Asıl işverenle alt işveren arasındaki anlaşmaların yazılı olmasını, 50'den fazla
işçi çalıştıranların, yüzde 3 oranında
özürlü istihdam etmesini de içeren
istihdam paketine ilişkin
düzenleme,
TBMM Başkanlığına sunuldu.
İş Kanunu ve bazı
kanunlarda değişiklik yapılmasına ilişkin kanun tasarısıyla, asıl işveren ile alt işveren (
taşeron şirket) arasında kurulan ilişkinin yazılı yapılması şartı getiriliyor.
Buna göre, iş alan alt işveren, kendi
iş yerinin
tescili için asıl işverenden aldığı yazılı işverenlik sözleşmesi ve gerekli
belgelerle, çalışma
bölge müdürlüklerine bildirimde bulunacak.
Bölge müdürlüğünce tescili yapılan bu iş yerine ait belgeler gerektiğinde iş müfettişlerince incelenecek. İnceleme sonucunda muvazaalı işlemin tespiti halinde tescil işlemi iptal edilecek ve bu durumda alt işverenin işçileri başlangıçtan itibaren asıl işverenin işçileri sayılacak. Bu işleme karşı tebliğ tarihinden itibaren 6 iş günü içinde işverenlerce yetkili iş mahkemesine
itiraz edilebilecek. Bu itiraz, kararın uygulanmasını durdurmayacak, itiraz üzerine verilen kararlar kesin olacak.
Asıl işveren-alt işveren ilişkisinin kurulması, bildirimi ve iş yerinin tescili ile yapılacak sözleşmede bulunması gerekli diğer hususlara ilişkin usul ve esaslar Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirlenecek.
-ÖZÜRLÜ ÇALIŞTIRMA ZORUNLULUĞU...-
Tasarıyla, İş Kanununun özürlü, eski hükümlü ve
terör mağdurlarının çalıştırılma zorunluluğuna yeni düzenleme getiriliyor. Daha önce işçi sayısının yüzde 6 oranında özürlü çalıştırma şartı, yüzde 3'e indiriliyor.
İşverenler 50 veya daha fazla işçi çalıştırdıkları özel
sektör iş yerlerinde yüzde 3, kamu iş yerlerinde yüzde 4 oranında özürlüyü meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştıracaklar. Aynı il sınırları içinde birden fazla iş yeri bulunan işverenin çalıştırmakla yükümlü olduğu özürlü işçi sayısı, toplam işçi sayısına göre hesaplanacak.
Bu kapsamda çalıştırılacak işçi sayısının tespitinde belirli ve belirsiz süreli iş sözleşmesine göre çalıştırılan işçiler esas alınacak. Kısmi süreli iş sözleşmesine göre çalışanlar, çalışma süreleri dikkate alınarak tam süreli çalışmaya dönüştürülecek. İş yerinin işçisi iken sakatlananlara öncelik tanınacak.
İşverenler çalıştırmakla yükümlü oldukları özürlü işçileri,
Türkiye İş Kurumu aracılığı ile sağlayacak. Bu kapsamda çalıştırılacak işçilerin nitelikleri, hangi işlerde çalıştırılabilecekleri, bunların iş yerlerinde genel hükümler dışında bağlı olacakları özel çalışma ile mesleğe yöneltilmeleri, mesleki yönden işverence nasıl işe alınacakları, Çalışma ve
Sosyal Güvenlik Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle düzenlenecek.
Yer altı ve
su altı işlerinde özürlü işçi çalıştırılamayacak. Bu gibi işlerde çalışanlar, özürlü çalıştırma hesaplanmasına katılmayacak.
