Yüzde 91 hissesini Oyak'ın satın aldığı Erdemir'e ait olan İsdemir, kilovatsaatine (kWh) 10-13 kuruş değer biçilen elektriğe 10 katına denk gelen 1,1 yeni lira istedi. Şirketin gerekçesini anlayamayan bakanlık, konuyu Rekabet Kurulu ve Enerji Üst Kurulu'na taşımaya hazırlanıyor. Kamu, elektriğin yüzde 17'sini bu tür şirketlerden satın alıyor. Devlet, vatandaşın tükettiği elektriği kamu ve özel sektöre ait santrallardan karşılıyor. Bunun yanında, bazı tesislerin bakıma alındığı veya beklenmeyen tüketim artışlarının yaşandığı günlerde kendi ihtiyacını üreten (otoprodüktör) şirketlerden de elektrik satın alıyor. Önceki gün yaşanan kar yağışıyla birlikte tüketimin artmaya başladığını gören yetkililer, DUY çerçevesinde elektrik satın almak için özel şirketlerle temasa geçti. Bu şirketlerden İsdemir, 17.00-18.00 saatlerinde sisteme verilecek elektrikten kWh için 1,1 yeni lira talep etti. Tesis, demir-çelik üretimi yaparken kullandığı yakıttan aynı zamanda elektrik de elde ediyor. Bu elektrik, fabrikanın ihtiyacı için kullanılıyor. Artan kısmı da talep edilmesi halinde ya devlete ya da diğer şirketlere satılabiliyor. Oyak'ın işletmesinden gelen şok fiyat üzerine Enerji Bakanlığı'nda hareketli saatler yaşandı. Durumdan Enerji Bakanı Hilmi Güler ile müsteşarı Sami Demirbilek acil olarak bilgilendirildi. Dile getirilen ücret karşısında şaşkınlığa uğrayan yetkililer, firmadan elektrik alınmadığını ifade ediyor. Bir yetkili, "Fiyatlar serbest piyasa şartlarında arz-talep dengesine göre oluşuyor. Arz yetersizliği durumunda fiyatlar yükselir. Yeterince elektrik temin ettiğimiz için bu fiyattan almadık. Aksi bir durum olsa almak mecburiyetindeydik. Bu durum tüketiciye de yansıtılacaktı." görüşünü savunuyor. Bir başka yetkili ise, "Böyle bir fiyatın hangi gerekçe ile olursa olsun kabul edilmesi mümkün değil. Şirketi ikaz edeceğiz. Maliyet analizini isteyeceğiz. Ayrıca konuyu Rekabet Kurumu ile Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'na da ileteceğiz." ifadelerini kullandı. Fiyatın tüketicinin faturasına yansıması konusunda ise "Toplam elektrik tüketimi içinde çok küçük bir miktardan bahsediyoruz. Ortalama fiyattaki artışı ihmal edilebilir derecede az kalırdı. Ancak ileriye dönük bazı sıkıntılara yol açabilirdi." değerlendirmesinde bulundu. Özel sektörden 3 farklı tarifeden elektrik alınıyor. Gece 95 bin liradan verilen elektrik, gündüz 110 bin, tüketimin en üst seviyeye ulaştığı akşam saatlerinde ise yaklaşık 130 bin liradan satın alınıyor. Sistem istismar ediliyor Temmuz başında 13 ili karanlıkta bırakan elektrik kesintisinin altından; bakanlıkla fiyat konusunda anlaşamayan otoprodüktör şirketin üretimi kesmesi çıkmıştı. Şirket, petrol fiyatı ve dövizdeki artış yüzünden 'artık kârlı olmaktan çıkan' elektrik üretiminden, istedikleri fiyatın verilmemesi durumunda vazgeçeceklerini ifade etmişti. Resmî verilere göre elektrik şebekesine verilen elektriğin yüzde 17'si otoprodüktörlerden satın alınıyor. Bakanlık ile sektör temsilcilerinin buluştuğu zirveler sonucunda fiyat ayarlaması için Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği'nde (DUY) mutabakata varılmıştı. Enerji Üst Kurulu'nun hazırladığı yönetmelik 1 Ağustos itibarıyla uygulanmaya başlandı. Özel sektörün maliyet sıkıntısına çare olarak da sunulan yönetmelik, alıcı ile satıcı arasında elektrik enerjisi arz ve talebinin gerçek zamanlı dengelenmesini ve uzlaştırmayı amaçlıyor. DUY'a göre özel ve kamu elektrik üretim şirketleri aylık olarak, santrallarının durumunu ve kendi maliyetlerini dikkate alarak üretebilecekleri elektriği ve fiyat tekliflerini sistem operatörü olan Elektrik İletim AŞ (TEİAŞ) Milli Yük Tevzii Merkezi'ne bildiriyor. TEİAŞ, sistemin ihtiyaçlarını da dikkate alarak fiyat tekliflerini ucuzdan pahalıya doğru sıralıyor. Ardından elektrik sisteminde arz talep dengesini sağlamak üzere bu tekliflere göre şirketlere üretimlerini artırması veya azaltması yönünde talimatlar veriyor. Böylece sistem dengede tutuluyor. İletim AŞ bünyesindeki Piyasa Mali Uzlaştırma Merkezi aracılığıyla da her ay sonunda sistem kullanıcılarının borç ve alacakları, sistem dengesizlik fiyatı üzerinden hesaplanarak karşılanıyor ZAMAN