Bazı gazetelerde Rus Kazak ortaklığı şirketin Ermeni sermayeli olduğu konuşulurken bazı gazeteler ABD’li Yahudi sermayeli olduğunu ön plana çıkarmış. Türkiye’de pek tanınmayan konsorsiyumun ortaklarından biri Yahudi Konfederasyonu başkanı Mashkevich Petkim’i alan sır isimlerden biri olan Alexander Mashkevich Avrasya Yahudiler Konfederasyonu Başkanı. Mashkevich, Petkim’i alan konsorsiyumda yer alan Investment Industrial Group Eurasia’nın sahibi. 1 milyar dolarlık kişisel servetiyle Forbes listesinde 620’nci sırada yer alan Mashkevich, 5 milyar dolarlık tahmini satış rakamına ulaşan Eurasia Group’u kurarak bölgenin en önemli şirketi haline getirdi. Dev grubun bankası da var İsrail vatandaşı da olan Alexander Mashkevich, zamanın çoğunu İsrail’de geçiriyor, ayda sadece 1 hafta Kazakistan’da kalıyor. Kazakistan ekonomisinin dörtte birini yönettiği belirtilen Mashkevich, Kazakistan Cumhurbaşkanı Nazarbayev’in de desteğiyle son dönemde büyük bir güç kazandı. Özellikle ülkeden Çin’e yapılan ihracatta çok büyük bir payı var. Mashkevich, Exxon Mobile’in eski yöneticisi olan ve halen davası süren James Giffen ile yaptığı yatırımlarla da adından söz ettirdi. Eurasia Grubu enerjinin yanı sıra finans ve madencilik alanında faaliyette bulunuyor. Mashkevich’in bankasının ismi ise Euro-Asian Bank... Diğer ortak Ermeni TransCentralAsia Petrochemical Holding Ortak Girişim Grubu’nun bir başka ortağı hakkında da ilginç bilgiler var. Bir çok gazetede Ermeni sermeyesi olması sebebiyle eleştirilen Rus firmasının esas sahibi Ruben Vardanian Rus Troika Dialog'un başında bulunan isim Ermeni asıllı işadamı Ruben Vardanian. S&P'nin banka hakkında yayımladığı raporda , Vardanian'ın elinde tuttuğu bankanın yüzde 65 hissesinin yüzde 15'ini yakın zamanda çalışanlarına ve yöneticilerine devredeceği belirtildi. 1992 yılında Moskova Devlet Üniversitesi Ekonomi Fakültesi'nden mezun olan genç işadamı İtalya'da master eğitimi aldıktan sonra yatırım bankası Merrill Lynch'in Gelişen Piyasalar Eğitim Programı ve Harvard Business School tarafından açılan kurs programlarını da tamamladı. Troika'da kurulduğu yıl olan 1991'de henüz 22 yaşındayken çalışmaya başlayan Vardanian, 10 yıl sonra CEO koltuğunda oturdu. 2001 yılında Troika, Sovyet döneminde oldukça güçlü olan ancak unutulmuş sigortacılık devi Rosgostrakh'ı satın alarak ilk sıçramayı gerçekleştirdi. Bu dönemde hissedarlardan Moskova Bankası, Vardanyan'ı bu kadar riskli bir yatırıma giriştiği için eleştirmiş ve istifa etmesini istemişti. Banka yönetimi ve bazı hissedarlar da Vardanyan'a destek çıkınca Bank of Moscow geri adım atmak zorunda kalmıştı. Danışmanı Şeker’in ortağı Petkim ihalesini alan grubun danışmanlığını ise Şekerbank’ın ortağı olan Turan Alem Bank yapacak. Rabobank’la evliliği son dakikada iptal edilen Şekerbank, 2006 yılında yüzde 33.98 hissesini 424.7 milyon YTL’ye Kazak Bank Turan Alem Group’a satmıştı. Petkim'de bundan sonra ne olacak? Petkim'de