Vestel'in üretim üssünü barındıran, Bosch, Merloni gibi uluslararası şirketlerin büyük fabrikalar kurduğu Manisa'da dev şirketler yeni yatırım yapmak için sıraya girdi. Son 6 ayda aralarında yabancıların da bulunduğu 69 firma, büyük sanayi yatırımlarına ev sahipliği yapan Manisa Organize Sanayi Bölgesi'nden (MOSB) bir milyon 900 bin metrekarelik arazi talebinde bulundu. Firmaların 5'i tamamen yabancı, 8'i ise çok ortaklı şirket statüsünde. Bölgede yapılacak yatırım tutarının 1 milyar doların üzerine çıkması bekleniyor. Şirketlerin yer isteğine ağustos ayına kadar cevap verilecek. 'Ekonomideki istikrarlı ilerleyiş seyrinden' cesaretlenen Almanya'nın dev gruplarından Bosch da yeni yatırım kararı alan şirketlerden. 14 yıldır Türkiye'de faaliyet gösteren Alman devi Türkiye'de 6 şirket vasıtasıyla araç fren sistemlerinden beyaz eşyaya kadar farklı sektörlerde üretim yapıyor. Kombi, klima, şofben gibi cihazları ürettiği Manisa'daki fabrikasını büyütme kararı alan şirket, Türkiye'yi ısı sektöründe üretim üssü haline getirecek. Bosch Özel Ürünler Satış Müdürü Ahmet Karahan, bu tercihte ‘sahip olunan kalifiye işgücünün' dikkate alınmasının etkili olduğu görüşünde. Bosch, yeni nesil cihazların tümünü Manisa üzerinden Avrupa'ya ihraç edecek. OSB yönetimi, “Başka bölge daha iyi avantajlar sunarak yatırımı çekebilir” düşüncesiyle talepte bulunan firmaları açıklamak istemiyor. Arsa isteyenlerin beyaz eşya, otomotiv yan sanayii, elektrik elektronik, ambalaj, halı sektöründe yatırımı düşünen büyük ölçekli firmalar olduğu bilgisini veren Aynı zamanda Manisa Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı da olan sanayi bölgesinin yönetim kurulu başkanı Bülent Koşmaz, “50 ile 150 bin metrekare arasındaki arsalar büyük ilgi görüyor. Yatırım için gelenler Bosch ölçeğinde.” açıklamasını yapıyor. Edinilen bilgiye göre Manisa’yı tercih edenler arasında İspanyol, İtalyan ve Brezilyalı firmalar var. İspanyol şirketin beyaz eşya, Brezilyalının da İstanbullu ortak ile plastik fabrikası kurmaya hazırlandığı da gelen bilgiler arasında. Uluslararası yatırımcıların sürekli takip ettikleri Financial Times dergisinin ‘en uygun yatırım şehri' olarak Manisa'yı seçmesi, şirketlerin gösterdikleri ilginin haklılığını ortaya koyuyor. Ege'nin bu sanayileşmiş şehrini ilk olarak 2004'te gündeme taşıyan derginin yaptığı araştırmaya göre Avrupa'ya yakınlığı, nispeten düşük işgücü maliyetleri ve hava, deniz ve karayoluyla kolay ulaşım imkanı en önemli avantaj kalemlerini oluşturuyor. Ulaşımın eksik ayağı demiryolu bağlantısı için de Manisa-Muradiye İstasyonu'ndan İzmir Alsancak ve Nemrut limanlarına hat döşeniyor. Manisa OSB'de sektörlerinde bir numara olan ve Türkiye'nin en büyük 500 şirketi arasında yer alan 15'e yakın firma faaliyet gösteriyor. Vestel Elektronik, Vestel Beyaz Eşya, Döktaş, Polinas, Amerikan Hayes-Lemmerz-İnci, Yonca Yağ, Çimbeton, Kerim Çelik, İnci-Exıde bunlardan bazıları. İtalyan Merloni, Alman Bosch, İngiliz Rexam ve Imperial Tobacco, İspanyol Ecm Minibar da yabancı yatarımın temsilcileri. Bu firmaların büyük miktarda hammadde kullanmaları, yan sanayi ürünleri üreten firmaları da şehre çekiyor. Bunlardan biri olan NE-KA beyaz eşya sektörüne sac kalıpları üretiyor. Daha önce Manisa Kenan Evren Sanayi Sitesi'nde üretim yapan şirket, bölgedeki beyaz eşya üreten firmalara hammadde temin ediyor. 