-MALULLÜĞÜ ORTADAN KALKANLARIN PRİMLERİ HAZİNEDEN-
Bir iş yerinden malulen ayrılmak zorunda kalıp da sonradan maluliyeti ortadan kalkan işçiler, eski iş yerlerinde çalışabilecekler. Maluliyeti ortadan kalkıp da eski iş yerinde çalışma talebinde bulunanlar, eski işleri veya benzeri işlerde boş yer varsa derhal, yoksa boşalacak ilk işe başka isteklilere
tercih ederek, o andaki şartlarla işe başlatılacak. Aranan şartlar bulunduğu halde işveren iş sözleşmesi yapma yükümlülüğünü yerine getirmezse, işe alınma isteğinde bulunan eski işçiye 6 aylık
ücret tutarında tazminat ödeyecek.
Bu madde kapsamında
özel sektör işverenlerince çalıştırılanların, belirlenen
prime esas
kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan
sigorta primine ait işveren hisselerinin tamamı Hazinece karşılanacak.
Hazinece karşılanan prim tu
tarları gelir ve kurumlar vergisi
uygulamalarında gider veya
maliyet unsuru olarak dikkate alınmayacak.
Bu maddeye aykırılık hallerinde tahsil edilecek cezalar, özürlülerin mesleki eğitim ve mesleki rehabilitasyonu, kendi işini kurmaları gibi projelerde kullanılacak.
Tahsil edilen cezaların kullanımına ilişkin hususlar,
Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğünün koordinatörlüğünde, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çalışma Genel Müdürlüğü,
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü, Özürlüler İdaresi Başkanlığı ve Türkiye Sakatlar Konfederasyonu ile en çok işçi ve işvereni temsil eden üst kuruluşların birer temsilcilerinden oluşan
komisyon tarafından karara bağlanacak. Komisyonun çalışma usul ve esasları Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle düzenlenecek.
-İŞ YERİ KURMA İZNİ KALDIRILIYOR...-
Tasarıya göre, ILO sözleşmesinde belirtildiği şekilde, iş yerlerinde sağlığa zararlı risklerin tanımlanması ve değerlendirilmesi zorunluluğu getiriliyor.
İş yerlerinde
iş sağlığı ve güvenliği şartlarının belirlenmesi ve gerekli önlemlerin alınması, iş yerlerinde kullanılan
araç, gereç,
makine ve hammaddeler yüzünden çıkabilecek
iş kazaları ve meslek hastalıklarının önlenmesi ve özel durumları sebebiyle korunması gereken kişilerin çalışma şartlarının düzenlenmesi, ayrıca iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına uygunluğu yönünden; işçi sayısı, işin ve iş yerinin özellikleri ile
tehlikesi dikkate alınarak
işletme belgesi alması gereken iş yerleri ile belgelendirilmesi gereken işler veya
ürünler ve bu belge veya belgelerin alınmasına ilişkin usul ve esaslar, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili konularda yapılacak risk değerlendirmesi,
kontrol,
ölçüm, inceleme ve araştırmaların usul ve esasları ile bunları yapacak kişi ve kuruluşların niteliklerinin belirlenmesi, gerekli iznin verilmesi ve verilen iznin iptal edilmesi
Sağlık Bakanlığının görüşü alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca çıkarılacak yönetmeliklerle belirlenecek.
İş yerinin açılmasına izin vermeye yetkili belediyeler ile diğer ilgili makamlar bu izni vermeden önce, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca verilmesi gerekli işletme belgesinin varlığını araştıracak. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca işletme belgesi verilmemiş iş yerlerine belediyeler veya diğer ilgili makamlarca iş yeri açılma izni verilemeyecek.
Böylece, iş yerlerinin kurulmasıyla ilgili prosedürleri hafifleterek, iş yerlerinin kurulmasını özendirmek amacıyla kurma izni alma mecburiyeti kanun metninden çıkarılıyor. İşletme belgesi alınması konusu ise yönetmelikle belirlenecek.
-İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ...-
İşverenler, devamlı olarak en az 50 işçi çalıştırdıkları iş yerlerinde alınması gereken iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin belirlenmesi ve uygulanmasının izlenmesi,
iş kazası ve meslek hastalıklarının önlenmesi, işçilerin ilk
yardım ve acil
tedavi ile koruyucu sağlık ve güvenlik
hizmetlerinin yürütülmesi amacıyla, iş yerindeki işçi sayısı, iş yerinin niteliği ve işin tehlike
sınıf ve derecesine göre; bir iş yeri sağlık ve güvenlik birimi oluşturmakla, bir veya birden fazla iş yeri hekimi ile gerektiğinde diğer sağlık
personelini görevlendirmekle, sanayiden sayılan işlerde iş güvenliği uzmanı olan bir veya birden fazla mühendis veya
teknik elemanı görevlendirmekle yükümlü olacak.
İşverenler, bu yükümlülüklerinin tamamını veya bir kısmını, bünyesinde çalıştırdığı ve çıkarılacak yönetmelikte belirtilen vasıflara sahip personel ile yerine getirebileceği gibi, işletme dışında kurulu ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden hizmet alarak da yerine getirebilecek. Bu şekilde hizmet alınması işverenin sorumluklarını ortadan kaldırmayacak.
,
Kamu kurum ve kuruluşlarında çalıştırılmakta olan hekimler, çalışmakta oldukları kurum ve kuruluşların çalıştırdıkları işçilerin iş yeri hekimliği hizmetlerini yürütecek. Bu kurum ve kuruluşların diğer personel için oluşturulmuş olan sağlık birimleri, iş yeri sağlık ve güvenlik birimi olarak da kullanılabilecek.
ğır ve tehlikeli işlerde çalıştırılacaklara mesleki eğitim alma zorunluluğu getiriliyor. İş yerini muvazaalı olarak bildiren asıl işveren ile alt işverene ayrı ayrı 10 bin YTL ceza verilecek. İş yerlerinde iş sağlığı ve güvenliği için önlem almayanlar da 1000 YTL cezaya çarptırılacak.
TBMM Başkanlığına sunulan İş Kanunu ve bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına ilişkin kanun tasarısına göre, ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılacaklara, mesleki eğitiş şartı getiriliyor. Buna göre, mesleki eğitim almamış işçiler, 16 yaşını doldurmamış
genç işçiler ve çocuklar gibi ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılamayacak.
Kreş kurma zorunluluğu bulunan işletmeler, bu hizmeti dışarıdan alabilecek. Dışarıdan bu hizmeti veren işletmelerle hizmet alımı yapabilecekler. Daha önce yönetmelikle belirtilen dışarıdan
kreş hizmeti alımı, kanuna da konuluyor. Böylece, Gebe veya çocuk emziren kadınların hangi dönemlerde ne gibi işlerde çalıştırılmalarının
yasak olduğu ve bunların çalışmalarında sakınca olmayan işlerde hangi şartlar ve usullere uyacakları, ne suretle
emzirme odaları veya çocuk
bakım yurdu (kreş) kurulması gerektiği veya hangi hallerde dışarıdan hizmet alınabileceği Sağlık Bakanlığının görüşü alınarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından hazırlanacak bir yönetmelikte gösterilecek.
-MUVAZAALI BİLDİRİME 10 BİN YTL CEZA-
Yaptığı işle ilgili bölge müdürlüklerine bildirimde bulunmayan alt işverene, çalıştırdığı her işçi için 150 YTL, 16 yaşını doldurmamış genç işçiler, çocuklar ve mesleki eğitim almamış kişileri, ağır ve tehlikeli işlerde çalıştıranlara her işçi için 1000 YTL, iş yerini muvazaalı olarak bildiren asıl işveren ile alt işveren veya vekillerine ayrı ayrı 10 bin YTL idari
para cezası verilecek.
İş yerinde alınmayan her iş sağlığı ve güvenliği önlemi için işverene 100 YTL ceza verilecek. Önlemlerin alınmaması halinde bu ceza her ay birer defa alınmaya devam edilecek.
Ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılan işçiler ile çalıştırılan 18 yaşından
küçükler için doktor raporu almayan işverene, her işçi için 200 YTL ceza verilecek.
