Sektör temsilcileri, söz konusu araçların geçmişe dönük vergi borçlarının affını talep ederken, uygulama için 300 milyon YTL kaynak ayıran bakanlığa, hurdaya ayrılmak için henüz başvuruda bulunan olmadı. Ulaştırma Bakanlığı tarafından eski araçların piyasadan çekilmesine yönelik yayınlanan tebliğ, sektörde tartışma yarattı. Bakanlık, tebliğle 35 yaş üzerindeki kamyon ve otobüslerin piyasadan çekilmesini teşvik etmeyi amaçlarken, sektör temsilcileri ise uygulamanın amacına ulaşabilmesi için vergi affı talep ediyor. Uygulama kapsamına alınacak yaklaşık 60 bin aracın çoğunun geriye dönük vergi borçlarının bulunduğunu savunan Otomotiv Sanayicileri Derneği (OSD) üyeleri, uygulamanın bu haliyle ölü doğacağını belirtiyor. Ulaştırma Bakanlığı uygulama için yaklaşık 300 milyon YTL kaynak ayırırken vergi borçları nedeniyle kapsam dahilindeki 60 bin araçtan hurdaya ayrılmak için henüz başvuruda bulunan da olmadı. Ulaştırma Bakanlığı, 15 Ocak 2008’den itibaren kara yollarında güvenliği arttırmak ve çevre kirliliğini azaltmak amacıyla, 35 yaş ve üzeri ticari araçların piyasadan çekilmesini teşvik etmeyi amaçlayan bir tebliğ yayınladı. 17 Kasım'da yayınlanan tebliğ, sektörde tartışmaları da beraberinde getirdi. Teşvik, modeli 1972 ve öncesindeki ağırlığı 3 bin 500 kilodan fazla ve yük taşımak için imal edilen kamyon, tanker ve çekici cinsi motorlu taşıtları içeriyor. Ayrıca sürücü dahil 16 adet ve üzeri oturma yeri olan otobüsleri de bu kapsama dahil ediyor. Bakanlığın kararına göre bu sınıfa giren yaklaşık 60 bin aracın sahibine araçlarına hurdaya çıkarmaları halinde ağırlıklarına göre 2 bin 400 ile 7 bin 500 YTL arasında ödeme yapılması öngörülüyor. Hurdaya 300 milyon YTL Makine Kimya Endüstrisi (MKE) ile de bir protokol imzalayan Ulaştırma Bakanlığı, söz konusu araçların trafikten çekildiğinde tekrar kullanılmasını önlemeyi amaçlıyor. Buna göre araçlar, MKE Hurdasan tesislerinde en yaşlı araçlardan başlayarak ayda 3’er bin adet olarak imha edilecek. Yani trafiğe kayıtlı yaklaşık 47 bin 278 kamyon, 1996 tanker, 8 bin 77 otobüs ve 2 bin 91 adet çekici olmak üzere 59 bin 442 aracın hurdaya ayırma işlemleri yaklaşık 1,5 yıl içinde tamamlanacak. Ulaştırma Bakanlığı’nın bu uygulama için yaklaşık 300 milyon YTL kaynak ayırdığı belirtiliyor. Bu kaynak hurdaya ayrılacak araç sahiplerine ödenecek. Ödemeler ise "Hurdaya ayrılmıştır" kaşesi vurulduktan sonra yapılacak. Buna karşın, sektör temsilcileri bu kapsama giren araçların çoğunun zaten eski vergi borçları yüzünden hurdaya ayrılamadığına işaret ediyor. Tebliğin pazar için yararlı olduğu, ancak vergi ayağının eksik kaldığını belirten Otomotiv Sanayi Derneği (OSD) Genel Sekreteri Ercan Tezer, “Bu kapsamdaki araçlara ancak eski vergi borçları konusunda af sağlanırsa, sahipleri hurdaya başvurur. En azından ödenmemiş motorlu taşıt vergilerinin faizleri alınmamalı. Bu konuda Maliye Bakanlığı devreye girmeli” diye konuştu. 