Amerika'daki tsunaminin ekonomiler üzerindeki etkisi gün geçtikçe ağırlaşıyor. Lehman'ın iflasını açıklamasının ardından 'Çanlar kimin için çalıyor?' nidaları eşliğinde yaşanan krizde gözler, dünyanın en büyük sigorta şirketi AIG'ye çevrildi. FED, AIG için neler yapılabileceğini değerlendirmek üzere yatırım bankası Morgan Stanley'i görevlendirdi. Sene başından beri piyasa değerinin yüzde 92'sini yitiren AIG hisseleri 'Kara Pazartesi'yi yüzde 61'lik kayıpla atlattı. Bu kaybın ardından ise S&P ve Moody's gibi kuruluşlar sigorta devinin notunu düşürdü. AIG'nin kredi notunun düşürülmesi, şirketin daha fazla teminat göstermesine ve sigorta kontratlarının geçersiz olmasına yol açabilir. Bu gelişmeler nedeniyle firma, hayatta kalmasını tehlikeye sokacak kısır döngüyü kırmakta zorlanıyor. AIG'İN 48 SAATİ KALDI EFG İstanbul Yatırım Analisti Mete Yüksel, 'Sigorta şirketlerinin hemen hemen tamamında bir stratejik ortaklık hikayesi söz konusu. Bu konuda şirketler bazı görüşmeler yapıyordu. Ancak global finans piyasalarındaki mevcut olumsuz koşullar, portföyünde sigorta sektörü hissesi bulunduran yatırımcıları 'ben bu riski şu ortamda taşımak istemiyorum' şeklinde bir algılamaya yönlendirmiş olabilir" dedi. New York Valisi'nin AIG için 20 milyar dolar borçlanma imkanı sağlamasına karşın AIG hisseleri önceki gün yüzde 61 düştü. Not indirimi sonrasında, çıkardığı CDS'leri karşı tarafın talebi halinde kapatması gereken AIG'in yaklaşık 20 milyar dolar daha bulması gerekiyor. New York Times, önceki gün not indirimi halinde AIG'in 48-72 saati kalacağını yazmıştı. OLMAK YA DA OLMAMAK Başta bankacılık ve sigorta sektörü olmak üzere, mali sektörün ciddi sıkıntılar yaşadığını belirten Eti Menkul Araştırma Kurumsal Finansman Yönetmeni Adem Özen, “Bu sadece bizde değil bütün dünyada var. AIG'e yönelik olumsuz tablo bizim sigorta şirketlerini de tedirgin ediyor. Amerikan finans sektörüne ilişkin olumsuz veri akışı durmadığı sürece finans veya sigorta hisselerinin yükseliş trendine girmesi zor' diyor. Sigorta şirketlerindeki düşüşü AIG'in zorda olmasına bağlayan Anadolu Yatırım Teknik Analist Halil Rençber, AIG'nin bütün sigorta şirketleri ile bağlantılı olduğunu söyleyerek, 'Krizde gelinen nokta itibariyle en had safhada bulunuyoruz. AIG hakkında söylentiler olumsuz. İçerideki sigorta şirketlerinde ise bunun biraz baskısı ve sıkıntısı var. Banka hisselerine baktığımızda ise zaten düşeceği kadar düştü” dedi. “Hazine AIG'i kurtaracak” Turkish Yatırım Analisti Gökhan Uskuay, ABD'deki asıl sorunun, basının sürekli olarak batacak şirketleri hedef göstermesi olduğunu belirtti. Uskuay sözlerini şöyle sürdürdü; “ABD basınında yoğun şekilde isimler telaffuz ediliyor. Bunun sonucunda da yatırımcının ve kamuoyunun o şirketlere yönelik algısı olumsuzlaşıyor. Bunun önüne geçmek zorundalar. Diğer yandan ben AIG'in batışına izin verileceğini düşünmüyorum. Şirket Hazine tarafından kurtarılmak zorunda. Başka seçenekleri yok.” Kredi notu daha da düşebilir AIG'nin kredi notu Moody's tarafından iki kademe düşürülerek Aa3'ten A2'ye, S&P tarafından üç kademe düşürülerek AA-'den A-'ye ve Fitch tarafından ise iki kademe düşürülerek AA-'den A'ya indirildi. AIG'nin kredi notu hâlâ yatırım yapılabilir seviyelerde olmasına rağmen, üç derecelendirme kurumunun hepsi notun daha da indirilebileceğini belirtiyor. Öte yandan FED, diğer önlemlere ek olarak, AIG'ye destek amaçlı 70-75 milyar dolar değerinde bir fon hazırlanması olasılıklarını araştırmak üzere JPMorgan Chase ve Goldman Sachs'ı görevlendirdi. ABD'de açığa satış yasaklanıyor ABD sermaye piyasası düzenleyici otoritesi SEC'in, açığa satışa bir kez daha geçici olarak sınırlama getirmesi bekleniyor. SEC daha önce 21 Temmuz-29 Temmuz tarihleri arasında açığa satışlara 19 mali şirket bazında yasak getirmişti. Ardından bu tarihi 12 Ağustos'a kadar uzatmıştı. Açığa satışın yasaklandığı dönemde Dow endeksi %1.5 oranında değer kazanmıştı. Bu krizin yol haritası yok PNC Advisors yöneticisi Jim Dunigan, "Tarih kitaplarını bir tarafa fırlatın. Çünkü bu yaşananlar daha öncekilere hiç benzemiyor" derken, Jefferies & Co Başstratejisti Art Hogan da "buradan çıkış için bir yol haritası yok" ifadesini kullandı. MEHMET ALİ ERGÜN-YENİ ŞAFAK