İş yerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için gerekli her türlü önlemi almayan, araç ve gereçleri noksansız bulundurmayan işverenlere, işletme belgesi almadan iş yeri açanlara, faaliyeti durdurulan işi izin almadan devam ettiren veya kapatılan iş yerlerini izinsiz açanlara, iş sağlığı ve güvenliği kurullarınca alınan kararları uygulamayanlara 1000'er YTL ceza uygulanacak.
16 yaşını doldurmamış genç işçiler, çocuklar ve mesleki eğitim almamış kişileri ağır ve tehlikeli işlerde çalışanlara işçi başına 1000 YTL ceza verilecek.
Para cezaları, gerekçesi belirtilmek şartıyla Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Bölge Müdürü tarafından kesilecek.
Özürlü çalıştırma şartına uymayanlar ile izin almadan iş arayanları işe yerleştirenlere uygulanacak ceza, Türkiye İş Kurumu İl Müdürü tarafından verilecek.
-SANAYİ, TİCARET, TARIM VE ORMAN İŞLERİNİN ESASLARI...-
Tasarıda,
Anayasa Mahkemesinin iptal ettiği İş Kanununun 111. maddesi yeniden düzenleniyor. Buna göre, sanayiden, ticaretten, tarım ve orman işlerinden sayılacak işlerin esasları yeniden düzenleniyor.
İş Kanununun uygulanması bakamından; sanayiden sayılacak işlerin esasları şöyle:
''Her türlü madenleri
arama ve
topraktan çıkarma, taş, kum ve kireç
ocakları; ham, yarı ve tam yapılmış maddelerin işlenmesi, temizlenmesi, şeklinin değiştirilmesi, süslenmesi,
satış için hazırlanması; her türlü kurma, onarma, sökme, dağıtma ve yıkma; bina yapılması ve onarımı, değiştirilmesi, bozulması, yıkılması ve bunlara yardımcı her türlü sınai yapım; yol,
demir yolu,
tramvay yolu,
liman, kanal,
baraj, hava alanı, dalgakıran,
tünel,
köprü, lağım ve kuyuların yapılması ve onarımı, batıkların çıkarılması ve
bataklık kurutma; elektrik ve her çeşit muharrik kuvvetlerin elde edilmesi, değiştirilmesi, taşınması, kurma ve dağıtma; su ve gaz tesisatı kurma ve işletmesi;
telefon, telgraf,
telsiz,
radyo ve televizyon kurma; gemi ve
vapur yapımı, onarımı, değiştirilmesi ve bozup dağıtma;
eşyanın
istasyon, antrepo,
iskele, limanlar ve hava alanlarında yükletilmesi, boşaltılması; basımevleri.''
Ticaretten sayılacak işlerin esasları:
''Ham, yarı ve tam yapılmış her çeşit bitkisel,
hayvani veya sınai ürün ve malların alımı ve satımı; bankacılık gibi para tedavülü ile ilgili işlerle, sigortacılık, komisyonculuk, depoculuk, ambarcılık, antrepoculuk;
denizlerde çalışan su ürünleri müstahsilleri; karada, göl ve akarsularda insan veya eşya ve hayvan
taşıma.''
Tarım ve orman işlerinden sayılacak işlerin esasları: ''Her çeşit meyveli ve meyvesiz bitkiler; çay,
pamuk,
tütün, elyaflı bitkiler; turunçgiller; pirinç, baklagiller;
ağaç, ağaççık, omca,
tohum, fide,
fidan;
sebze ve tarla ürünleri; yem ve süt bitkilerinin yetiştirilmesi, üretimi, ıslahı, araştırılması, bunlarla ilgili her türlü toprak işleri, ekim, dikim, aşı, budama, sulama, gübreleme, hasat, harman, devşirme, temizleme, hazırlama ve ayırma işleri, hastalık ve zararlılarla mücadele, toprak ıslahı, çayır, mera, toprak ve su korunması; ormanların korunması, planlanması (amenajman), yetiştirilmesi, işletilmesi, sınırlandırılması çalışmaları, bunlara ait alt yapı çalışmaları ile tohum toplama, fidanlık,
ağaçlandırma,
erozyon kontrolü, etüt proje ve rehabilitasyonu, ormancılık araştırma ile milli park, orman içi dinlenme yerleri ve
kent ormanlarının kurulması, bakım ve geliştirilmesi; her türlü iş ve gelir hayvanlarının (arı, ipek böceği ve benzerleri dahil) yetiştirilmesi, üretimi, ıslahı ve bunlarla ilgili bakım, güdüm,
terbiye, kırkım, sağım ve ürünlerinin elde edilmesi, toplanması, saklanması ile bu hayvanların hastalık ve asalaklarıyla mücadele; Deniz İş Kanununun hükümleri saklı kalmak kaydıyla, kara ve su avcılığı ve bu yoldan elde edilen ürünlerin saklanması, taşınması ve üretilmesi.''
