Yeni sistem, dün açıklanan asgari ücret ile işçi ve memurların maaşında aylık 45,6 YTL ile 77,5 YTL arasında artış sağlayacak. 1 Ocak 2008 tarihinden itibaren uygulanacak olan asgari geçim indiriminden, ücretleri gerçek usulde vergilendirilen gerçek kişiler yararlanacak. Ücretleri diğer ücret kapsamında vergilendirilen hizmet erbabı, ücret geliri elde etmeyen diğer gerçek kişiler ile Serbest Bölgeler ve Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu gibi düzenlemeler uyarınca ücretlerinden gelir vergisi tevkifatı yapılmayanlar ve dar mükellefiyet kapsamında ücret geliri elde edenler, kapsam dışı kalacak. NASIL HESAPLANACAK? Asgari geçim indirimi, takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgari ücret üzerinden hesaplanacak. Hesaplamada, mükellefin kendisi için asgari ücretin yüzde 50'si, çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eş için yüzde 10'u, çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere, ilk 2 çocuk için yüzde 7,5'i, diğer çocuklar için de yüzde 5'i dikkate alınacak. Bu şekilde belirlenen tutar, gelir vergisinin ilk dilimine uygulanan yüzde 15 oranı ile çarpılacak. Bulunan tutar da, her ay ödenecek gelir vergisinden mahsup edilecek. EMEKLİLER DE ÇALIŞMAYAN EŞ KATEGORİSİNDE Asgari geçim indiriminde, emekli maaşı alanlar çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eş olarak kabul edilecek. Eşlerin her ikisinin de ücretli olması halinde, çocuklar yalnızca sosyal güvenlik yönünden tabi oldukları eşin bildirimine dahil edilecek. Boşananlar için indirim tutarının hesabında, nafakası sağlanan çocuk sayısına bakılacak. Sakatlık indirimi bulunan ücretlinin gelir vergisi matrahı belirlenirken, sakatlık indiriminin mahsubundan sonra kalan gelir vergisi matrahı üzerinden hesaplanan vergi tutarından yıllık asgari geçim indiriminin 12'de 1'i mahsup edilecek. Mahsup edilecek tutar, kalan gelir vergisi tutarını aşamayacak ve asgari geçim indirimi farkı, diğer dönemlerde de değerlendirilmeyecek. Yıl içinde iş yeri ve işvereni değişen ücretliler, yeni iş yerlerinde ya da işverenleri nezdinde çalışmaya başladıkları aydan itibaren asgari geçim indiriminden yararlanmaya devam edecekler. Gelir Vergisi Kanunu gereği, ücretlerinden vergi tevkifatı yapılmayan ve bu nedenle ücretlerini yıllık beyanname ile beyan etmek zorunda olan ücretlilerde asgari geçim indirimi, yıllık beyannamede hesaplanan gelir vergisinin ücret gelirlerine isabet eden tutarından mahsup edilmesi suretiyle gerçekleştirilecek. Bu arada ücretliler, medeni durumları ve çocuk sayıları ile eşinin iş ve gelir durumu hakkında ''Aile Durumu Bildirimi'' ile işverenlerine bildirimde bulunacak. Durumlarında herhangi bir değişiklik olması halinde bu değişiklikler işverene 1 ay içinde bildirilecek. Asgari geçim indirimi oranını etkileyen değişiklikler de, söz konusu değişikliğin işverene bildirildiği tarih itibariyle uygulanacak. YENİ ASGARİ ÜCRETLE YENİ İNDİRİM Bu arada dün açıklanan ve 1 Ocakta yürürlüğe girecek olan brüt 608 YTL'lik asgari ücret, asgari geçim indirimi yoluyla bekar bir işçi ya da memura aylık 45,6 YTL getiri sağlayacak. Bu rakam evli, eşi çalışmayan 2 çocuklu bir ücretli için 68,4 YTL, 4 çocuklu bir ücretli için de 77,52 YTL olacak. Asgari ücretin Temmuzda 638,7 YTL'ye yükselmesi, asgari geçim indiriminde takvim yılı başındaki tutar esas alındığı için indirim miktarlarını değiştirmeyecek. Asgari geçim indirimi, yeni asgari ücrete göre çalışanlara şu şekilde yansıyacak: MEDENİ DURUM AYLIK ASGARİ GEÇİM İNDİRİM TUTARI ------------ ------------------------------------ Bekar 45,60 Evli, eşi çalışan 45,60 Evli, eşi çalışan, 1 çocuk 52,44 Evli, eşi çalışan, 2 çocuk 59,28 Evli, eşi çalışan, 3 çocuk 63,84 Evli, eşi çalışan, 4 çocuk 68,40 Evli, eşi çalışmayan 54,72 Evli, eşi çalışmayan, 1 çocuk 61,56 Evli, eşi çalışmayan, 2 çocuk 68,40 Evli, eşi çalışmayan, 3 çocuk 72,96 Evli, eşi çalışmayan, 4 çocuk 77,52 VERGİ İADESİNE GÖRE DURUM Öte yandan Maliye Bakanlığı Gelir Politikaları Genel Müdürlüğünün yaptığı hesaplamalara göre, yeni sistem, asgari ücretle çalışan bekar bir işçi ya da memura, vergi iadesine kıyasla aylık 11,6 YTL daha fazla kazandıracak. Yeni sistemin, vergi iadesine göre evli ve eşi çalışmayan bir ücretliye sağlayacağı yıllık avantaj 20,7 YTL olacak. Söz konusu rakam, 2 çocuklu bir asgari ücretli için 34,4 YTL'ye, 4 çocuklu bir asgari ücretli için de 43,52 YTL'ye çıkacak. Ancak ücret yükseldikçe, vergi iadesine göre asgari geçim indiriminin getirisi azalacak. Yüksek gelir grupları, vergi iadesine kıyasla, yeni sistemde daha az para alacak. (*) Vergi iadesi uygulaması, 2008 yılında da devam etseydi, 2007'nin matrahına göre iade yapılacağından, hesaplama 2007'nin asgari ücretine göre yapılmıştır. AA