Küresel çapta borsaların büyük bölümünün kaybı yüzde 40'ı aştı.
Küresel
ekonomik krizin iflasa sürüklediği
İzlanda'da yıllık kaybı yüzde 94,4 olan Reykjavik borsası, 2008'in en fazla kaybeden borsası oldu. İzlanda'yı, yüzde 72,4 kayıpla
Dubai, yüzde 70,5 ile
Bükreş borsaları izledi.
Avrupa'da İzlanda'yı yüzde 70,5 ile Bükreş Borsası ve yüzde 67,2 ile
Moskova Borsası takip etti.
İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nın yıllık kaybı yüzde 51,6 oldu.
Asya'da en büyük kayıp yüzde 65,9 ile Hanoi borsası ve yüzde 65,4 ile
Şanghay Borsası oldu.
Küresel borsaların 2008 yılı performansları şöyle:
-AVRUPA BORSALARI-
Avrupa'nın en büyük 300 şirketini kapsayan ''FTSEurofirst 300'' Endeksi'nin yıllık kaybı yaklaşık yüzde 45 oldu.
Londra Borsası'nda FTSE 100 Endeksi yıllık yüzde 31,3 değer kaybederken, bu 1984 yılından bu yanaki en büyük yıllık düşüşü gösteriyor.
FTSE 100 Endeksi'nin en fazla kaybedeni yüzde 90,4 ile HBOS bankası olurken, HBOS'yi yüzde 87 kayıpla Royal
Bank izledi. Endeksin en fazla kazananı yüzde 62 ile
altın piyasasında faaliyet gösteren Randgold şirketi olurken, bu şirketi yüzde 40,4 artışla British Energy takip etti.
Franfurt Borsası'nda Dax-30 Endeksi bu yıl yüzde 40,4 değer kaybıyla, son 20 yıldaki ikinci en kötü yıllık performansını gösterdi. Dax-30 Endeksi 2007'de yüzde 22 değer kazanmıştı. Dax-30 Endeksi'nde teknoloji firması Infineon yüzde 88,1 değer kaybıyla
endeksin bu yılki en büyük kayıp veren şirketi olurken, bu şirketi yüzde 74,7 düşüşle Commerzbank izledi.
Fransa'da
Paris Borsası Cac 40 Endeksi'nin yıllık kaybı ise yüzde 42,7 oldu.
İstanbul Menkul Kıymetler Borsasının yıllık kaybı yüzde 51,6 oldu.
Yıllık
Kayıp
Avrupa
Borsaları (Yüzde)
---------------- ------------
Reykjavik (İzlanda) 94,4
Bükreş (BET-
Romanya) 70,5
Moskova (Micex-
Rusya) 67,2
Dublin (IOI-
İrlanda) 66,2
Atina (Athex-
Yunanistan) 65,3
Viyana (ATX-
Avusturya) 61,2
Brüksel (Bel-20-
Belçika) 53,8
Helsinki (OMX-
Finlandiya) 53,4
Budapeşte (BSEI-
Macaristan) 53,3
Oslo (OBX-
Norveç) 52,8
Amsterdam (AEX-
Hollanda) 52,3
İstanbul (
İMKB-
Türkiye) 51,6
Lizbon (PSI 20-
Portekiz) 51,3
Milano (MIB-
İtalya) 49,5
Kopenhag (0MX 20-
Danimarka) 46,6
Paris (CAC 40-Fransa) 42,7
Franfurt (DAX 30-
Almanya) 40,4
Madrid (Ibex 35-
İspanya) 39,4
Stockholm (OMX-
İsveç) 38,8
Zürih (SMI-
İsviçre) 34,8
Londra (FTSE 100-
İngiltere) 31,3
-AMERİKA BORSALARI-
New York Borsasında Dow Jones Endeksi'nin yıllık kaybı yüzde 33,8 oldu. Böylece endeks 1931 yılından bu yana en kötü performansını gösterdi.