Bu esaslar doğrultusunda bir işin uygulanması bakımından sanayi, ticaret, tarım ve orman işlerinden hangisinin kapsamında sayılacağı;
Sanayi ve Ticaret,
Çevre ve
Orman ile Tarım ve
Köyişleri bakanlıklarının görüşleri alınarak, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca 6 ay içinde çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenecek.
Bu yıl yapılan
özelleştirmelerden elde edilecek 1 milyar YTL ile 1 Ocak 2009-31
Aralık 2012 tarihleri arasında yapılacak 2.5 milyar YTL'lik özelleştirme geliri; 1 Haziran 2000'den 31 Aralık 2007 tarihine kadar
İşsizlik Sigortası Fonuna aktarılan devlet payı ve nemasının 2008-2012 yılları arasındaki faizi
Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) için kullanılacak.
İş Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısına göre, kurumlar arasında sigortasız çalıştırılmaya karşı koordinasyon ve ortak hareket sağlanması amacıyla, sürekli veya geçici olarak çalışanlara ait
kimlik bilgileri, genel kolluk kuvvetlerince ilgili
Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı il müdürlükleri veya merkez müdürlüklerine bildirilecek.
İş gücü piyasasına yeni girenler ile iş gücü piyasasında daha önce bulunmakla birlikte halen işsiz olanların da aktif istihdam faaliyetleri çerçevesinde
İşsizlik Sigortası Kanunu kapsamına alınması öngörülüyor. Buna göre, işsizlik sigortasının amacı, işsizlik sigortasına ilişkin kuralları ve uygulama esaslarını düzenlemek ve bu kanunda öngörülen hizmetlerin verilmesini sağlamak olacak.
Sigortalı işsizlerin doğrudan veya
elektronik ortamda da
İŞKUR'a başvurabilmelerine olanak sağlanıyor, işverenler tarafından tanzim edilmesi gereken işten ayrılma bildirgelerinin fiziki ortamla birlikte elektronik ortamda da verilip-alınabilmesi için düzenleme yapılıyor. Kurumca bu kanuna göre yapılacak işlemlere ilişkin elektronik ortamda bilgi ve belge istenebilecek ve veya bilgi ve belge verilebilecek.
Ayrıca, sigortalı işsizler ile kuruma kayıtlı diğer işsizlere;
iş bulma, danışmanlık hizmetleri, mesleki eğitim, iş gücü uyum ve
toplum yararına çalışma hizmetleri verilecek ve iş gücü piyasası araştırma ve planlama çalışmaları yapılacak. Bu kapsamda yapılacak giderler
İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacak. Bu giderlerin yıllık miktarı, işsizlik sigortası primi olarak bir önceki yıl içinde Fon'a aktarılan devlet payının yüzde 30'unu geçemeyecek. Bu oranı yüzde 50'ye kadar çıkarmaya Bakanlar
Kurulu yetkili olacak. Ancak, işsizlik ödeneğinden yararlanmakta olanlara yönelik hizmetler için bu sınırlama dikkate alınmayacak.
