eker, ABD'nin başka ürünlerde de ihracat iadesi, tarife kontenjanı gibi teşvikler uyguladığını ve DTÖ nezdinde ABD'nin bu sübvansiyonlarının da tartışma konusu olduğunu hatırlattı. Pirinç için bir şey yapılmak zorunda Konuyla ilgili bilgi aldığımız, alımları yürüten Toprak Mahsülleri Ofisi (TMO)nin konuyla ilgili yetkilileri ise Temmuz ayında mevcut tarife kontenjanının süresinin bittiğini, dolayısıyla bu şartların sona ereceğini söyledi. Ancak, çeltik üretimini desteklemek için başka bir yöntem bulunması gerekeceğini kaydeden TMO yetkilisi, aksi takdirde hem bu kadar çeltik çiftçisinin çok mağdur olacağını, hem de tümüyle ithalata bağımlı hale geleceğimizi söyledi. Yurt içinde çeltik maliyetinin, son dönemde düşürseler de, hala yüksek olduğunu kabul eden TMO yetkilisi, "Ancak yerli üretim ölürse yabancılar önce ucuz, piyasayı eline geçirince pahalı satmaya başlarlar" dedi.ABD'lilerin asıl sorununun pirinç olmadığını iddia eden TMO yetkilisi "Asıl dertleri mısır ve soya ithalatımız. Yerli pirinç maliyetlerini, ABD'den buraya geldiği fiyata hemen hemen eşitledik, yani pirinç getirme imkanları fazla kalmadı. Ama çeltik yumuşak karnımız diye buradan girip, asıl mısır ve soya getirmek istiyorlar. Çünkü uyguladığımız politika ile ABD'den 1.8 milyon tonluk mısır ithalatını kesip yerli üretimden karşılar hale gedik,. Soya ithalatını da azalttık" şeklinde konuştu.Aynı TMO yetkilisi, çeltikteki bir anlamda koruma, bir anlamda ithalat kayıt denetimi olarak uygulanan tarife kontenjanının bir başka şekilde sürmek zorunda olduğunu belirterek., "Aksi takdirde ABD'li pirinç değil çok daha ucuz olan mısır pirinci bütün piyasaya hakim olur" şeklinde konuştu. ERDAL SAĞLAM/REFERANS