özelleştirme ihalesinin ardından ihale komisyonunun nihai kararı, Rekabet Kuruluna gidecek, ardından Özelleştirme Yüksek Kuruluna sunulacak. Özelleştirme İdaresi Başkanı Metin Kilci, 1,5-2 aydan önce ÖYK kararının çıkmayacağını, yaklaşık 2 ay da devir için zaman geçeceğini belirterek, ''bu 3-4 aylık bir süreç'' dedi. Edinilen bilgiye göre, Rekabet Kurulunun olumlu görüş beyan etmesi halinde, TransCentralAsia Petrochemical Holding Ortak Girişim Grubunun 2 milyar 50 milyon dolarla en yüksek teklif verdiği ihale sonucu, Özelleştirme Yüksek Kuruluna gönderilecek. Özelleştirme Yüksek Kurulunun ihale sonucunu onaylaması halinde Resmi Gazetede yayımlanacak kararın ardından şirket, 2 milyar 50 milyon dolarlık bedeli ''peşin mi yoksa taksitle mi'' ödeyeceğine karar vererek sözleşme masasına oturacak. Buna göre alıcı grubun peşin ya da ''yarısı peşin kalanı taksitli'' ödeme seçenekleri bulunuyor. Dolar bazında yapılacak ödemenin yüzde 50'sinin peşin ödenmesi halinde, kalan tutar iki yılda iki taksitte ve yüzde 9 faizle ödenecek. Bu arada şirketin santral, liman, sosyal tesis gibi kısımlarının, şirketin mütemmim cüzleri (hukuki ve işletme anlamında ayrılmaz parçası) olduklarını ifade eden yetkililer, Petkim'de hisse satışı şeklinde özelleştirme yapıldığını ve dolayısıyla bu taşınmazlarla ilgili haklar şirketin bir parçası olduğundan, birlikte devredileceğini bildirdiler. Limanlar satılamadığı için şirketin mülkiyetinde bulunmuyor. Petkim, limanın işletmecisi konumunda. Petkim tarafından yaptırılan sanayiye su temini amaçlı Güzelhisar Barajı ise DSİ tarafından işletiliyor. BAŞKAN KİLCİ NE DEDİ? ÖİB başkanı Kilci, konuya ilişkin soruları yanıtlarken, işlem imtiyaz sözleşmesi olmadığından Danıştaydan görüş almaya gerek bulunmadığını, bu limanın diğerlerinden farklı olduğunu söyledi. Petkim'de yatırım ve kapasite şartı bulunduğunu, buna karşılık istihdam şartı bulunmadığına işaret eden Kilci, ''istihdamın daha da artacağı yönünde büyük beklentiler var. Kaldı ki burada çalışanlar, işsiz kalmaları halinde diğer kamu kurumlarına yerleştirilecekler. İşsiz kalmaları mümkün değil'' şeklinde konuştu. Kilci, yatırım şartı konusuna açıklık getirirken, 'bazı tesislerin kurulması ve bazı kritik tesislerde kapasitenin belli oranın altına düşülmemesi' şeklinde şart bulunduğunu anlattı. Alıcı grubun Ermeni diyasporasıyla ilişkisi olduğu yönündeki iddiaların hatırlatılması üzerine ise Kilci, ''onu ben bilemem, o bizim işimiz değil. Onu devletin başka kurumları değerlendirecek. Biz üzerimize düşeni yaparız ama bizim o konuda açıklama yapıp, tavır belirlememiz mümkün değil'' şeklinde konuştu. YATIRIM VE İSTİHDAM ŞARTI YOK Verilere göre Petkim'in net satışları 2005 yılında 1 milyar dolar iken 2006'da 1,5 milyar doları aştı. Önceki yıl 73 milyon dolar zarar eden şirket, geçen yıl 41 milyon dolar kar etti. Halen işletmede 3 bin 700 kişi istihdam ediliyor ve pazar payı yüzde 27 düzeyinde bulunuyor.