İşsizlik ödeneğinin miktarı, ödeme süreleri ve zamanı ile sigorta primleri, günlük işsizlik ödeneği; sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının yüzde ellisi olacak. Bu şekilde hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı, İş Kanununa göre 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan aylık asgari ücretin brüt tutarını geçemeyecek. Böylece, işsizlik ödeneği miktarının hesaplanmasında asgari ücretin neti yerine brütü baz alınacak ve böylece sigortalı işsizlerin halen almakta oldukları işsizlik ödeneğinde yaklaşık yüzde 40 oranında artış sağlanacak.
Kuruma kayıtlı tüm işsizlere,
İşsizlik Sigortası Fonundan aktif istihdam faaliyetleri kapsamında hizmet verilebilecek. 1 Haziran 2000'den 31 Aralık 2007 tarihine kadar fona aktarılan devlet payı ve nemasının 2008-2012 yılları arasındaki faizi,
Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) için kullanılacak. 18-29 yaşları arası gençlerin ve kadınların istihdamını
teşvik amacıyla uygulanan prim indirimi İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacak.
-ÜCRET GARANTİ FONU...-
Sigortalı sayılan kişileri hizmet akdine tabi olarak çalıştıran işverenin; konkordato ilan etmesi, işveren için aciz vesikası alınması, iflası veya iflasın ertelenmesi nedenleriyle işverenin ödeme güçlüğüne düştüğü hallerde geçerli olmak üzere, işçilerin iş ilişkisinden kaynaklanan 3 aylık ödenmeyen ücret alacaklarını karşılamak amacı ile İşsizlik Sigortası Fonu kapsamında ayrı bir Ücret
Garanti Fonu oluşturulacak. Yapılacak ödemelerde; işçinin, işverenin ödeme güçlüğüne düşmesinden önceki son bir yıl içinde aynı iş yerinde çalışmış olması koşulu esas alınarak temel ücret üzerinden ödeme yapılacak. Bu ödemeler, Sosyal Sigortalar Kanunu uyarınca belirlenen kazanç üst sınırını aşamayacak.
Ücret Garanti Fonu, işverenlerce işsizlik sigortası primi olarak yapılan ödemelerin yıllık toplamının yüzde 1'i olacak.
Mevcut düzenlemede, Ücret Garanti Fonu ve Kısa Çalışma Ödeneğinden sadece İş Kanununa tabi işçi ve işverenler yararlanıyor, İş Kanunu kapsamı dışında kalanlar bu ödemelerden yararlanamıyordu. Yapılan düzenleme ile bu ödemelerin kapsamı genişletiliyor ve böylece, Deniz İş Kanunu ile
Basın İş Kanununa tabi olarak çalışanlardan İşsizlik Sigortası Kanunu kapsamına girenler, Ücret Garanti Fonu ve Kısa Çalışma Ödeneğinden yararlanma hakkını kazanıyor.
Sigortalı sayılan kişileri hizmet akdine tabi olarak çalıştıran işverenin; genel
ekonomik kriz veya zorlayıcı sebeplerle iş yerindeki haftalık çalışma sürelerini geçici olarak önemli ölçüde azaltması veya iş yerinde faaliyeti tamamen veya kısmen geçici olarak durdurması halinde, durumu derhal gerekçeleri ile birlikte Türkiye İş Kurumuna, varsa toplu iş sözleşmesi tarafı sendikaya bir yazı ile bildirecek.
-İŞÇİLERE KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ ÖDENECEK-
İş yerinde geçici olarak en az 4 hafta işin durması veya kısa çalışma hallerinde işçilere çalıştırılmadıkları süre için işsizlik sigortasından kısa çalışma ödeneği ödenecek. Kısa çalışma süresi, zorlayıcı sebebin devamı süresini ve 3 ayı aşamayacak. İşçinin kısa çalışma ödeneğine hak kazanabilmesi için, çalışma süreleri ve işsizlik sigortası primi ödeme gün sayısı bakımından işsizlik ödeneğine hak kazanma şartlarını yerine getirmesi şartı aranacak. Günlük kısa çalışma ödeneğinin miktarı, işsizlik ödeneği miktarı kadar olacak. Kısa çalışma ödeneği olarak yapılan ödemeler, başlangıçta belirlenen işsizlik ödeneği süresinden düşülecek.
