Ayı piyasasına özgü olduğunu defalarca anlattığımız işaretler boğa piyasasının göstergesi olarak kabul edildi. Yurtdışındaki piyasalardan al raporlarının sayısında ciddi artış oldu. İnsanlar yeniden CNBC izlemeye ve finans haberleri okumaya başladı. Dip fiyatlardan sert satış yapan yabancılar yeniden net alıcı olarak tahtalarda arz-ı endam etti. Krizin bu boyutlara geleceğini tahmin edemeyen siyasetçiler, krizin dibinin göründüğünü defalarca tekrarladı. 2008 yılı başından beri her hafta kriz bitiyor diyerek küçük yatırımcıyı mahveden uzmanlar! “biz dememişmiydik” edebiyatında hızlandı. Yaşanan sert yükselişle birlikte krizin son bulduğunu söyleyen -dipçi uzmanlar-, makroekonomik data bulmakta da zorlanmadı. Petrol fiyatlarının 56 doları geçtiğini, ABD ‘stres testi’ sonuçlarının iyi geldiğini, işsizliklikteki gerilemenin durduğunu söyleyerek boğa piyasasından dem vurmaya başladı. Dünya genelinde politikacılar, merkez bankası yöneticileri, denetleyiciler, bankacılar ve analistlerin bir çoğu son generasyonun en büyük krizini farkedememişlerdi. Hatta 2008 yılı boyunca her büyük olaydan sonra en kötünün görüldüğünü söylemişlerdi. Şimde de sert yükselişle birlikte herşeyin bittiğini ve iyi güzel günlerin geldiğini söylüyorlar ve buna inanmamızı bekliyorlar. Üzüntü verici konu ise sektörün ciddi bir kısmının bu tür haberlere prim vermesi ve toplumun bu yaşanan sert yükselişle birlikte yeniden ciddi alılmlara başlaması. BİZ BU YAŞANANLARDAN HİÇBİR ŞEY ÖĞRENMEDİK Mİ? Kasım ayında 20.000 seviyelerinde dibi gördüğümüz ile ile ilgili yazı yazmıştık. O günlerde yaşananların gerçek satış değil panik satışı olduğunu defalarca belirtmiştik. Borsaların hakettikleri seviyede olmadığını anlatmaya çalışmıştık. Fakat son on – onbeş yılda yaşanan ilüzyonun etkinliğinin, yaşanan aldatıcı zenginliğin tortularının hemen gececeğini beklemek hayalcilik olur. Piyasalarda da kalıcı toparlanamaya ve boğa piyasasına daha zaman var. Biz ne düşünüyoruz? Dünyada para darlığının ilk günlerini yaşıyoruz. İnsanlar uzun seneler riskten uzak durmak isteyeceklerdir. Uzunca bir süre dünyada daha FAZLA regülasyon, daha FAZLA vergi, daha FAKİR kitleler, daha FAZLA özel sektör tasarrufu olacağını düşünüyoruz. Özel sektör harcamalarında ciddi gerilemelerin devam edeceğini ve düzelmenin uzun seneler alacağını tahmin ediyoruz. Endeksler dalgalar halinde hareket ederler. Ayı piyasalarında defalarca bu tür tepki hareketleri görülmüştür. Yaşadığımız çok süpriz bir olay değildir. Büyük buhranda endeks yüzde 90 düşerken, beş defa bu tür hareketler görülmüştü. Bu kredi krizinin tarihin en kötü krizlerinden biri olduğunda herkez hem fikir. Yaşadığımız hareket 1870’lerden sonra görülen en sert altıncı hareket. Devir uzmanların görüşlerinden faydalanma zamanıdır. Duygusal davranıp alım yapmak ayı piyasasında olmaması gereken bir harekettir. Duygusallık sadece boğa piyasasında para eder. Dünya piyasaları 2009 yılı başlarına dönmüşken, IMKB Kasım ayındaki krizide geride bıraktı. Bu böyle devam edemez. Mayıs ve Haziran aylarında ciddi gerilemeler görülebilir. Sert düşüşlerden dikkatli davranarak uzak durmak lazım. M ERSAGUN ŞİMŞEK TERA MENKUL KIYMETLER STRATEJİSTİ