'Taksitlendirme yapılabilir' 35 yaş ve üstü araçların önemli bir bölümünün trafikte bulunmadığı, buna karşın birikmiş vergi borcu olanların çoğunluğu oluşturduğunu vurgulayan Taşıt İthalatçıları Derneği(TAİD) Başkanı ve Mercedes-Benz Türk AŞ Kamyon Satış ve Pazarlama Müdürü Bahadır Özbayır ise "Birçoğu bu vergileri ödeyemediğinden aracını tamir ettirip faaliyete geçiremiyor. Vergi afınını düşünülmesi şart. Çünkü bu araçlar çalışır durumda olmadıklarından birikmiş vergilerini de ödeyecek durumda değiller. Yani bu vergileri toplamak pratik olarak mümkün değil. Verginin bir kısmı affedilebilir, geriye kalanı taksitlere bağlanabilir" dedi. Bugüne kadar fazla bir müracaat olmadığı, uygulamanın pazarı orta vadede ancak sınırlı olarak hareketlendirebileceğine işaret eden Özbayır, "Aracına hurda muamelesi yapan ve çalıştırmayanlar hurda bedelini alıp evine gidecektir. Bunların zaten ya başka bir aracı vardır onunla nakliye yapıyordur, ya da nakliyeciliği çoktan bırakmıştır. Bunlar pazara etki yapmaz. Elindeki eski aracı MKE’ye verenler bu parayla genellikle daha üst model bir ikinci el araç alacaktır. Bu zincir dahilinde sıfır araç da hareketlenebilir” diye konuştu. İkinci elde hareketlenme Hurda teşviği konusunda bugüne kadar hiçbir hareketlilik olmadığını belirten Temsa AŞ. Otobüs ve Midibüs Satış ve Pazarlama Direktörü Ayhan Dayıoğlu da bayilerin beklemede olduğunu belirtti. Tebliğde “belirsizlikler” olduğunu söyleyen Dayıoğlu, “Bu araçların hurdaya transferinde de problem var. Araçlar sadece MKE’nin Kocaeli, İzmir ve Kırıkkale’deki tesislerinde hurdaya ayırılacak deniyor. Uzak bölgelerdeki araçların buraya transferi maliyetli olacak. Hurda sahibi eski vergi borcunu mu ödesin yoksa üstüne para verip aracı çekiciye koyup MKE’ye mi göndersin” diye konuştu. Ford Otosan Pazarlama Müdürü Serhan Turfan da tebliğin ancak bazı eksiklerin giderilmesiyle daha fonksiyonel hale gelebileceğini ifade etti. 'Taşıma fiyatları iyileşebilir' Teşvikin, 2'nci el piyasasını hareketlendirebileceğini kaydeden Turfan, “Pazarda oluşacak döngü 2008 yılının ilk yarısında adetlerin beklenen seyrinin biraz üzerinde geçmesine neden olabilir. Bunda önce 2007 model kamyon ile 35 yıllık kamyonda aynı taşımacılığı yapıyordu. Bu yeni uygulamayla birlikte taşıma fiyatları iyileşebilir ve uzun vadede piyasayı pozitif yönde etkileyebilir” diye konuştu. BMC Pazarlama Müdür Yardımcısı Tufan Altuğ ise, tebliğin eski araçların trafikten çekilmesi konusunda olumlu olduğunu ve kapsama giren araç sahiplerinden üçte birinin biraraya gelerek taşıma kapasitesi 25 ton olan çekici tarzı araçlara yönelmesini beklediklerini söyledi. Hurdaya araç çıkaracaklar için vergi teşviki veya affının şart olduğunu söyleyen Altuğ, ”Bu araçlara motorlu taşıtlar vergisi muafiyeti getirilmeli. Ayrıca hurdasını yeni araçla değiştireceklere de ÖTV veya KDV desteği sağlanmali ki hem pazar hareketlensin hem de tebliğ amacını bulsun” diye konuştu. REFERANS