Amerika kıtasında borsaların yıllık kaybı şöyle:
Yıllık Kayıp
Amerika Borsaları (Yüzde)
----------------- ------------
Lima (IGBVL-Peru) 59,8
Buenos Aires (Merval-
Arjantin) 49,8
Sao Paulo (Bovespa-
Brezilya) 41,2
Toronto (TSX-
Kanada) 35
New York (Dow Jones-ABD) 33,84
New York (Nasdaq-ABD) 40,5
New York (SP500-ABD) 38,4
Bogota (IGBC-
Kolombiya) 29,3
Meksika (MBI-Meksika) 24,2
Santiago (IPSA-
Şili) 22,1
Karakas (IBC-
Venezüela) 7,4
-ASYA-OKYANUSYA BORSALARI-
ABD'de konut piyasasındaki gerileme
tüketici harcamaları ve sanayi üretiminde küresel çapta büyük azalışlara yol açtı,
yabancı firmalar borçlarını ödemek için Asya'daki yatırımlarını geri çektiler. Küresel piyasalarda talebin düşmesi, Asya'nın ihracata dayalı ekonomilerine büyük
darbe indirdi.
Asya'da Şanghay Borsası'nın yıllık kaybı yüzde 65,4 olurken, borsada hisselerin değeri yaklaşık 3 trilyon dolar eridi. Şanghay Borsası 2006 ve 2007'de yüzde 300'den fazla değer kazanmıştı.
Dünyanın ikinci büyük ekonomisi
Japonya'da Tokyo Borsası'nda Nikkei Endeksi'nin yıllık kaybı ise yüzde 42,1 oldu. Bu endeksin 58 yıllık tarihindeki en büyük yıllık düşüş olarak kayıtlara geçti.
Hong Kong'da Hang Seng Endeksi bu yılı yüzde 48,3 düşüşle kapattı. Bu Hong Borsası'nın 1970 yılındaki petrol şokundan sonra şimdiye kadarki ikinci en büyük yıllık düşüşü oldu.
Hindistan'da Bombay Borsası yüzde 52,5,
Avustralya'da
Sydney Borsası yüzde 41,3 ve
Güney Kore'de Kospi Endeksi yüzde 40,7 değer kaybetti.
Asya ve Okyanusya'da borsaların 2008 yılı kayıpları şöyle:
Yıllık Kayıp
Asya-Okyanusya Borsaları (Yüzde)
------------------------ ------------
Hanoi (HCMSI-
Vietnam) 65,9
Şanghay (SE Composite-Çin) 65,4
Pakistan (KSE-100-Pakistan) 58,3
Bombay (Sensex 30-Hindistan) 52,5
Jakarta (JCI-
Endonezya) 50,6
Singapur (STI-Singapur) 49,2
Hong Kong (Hang Seng-Çin) 48,3
Manila (PSEi-
Filipinler) 48,3
Bangkok (SET-
Tayland) 47,6
Tayvan (TAIEX-Tayvan) 46
Tokyo (Nikkei 225-Japonya) 42,1
Sydney (ASX 200-Avustralya) 41,3
Seul (KOSPI-
Güney Kore) 40,7
Kuala Lumpur (KLCI-
Malezya) 39,3
-ORTA DOĞU VE AFRİKA-
Orta Doğu ve
Afrika'daki borsalarda ise 2008 yılında kayıplar şöyle oldu:
Yıllık Kayıp
Orta Doğu-Afrika Borsaları (Yüzde)
-------------------------- ------------
Dubai (DFM-BEA) 72,4
Riyad (Tadavül-S.
Arabistan) 56,5
Kahire (Case 30-
Mısır) 56,4
Tel Aviv (Tel Aviv 100-
İsrail) 51,0
Lagos (
Nijerya) 45,8
Kuveyt (KSE-Kuveyt) 43,1
Nairobi (KSE-
Kenya) 35,3
Bahreyn (BHSE-Bahreyn) 34,5
Johannesburg (JSE-G. Afrika) 25,7