2004'te dünya markası Buderus'u satın alarak ısı sistemleri ve sıcak su uygulamaları konusunda üretime başlayan Bosch'un Manisa'daki fabrikasında 600 kişi istihdam ediliyor. Şirketin yatırımlarında, ‘genç nüfus ve kaliteli işgücü'nün etkili olduğunu düşünen firmanın özel ürünler satış müdürü Ahmet Karahan, “Eğer ucuz işgücü isteseydi Çin'e giderdi. Üretim kalitesi olarak bakıldığında burada üretilen ürünlerin kalitesi birçok Avrupa ülkesinden daha iyi. Bunu raporlarımızda görüyoruz.” diyor. Bosch'un Manisa fabrikasında elektriği çok fazla harcamadan hem soğutma hem ısıtma amaçlı kullanılan klimaların yanında, yoğuşma özelliği olan ve daha önce Almanya'dan ithal edilen ısı sistemi cihaz da üretilecek. Teşvik yasasına rağmen birçok organize sanayi bölgesi yatırımcı beklerken MOSB, iki yıldır arsa isteyen firmalara 2006'da görüşelim, diyor. Şehir, Ege Bölgesi'ndeki 20'ye yakın organize sanayi bölgesinden daha fazla yatırımcı çekiyor. Buradaki firmalar 2005'te 5,2 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdi. 1970'te kurulan OSB, 2003'te tamamen doldu. Gelen yoğun talep üzerine 4. ve 5. kısımların yatırıma açılması için 2004'te kamulaştırmaya yeniden başlandı. Bölgedeki irili ufaklı toplam 136 firma, 24 bin 600 kişiye iş sağıyor. Arsa metrekaresinin 23 YTL'den satılması, Manisa’yı firmalar açısından cazip kılan unsurların başında geliyor. Oysa aynı rakam Ankara'da 125, Gebze'de 212, Bursa'da 198, İzmir'de ise 170 YTL. Diğer yerlerde elektrik Tedaş’ın fiyatından satılırken, Manisa OSB’nin yüzde 10 daha indirimli kullanıldığını belirtmekte de fayda var. MOSB Başkanı Koşmaz'a göre sanayiciye sattıkları elektrik, Türkiye'nin en ucuzu. Fabrikanın Manisa’da olmasının kendilerine büyük avantaj sağladığını vurgulayan İtalyan Indesit firmasının müdürü Turgay Dağ, şunları söylüyor: “Dünyaya ulaşım çok kolay. Enerjisini kendi üretiyor ve ulusal piyasaya göre en ucuz ve modern yöntemlerle firmaların kullanımına sunuyor. Altyapı çalışmaları yatırımlara paralel ve hatta önceden bitiriliyor. Atıklarla ilgili çevre problemi yok. Çok ucuza bertaraf edebiliyor. Yakında devreye girecek lojistik merkezi sayesinde birçok ürünün gümrüklemesi bölgede yapılabilecek. Bu yatırımcıların iştahını kabartıyor.” Bölgeye şirketlerin gösterdiği rağbet yöredeki işsizlik oranının Türkiye ortalamasının altında kalmasını sağlıyor. OSB'ye çalışmak için Gördes'ten gelen iki çocuk babası Mustafa Çetin, aylık kazancının 500 YTL olduğunu söylüyor. Tütün işinden para kazanamayınca Manisa’ya göçen Çetin, “Benim gibi birçok genç buraya çalışmaya geldi.” diyor. Bu göç Manisa'da konut sıkıntısını da beraberinde getiriyor. Belediye Başkanı Bülent Kar, konut yapımına hız verdiklerini ifade ederek, okul, sağlık ve sosyal alan inşaatlarına da kısa sürede başlanacağını belirtiyor