Müfettişler, zordaki işyerlerine ulaşıp “
işçini atma,
maaşını devlet ödesin” diyecek. Kısa çalışma ödeneğiyle ilgili çalışmalar da sürüyor.
Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Bakanlığı,
kriz nedeniyle giderek artan işsizliği, kısa çalışma ödeneğini arttırma ve iş müfettişlerini sahaya sürme yoluyla durdurmaya çalışıyor. Bakanlık, bir taraftan kısa çalışma ödeneğini 800 TL’ye yükseltmek için
yasa taslağı hazırlarken diğer yandan, bugüne kadar sadece denetimde görevlendirdiği iş müfettişlerine, krizde zor duruma düşen işyerlerini tespit etme görevi verdi.
İş Kanunu’na göre, kriz ve benzeri nedenlerle zora girip faaliyetlerini geçici olarak kısmen veya tamamen durdurmak zorunda kalan işyerleri kısa çalışma ödeneği hakkından yararlanabiliyor. Bu durumda, eğer işyerinde
üretim geçici süreyle durmuşsa,
işçi maaşları 3 ay süreyle
İşsizlik Sigortası Fonu’ndan ödeniyor. Bu sayede
ücret yükünden kurtulan işverenler, üç ayın sonunda işlerini yoluna koyup faaliyetini yeniden sürdürebiliyor.
MAAŞ 800 TL’YE ÇIKACAK
Kısa çalışma ödeneğinin amacı, zora giren işverenlerin, ani bir karar alıp işçilerini işten çıkarmalarını önlemek. Ödeme, halen 3 ay için ve asgari ücretin en fazla netine kadar yapılıyor. Ancak küresel krizin daha uzun süreceği biliniyor. Bu nedenle Bakanlık, ödeme süresini 6 aya, işçilerin evlerinde beklerken alacakları maaş tutarını alt ve üst limitlerde 400 ila 800 liraya çıkaracak.
MÜFETTİŞE GÖREV
Ancak yapılan incelemeler, bir çok
işletme sahibinin kısa çalışma ödeneğinin varlığından dahi haberdar olmadığını ortaya koydu. Dolayısıyla,
ödenek miktarı arttırılsa da çok sayıda işverenin, zora girer girmez ilk çare olarak işçisini atacağı, bunun da işsizliği patlatacağı anlaşıldı.
Bakanlık, bu süreci durdurmak için çareyi işverenleri bilgilendirmekte buldu. Bu amaçla da iş müfettişlerine yeni görev verildi. Müfettişler, daha önce denetim yaptıkları illere ve buralardaki işyerlerine giderek kriz incelemesi yapacak. Zora giren firmaları tespit eden müfettişler, uygun işyerlerini kısa çalışma ödeneğinden yararlandırıp işsizliğin artmasını önleyecek.
Bürokrasi yok
Bugüne kadar yaptıkları denetimlerle patronların korkulu rüyası haline gelen iş müfettişleri, bu kriz döneminde patronların ve işçilerin kurtarıcısı olacak.
Müfettişler bu görevi ağırlıklı olarak
İstanbul,
Ankara,
İzmir,
Adana,
Bursa,
Kocaeli,
Gaziantep ve Denizli gibi işsizliğin son dönemde büyük artış gösterdiği iller ve bu illerde zora giren sektörlerde sürdürecek. Müfettişler firmaların siparişlerine ve piyasanın durumuna bakacak, verilecek destekle ayakta kalabileceğini gördüğü firmaları bürokratik sürece sokmadan, kısa çalışma ödeneğine bağlayacak.