Türkiye'de her yıl ortalama 900 bin olan konut satışı 2004 ve 2005 yıllarında hızla arttı. Geçen yıl satılan konut sayısı 1 milyon 365 bine ulaşırken, İstanbul'da satılan gayrimenkulün yüzde 17'si, Ankara'da yüzde 29'u, İzmir'de ise yüzde 23'ü krediyle satın alındı. 2004-2005 döneminde konut kredileri yüzde 371 artış gösterdi. 5 Mayıs 2006'da 18 milyar Yeni Türk Lirası'na ulaşan konut kredileri, ilk defa kredi kartlarını geçti. Bu yılın şubat ayında 333 bin 465 kişi konut kredisi kullanırken, daha çok 5-6 yıl vade tercih edildi. 2006'nın ilk yarısında haftada ortalama 340 milyon YTL'lik bir büyüme hızıyla artan konut kredilerini, mayıs başından itibaren piyasalarda yaşanan dalgalanma frenledi. Aylık faiz oranların yüzde 2'nin üzerine çıkması doğrultusunda temmuzun ilk haftasında konut kredilerindeki artış sadece 37,6 milyon YTL oldu. Merkez Bankası'nın verilerine göre bankaların tüketicilerden olan konut kredisi alacaklarının bakiyesi temmuz sonunda 20,7 milyar YTL olarak gerçekleşti. ABD Merkez Bankası'nın iki yıldır sürdürdüğü faiz artışına ara vermesi piyasalardaki iyimserliği artırdı. Döviz kurlarıyla birlikte faizler de gerilerken, bankalar düşüşü konut kredisi oranlarına yansıtmaya başladı. Halen aylık faiz oranları yüzde 1,90 ile 2 arasında seyrederken, geçen hafta önce Finansbank yüzde 1,58, Anadolubank da yüzde 1,57'ye düşürdü. Ziraat Bankası Genel Müdürü Can Akın Çağlar, Zaman'a yaptığı açıklamada, faizlerdeki artışla birlikte vatandaşın kredi talebinin kesildiğini söyledi. Bankaların erken davranarak pastadan daha fazla pay kapmak için indirime gittiğini aktaran Çağlar, "Önümüzdeki günlerde toplanıp faizleri düşürmeyi planlıyoruz." dedi. Piyasalarda yaşanan son dalgalanmanın ardından bono ve tahvil faizlerinin artmasıyla konut kredileri getirisinin düşük kaldığına dikkat çeken genel müdür, bankaların yıllık yüzde 15'lik getiri yerine yüzde 20'lik Hazine kağıdına yöneldiğini kaydetti. Çağlar, faizleri indirme yarışının önümüzdeki günlerde hızlanacağını ifade etti. Oyakbank Genel Müdürü Hakan Eminsoy da "Ekonomideki hava böyle devam ettiği sürece, konut kredisi faiz oranları iki ay içinde 1,35'li rakamlara kadar düşebilir." yorumunu yaptı. Oranlardaki düşüşün hızlı olmasını beklemediğini kaydeden Eminsoy'a göre, Merkez Bankası, faizleri ciddi oranda yükseltti. Önümüzdeki aylar içinde henüz Merkez Bankası'nın kısa vadeli faiz oranlarında düşüş beklenmiyor. Burada düşüş olmadan faizlerin yüzde 1'li rakamlara gerilemesi mümkün değil. Merkez Bankası tekrar faizleri düşürmeye başlarsa, o zaman yüzde 1 veya 1'e yakın rakamlara daha çabuk yaklaşılır. Taşıt kredilerindeki düşüşün daha yavaş olacağına işaret eden Eminsoy, bunun, vadelerin daha kısa olmasından kaynaklandığını dile getirdi. ‘Konut satışları toparlanıyor' Bank Asya Genel Müdürü Ünal Kabaca ise faiz oranlarındaki düşüşün piyasanın yapısına bağlı olduğunu belirterek, "Dalgalanmanın ardından piyasalar toparlandı; ancak faizlerin hızlı düşerek eski seviyelerine gelmesi için en az bir yıl geçmesi lazım. Şu anki düşüş türbülansın etkisinin geçmesinin bir sonucu." diye konuştu. Kabaca'ya göre Merkez Bankası faizleri ve enflasyon beklentisinin yüksek olması sebebiyle konut kredisi faizlerindeki düşüş uzun vadeye yayılacak. Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği Başkanı Haluk Sur da, gayrimenkul yatırımcılarının dalgalanmalardan kaynaklanan ani şok karşısında beklemeye geçtiğini; ancak Türkiye'deki gayrimenkul dinamiklerinin değişmediğini ve ihtiyacın silinmediğini belirtti. Bu dönemde bankaların konut kredisi faizlerini Merkez Bankası faiz artırımları ile paralel bir şekilde artırmadığını, konut kredisi faiz oranlarının daha da yukarı çıktığını kaydeden Sur, bankaların gelişmeleri risk olarak görerek yaptığı artırımlar sonucu talebin de kesildiğini vurguladı. Son günlerde döviz fiyatları ve faiz oranlarında düşüş görüldüğüne temas eden Sur, şunları kaydetti: "Konut sektörü çok hazırlıklı olmak zorunda. Son iki yıldır ne bizi yönetenlerin ne proje geliştiricilerin ne de üreticilerin çok hazırlıklı olmadığı ortaya çıktı. Keşke bankalar fonlama maliyeti yarışına gireceklerine, faiz oranlarında daha makul seviyelerde kalsalardı ve dalgalanma daha küçük boyutlu olsaydı. Bu bize ders olsun." Ekonominin dalgalanmayı başarıyla atlattığını ifade eden dernek başkanı, taşların yerine oturduğunu, piyasanın olumlu sinyaller verdiğini dile getirerek, "Bu da gayrimenkul yatırımcısı ve ihtiyaç sahibi tarafından olumlu algılanıyor. Herkes başka telden çalmasın, aklını başına toplayarak davransın ki kaygan bir zeminde yol kazasına yol açmasın." dedi. Dalgalanmada konut sahibi olmak isteyen kişilerin, bankaların faiz artırımlarıyla birlikte beklemeyi tercih ettiğini söyleyen Turyap Yönetim Kurulu Üyesi Başak Soner ise bu dönemde birinci el konut satışları yapan şirketlerin, maliyetlerin artmasına rağmen kazançlarının bir kısmını gözden çıkararak çeşitli oranlarda indirimler uyguladıklarını, tüketicilere maksimum kolaylık sağlanmaya çalışıldığını anlattı. İkinci el konutlarda satışların yavaşladığını; ancak kesilmediğini belirten Soner, bunda yaz aylarının etkili olduğuna işaret etti. Ekonomideki olumlu havayla birlikte trendin yeniden yükselişe geçtiğini ifade eden Soner, yine de 2005 yılında yakalanan oranlara ulaşmanın bu yıl için mümkün olmadığını sözlerine ekledi. Zaman
