Aralık ayında yapılması beklenen toplu sözleşmede hükümet ile sendikalar arasında uzlaşma sağlanamazsa Hakem Heyeti devreye girecek. Heyet, Sayıştay Başkanı Recai Akyel başkanlığında toplanarak memur zammını belirleyecek. Böylece memurun alacağı zam miktarına ilişkin belirsizliğin ortadan kalkması planlanıyor. Yaklaşık 2,5 milyon memurun maaş zammında artık Sayıştay başkanı da etkili olacak. Toplu sözleşmeye geçilmesiyle birlikte zamla ilgili son sözü Kamu Görevlileri Hakem Heyeti söyleyecek. Hakem Heyeti 4 sendika temsilcisi ve 4 kamu temsilcisinin yanı sıra kamu ve sendikaların önereceği 7'şer öğretim üyesi arasından seçilecek 2 kişiden oluşacak. Bu iki kişiyi çalışma bakanı seçecek. Kurulun başkanlığını ise Sayıştay başkanı yapacak. En az 8 üye ile toplanıp karar alabilecek olan Hakem Heyeti'nde eşitlik halinde başkanın oy verdiği görüş geçerli olacak. Böylece ilk kez, Sayıştay başkanı, memur zammında etkili bir görev üstlenmiş olacak. Aralık ayında yapılması beklenen toplu sözleşmede uzlaşma sağlanamazsa Hakem Heyeti devreye girecek. Bu durumda Hakem Heyeti, Sayıştay Başkanı Recai Akyel başkanlığında toplanarak memur zammını belirleyecek. Hakem Heyeti'nin kararları Resmi Gazete'de yayımlanacak. Bu kararlar kesin olarak uygulanmak zorunda olan toplu sözleşme kararı hükmünde olacak. Böylece memurun alacağı zam miktarına ilişkin belirsizlik perdesi de bir nebze olsun aralanmış oldu. Her yıl en geç ekim ayı başlarında belli olan maaş zammı, bu yıl toplu sözleşmeye geçildiği için henüz tespit edilemedi. Zam pazarlığının başlayabilmesi için toplu sözleşme yasasının Meclis'ten geçirilerek yürürlüğe girmesi gerekiyor. İkinci adım ise memurlarla hükümetin pazarlık masasına oturması. Çalışma Bakanlığı, zam görüşmelerine geçilebilmesinin ön şartı olan toplu sözleşme yasasına ilişkin tasarıyı Bakanlar Kurulu'na sundu. Bakanlar Kurulu'nda imzaları tamamlanan tasarının, bayramın hemen ardından Meclis'e sevk edilerek yasalaşması bekleniyor. İlk kez toplu sözleşme masasına oturacak memurları önemli değişiklikler bekliyor. Bu değişikliklerden en önemlisi, zam pazarlığında son sözü Hakem Heyeti'nin söyleyecek olması. Böylece maaş zammında inisiyatif, Bakanlar Kurulu'nun elinden alındı. Ancak Hakem Heyeti'nin yapısının kamu ağırlıklı olması dengeleyici unsur olacak. 11 kişilik heyette Sayıştay başkanı ile birlikte kamunun ağırlığı 6'ya 5 olacak. Pazarlık aşamasında Hakem Heyeti'ne çalışma bakanının başkanlık etmesi önerilmişti. Ancak bu durum Hakem Heyeti'nin yapısı ile ilgili tartışmalara neden olacağı için Sayıştay başkanı üzerinde karar kılındı. Sayıştay başkanının tercih edilmesinde Meclis tarafından seçiliyor olması etkili oldu. Toplu sözleşmeyi düzenleyecek yasa tasarısına göre sendika üyeliği için memurluğa atanmış olmak yeterli olacak. Memurların sendika üyesi olabilmeleri için öngörülen asaleten atanmış olmaları şartı kaldırılıyor. Mevcut uygulamada memurlar, yaklaşık bir yıl süren stajyerlikleri döneminde sendika üyesi olamıyorlar. Toplu sözleşme, iki yılda bir eylül ayında yapılacak. Toplu sözleşme görüşmeleri, çalışma bakanının başkanlığında yapılacak. Toplu sözleşmeler, genel toplu sözleşme ve hizmet kolu toplu sözleşmesi olmak üzere iki düzeyde yapılacak. Toplu sözleşmenin kapsamı, mali ve sosyal haklarla sınırlandırılacak. Genel toplu sözleşme, sadece mali hakları kapsayacak. Hizmet kolu toplu sözleşmesi ise sağlık çalışanlarının döner sermayesinin artırılması gibi görevle ilgili ödemeleri kapsayacak. Toplu sözleşmedeki oransal artışlar emekliler için de geçerli olacak. BELEDİYE ÇALIŞANLARINA DARBE Toplu sözleşme yasa tasarısı, en çok belediye çalışanlarını üzecek. Genel toplu sözleşme hükümleri belediye memurlarına yansıdığı için, belediyeler sadece mahalli idare tazminatı denen bir maaş kalemi için pazarlık yapacak. Belediyelerde örgütlü Bem-Bir-Sen Başkanı Mürsel Turbay, yerel yönetimlerde yapılanların toplu sözleşme sayılmayacağının yine taslakta düzenlendiğini belirtiyor. Turbay, "Bu yasa toplu sözleşme yapma iradesini tek taraflı olarak belediye başkanlarına bırakmaktadır. Taslakta yerel yönetim çalışanlarına toplu sözleşme hakkı verilmediği, sınırlı bir sözleşme hakkının belediye başkanlarının iradesiyle yapılabileceği, toplu sözleşme süresinin kısıtlandığı görülmektedir." ifadelerini kullanıyor.