1 Haziran 2000'den 31 Aralık 2007'ye kadar tahsil edilen işsizlik sigortası primi devlet payı ile nemasının toplamının 2008 yılı içinde nemalandırılması sonucunda elde edilen gelirin tamamı, öncelikle GAP kapsamındaki yatırımlar ile münhasıran bölgesel ekonomik
kalkınma ve sosyal gelişmeye yönelik yatırım alanlarında kullanılacak.
18 yaşından büyük ve 29 yaşından küçük olanlar ile yaş şartı aranmaksızın kadınlardan; bu maddenin yürürlük tarihinden itibaren bir yıl içinde işe alınan ve fiilen çalıştırılanların, prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigorta primine ait işveren hisseleri; 1. yıl için yüzde 100'ü, 2. yıl için yüzde 80'ini, 3. yıl için yüzde 60'ı, 4. yıl için yüzde 40'ı, 5. yıl için yüzde 20'si İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacak.
İşveren hissesine ait primlerin İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanabilmesi için, sigortalıların aylık prim ve hizmet belgelerinin Sosyal Güvenlik Kurumuna verilmesi ve sigortalıların tamamına ait sigorta primlerinin sigortalı hissesine isabet eden tutarı ile İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanmayan işveren hissesine ait tutarın ödenmiş olması şartı aranacak. İşveren tarafından ödenmesi gereken primlerin geç ödenmesi halinde, bu
gecikme zammı işverenden tahsil edilecek. Bu hükümler, kapatılarak değişik bir ad veya unvan olarak aynı faaliyette açılan iş yerleri hakkında uygulanmayacak.
-TÜRK VATANDAŞI OLMA ŞARTI ARANMAYACAK-
İl
İstihdam Kurullarının işleyişinin etkinleştirilmesi, daha dinamik bir yapıya dönüştürülmesi, iş gücü piyasasındaki değişme ve gelişmelerin yakından ve etkin izlenebilmesi için kurul üyelerinin sayısı azaltıldı. Buna göre, valinin başkanlığında toplanan il istihdam kurulları, ''Belediye Başkanı,
büyükşehir belediyesi bulunan illerde Büyükşehir Belediye Başkanı veya yardımcısı,
İl Özel İdaresi Genel Sekreteri, Milli Eğitim Müdürü, İŞKUR İl Müdürü, Ticaret Odası Başkanı, Sanayi Odası Başkanı,
Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanı ve bir
öğretim üyesinden'' oluşacak.
Hükümet Programında da yer alan özel istihdam
bürolarının açılmasının özendirilmesi amacıyla; büro açabilmek için gerekli olan şartlardan ''
Türk vatandaşı olmak şartı'' artık aranmayacak.
-İDARİ PARA CEZALARI-
Mevzuata aykırı hareket eden özel istihdam büroları ve basın kuruluşlarına çeşitli idari para cezaları uygulanacak. Buna göre, iş arayanlara ve açık işlere ilişkin bilgileri, iş ve işçi bulma faaliyeti dışında başka bir amaçla kullanan bürolara 2 bin YTL; iş arayanlardan her ne ad altında olursa olsun menfaat temin eden bürolara 10 bin YTL idari para cezası uygulanacak.
İş arayanlardan ücret alınmasına veya herhangi bir menfaat teminine yönelik sözlü ya da yazılı anlaşmalar, iş gücünün sigortasız çalışması veya sendikaya üye olmaması ya da asgari ücretin altında ücret ödenmesi koşullarını taşıyan anlaşmalar, iş arayanın, diğer özel istihdam bürolarından veya kurumdan hizmet almalarını engelleyen anlaşmalar yapılması halinde 2 bin YTL idari para cezası verilecek.
