Mevcut güvenlik
tedbirleri hırsızları engellemekte yetersiz kalınca, yeni önlemler gündeme geldi.
İlk olarak
emniyet birimlerine 'ne türlü tedbirler alabiliriz?' diye danışan
bankalar, arkasından polisiye tedbirlere ilave teknolojik güvenlik önlemleri üzerinde kafa yormaya başladı. Buna göre öncelikli olarak offside adı verilen lokal ATM'ler gözden geçirilerek verimli olmayanlar kaldırılacak.
Merkezden uzak olup,
hırsızlık vakalarına sıkça rastlanılan makineler ise iptal edilecek. Müşterilere halihazırda
hizmet vermekte olan 15 bine yakın para çekme makinesinin tamamı
kamera ile donatılacak. Kör nokta tabir olunan, kameraların gözetleme sahasının dışında kalan makineler ise çift kamera ile korunacak. Şu an ATM'lerin nerdeyse yarısında kamera sistemi bulunmuyor. Dikkat çeken bir diğer günvenlik tedbiri de makinelere yerleştirilecek ısıya ve
darbeye karşı duyarlı
alarm sistemi. Alarm mekanizması
kablo kullanılmadan uydu takip sistemi ile
kontrol edilebilecek. Isı ve darbe sensörü sayesinde, ATM'den
oksijen kaynağı veya sert bir cisimle hırsızlığa teşebbüs halinde, durum merkez tarafından anında tespit edilecek. Şubelerde
vakit kaybetmeden birçok bankacılık işleminin yapılabilmesine imkân veren cihazlar, kablosuz veri aktarım sistemi GPRS'e sahip olacak. Zira kablo bağlantısı veya dışarıya yerleştirilen hoparlör hırsızlar tarafından kolaylıkla etkisiz hale getirilebiliyor. Bankaların almayı planladığı önlem paketinin maliyeti ise ATM başına 3 bin Yeni
Türk Lirası olacak.
Şimdiye kadar alınan tedbirlerin yetersiz olduğunu belirten bir banka yetkilisi, maliyeti yüksek de olsa önlemlerin zaruri olduğunu söylüyor. Hırsızların her türlü tedbiri devre dışı bırakabileceğine dikkat çeken yetkili, yine de teknolojinin takip edilerek mücadelenin sürmesi gerektiğini kaydediyor. Aynı yetkili birçok bankanın
teknik donanımın yetersiz olduğunu kaydederken, ATM'lerin çoğunun
sigorta ettirilmediğini aktarıyor. Yedi gün 24 saat hizmet veren cihazların her gün kontrol edilmesi gerektiğini vurgulayan yetkili, bazı bankaların otomatik para çekme makinelerini birkaç gün kontrol etmeyerek hırsızlığa davetiye çıkardığını anlatıyor. Bankaların yanı sıra vatandaşlar da dikkatli olmak zorunda. Çünkü, dolandırıcılar
kart sıkıştırma veya kart değiştirme yöntemleriyle, yahut ATM görevlisi gibi davranarak hırsızlık yapıyor.
Bankaların tedbir paketinde neler var?
ATM'ler merkezî yerlere konulmalı.
Aydınlatma sistemi çok iyi olmalı. Bütün ATM'lerde kamera sistemi devreye sokulmalı. Darbe ve ısı sensörlü alarm sistemi kurulmalı. Alarm sistemi kablosuz uydu bağlantısı ile çalışmalı. Banka görevlileri her gün ATM'leri kontrol etmeli. Kameralar boy hizasında olmalı. Mutlaka sigorta yaptırılmalı.
Vatandaşın alması gereken önlemler
Akşam saatlerinde para çekmeyin. İhtiyacınız kadar para çekin. Kartınız makineye girmiyorsa zorlamayın. Kartınız makineye sıkıştıysa şifrenizi kimseye söylemeyin. Kartınızla ilgili bir sorun çıkarsa hemen iptal ettirin. Tenha yerlerdeki ATM'lerden para çekmeyin. Para çekmeden önce kısa süre gözlem yapın.
Emniyet tavsiyede bulundu: Sağlam cihazlar kullanılmalı
Son yıllarda artış gösteren otomatik para çekme makinelerindeki hırsızlık vakaları, emniyeti de teyakkuza sevk etti. Emniyet verilerine göre geçen yıl toplam 120 hırsızlık olayı gerçekleşti. Ancak bu yılın daha ilk 9 ayında bu vaka sayısı 150'ye çıkınca, Emniyet olayların önüne geçmek için devriye gezen polis ekiplerine daha çok dikkat göstermeleri gereken hususlar hakkında uyarılarda bulundu. Vatandaşın da bu konuda duyarlı olması gerektiğine dikkat çeken yetkililer banka çalışanları ve vatandaşlara "ATM makineleri çevresinde görülen
şüpheli araç ve kişiler için derhal en yakın polis merkezine veya 155 polis imdat hattına çağrıda bulunun." çağrısında bulundu. Öte yandan güvenlik güçleri ATM makinelerinin daha sağlam üretilmesi gerektiğine dikkat çekiyor. Yetkililer bankalara ATM cihazlarının fiziki özelliklerinin sağlam olmasının yanı sıra kart kopyalamanın da önüne geçilecek teknik donanıma sahip olmaları tavsiyesinde bulunuyor.