İş ve işçi bulmaya aracılık faaliyetinin bir iş yerinde veya radyo, televizyon, video, internet, kablolu yayın, elektronik bilgi
iletişim araçlarıyla işlenmesi halinde bu suçu işleyen gerçek ya da tüzel kişilere 10 bin YTL, suçun tekrarında da 20 bin YTL idari para cezası uygulanacak.
Kurumdan izin belgesi almadan iş ve işçi bulmaya aracılık faaliyeti gösteren kişiler ile kurumdan izin almadan
yurt dışına işçi götürmek isteyen kişilere ait iş ve işçi bulma ilanını yayınlayan gerçek ve tüzel kişilere 5 bin YTL,
çalışma izni almayanlar için aracılık faaliyetinde bulunan özel istihdam bürolarına kişi başına 5 bin YTL idari para cezası kesilecek.
-5 PUANLIK İNDİRİME GİDİLİYOR-
İşsizliğin azaltılması, yatırımların istihdam odaklı arttırılması amacıyla sigorta primleri işveren hissesinde 5 puanlık indirime gidiliyor. Buna göre, sigortalıların, malullük, yaşlılık ve
ölüm sigortaları primlerinden, işveren hissesinin 5 puanlık kısmına isabet eden tutar Hazinece karşılanacak.
İşveren hissesine ait primlerin Hazinece karşılanabilmesi için; işverenlerin, çalıştırdıkları sigortalıların aylık prim ve hizmet belgelerini Sosyal Güvenlik Kurumuna vermeleri, sigortalıların tamamına ait sigorta primlerinin sigortalı hissesine isabet eden tutarı ile Hazinece karşılanmayan işveren hissesine ait tutarı yasal süresinde ödemeleri, Sosyal Güvenlik Kurumuna prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunmaması şartı aranacak. Ancak bu hüküm, sosyal güvenlik
destek primine tabi çalışanlar ve yurt dışında çalışan sigortalılar hakkında uygulanmayacak.
Yapılan kontrol ve denetimlerde, çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği tespit edilen işverenler bir yıl süreyle bu maddeyle sağlanan destek unsurlarından yararlanamayacak.
2008 yılında yapılan özelleştirmelerden elde edilecek gelirlerden, Özelleştirme Fonunun idari giderleri düşüldükten sonra kalan 1 milyar YTL'lik kısmı ile 1 Ocak 2009-31 Aralık 2012 tarihleri arasında yapılacak özelleştirmeler sonucu elde edilecek gelirlerden, Özelleştirme Fonunun idari giderleri düşüldükten sonra kalan 2.5 milyar YTL'lik kısmı da GAP için kullanılacak.
Ücret garanti fonu ile kısa çalışma ödeneğine ilişkin maddeler İşsizlik Sigortası Kanununa eklendiğinden İş Kanunundan çıkarılacak. 150 ve daha fazla kadın işçi çalıştıran işverenlere anaokulu açma yükümlülüğü getiren
Milli Eğitim Temel Kanununun ilgili maddesi, işverenler üzerindeki yükümlülüğü azaltmak amacıyla yürürlükten kaldırılacak.
500 ve daha fazla işçi çalıştırılan iş yerlerinde
spor tesisi kurma zorunluluğu işverenler üzerindeki yükümlülüğü azaltma gerekçesiyle yürürlükten kaldırılacak.
-MESLEKİ EĞİTİM ALMA ŞARTI...-
Ağır ve tehlikeli işlerde, mesleki eğitim almış kişilerin çalıştırılması zorunluluğuna ilişkin madde, 1 Ocak 2009'da; işsizlik ödeneği miktarının hesaplanmasında, asgari ücretin neti yerine brütünün baz alınmasına ilişkin madde kanunun yayımından sonraki ayın sonunda; Deniz İş Kanunu ve Basın İş Kanununa tabi olarak çalışanlardan İşsizlik Sigortası Kanunu kapsamına girenlerin Ücret Garanti Fonu ve Kısa Çalışma Ödeneğinden yararlanmasını sağlayan madde 1
Ekim 2008'de; diğer maddeler ise yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.