Kamunun elindeki hizmet araçlarının özel amaçlar için kullanımının önüne geçilerek, bir anlamda ''taşıt saltanatı'' da son bulacak. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in talimatıyla başlatılan ve Taşıt Kanununda köklü değişiklik öngören taslak çalışmaları, kurumların da görüşlerinin alınmasının ardından tamamlanarak, Başbakanlığa gönderildi. Kamu Taşıtları Kanun Tasarısı Taslağına ile mevcut kanunun yürürlüğe girdiği 1961 yılından bugüne kadar yeni kurulan kamu idareleri, düzenleyici ve denetleyici kurumlar da dikkate alınarak Kanunun kapsamı genişletildi. 1961'de çıkarılan ve günümüzde ihtiyaca cevap veremez hale gelen Taşıt Kanununda bir çok değişiklik öngören Taslak ile kamu mali yönetim sisteminin ana unsurları olarak ''etkililik, verimlilik, saydamlık ve hesap verilebilirlik'' esas alınarak, taşıtlara ilişkin temel ilkeler getirildi. HANGİ KURUMUN NE KADAR TAŞITI VAR ARTIK BİLİNECEK Taslağa göre, idarelere merkezi bir taşıt yönetim bilgi sistemi oluşturma zorunluğu getirildi. Mevcut düzende, idarelerin elindeki taşıtlar, bunların cinsleri, özellikleri, ne amaçlarla kullanıldığına ilişkin net, düzenli ve ayrıntılı bir taşıt envanteri bulunmuyordu. Yeni düzenleme ile hangi kurumun, kamu idaresinin ne kadar taşıtı olduğu, bunların ne amaçla hizmet verdiği ve taşıt özellikleri artık elektronik ortam üzerinden görülebilecek. Maliye Bakanlığınca bir kamu taşıt envanteri oluşturulacak ve her kamu idaresi elinde ne kadar taşıt olduğunu bildirmek ve taşıt bilgilerini güncellemekle yükümlü olacak. Bu da kontrolsüz taşıt ediniminin önüne geçilmesini ve sistemin şeffaf olmasını sağlayacak. Taşıt mevzuatıyla ilgili dağınıklık da sona erecek. Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu ve diğer kanunlardaki taşıtla ilgili hükümler, taslak içine alınarak, kamuya ait taşıtlar, ''kamu kaynağı'' şeklinde değerlendirilecek. EKONOMİK OLMA ŞARTI< Taslak ile hizmet alımı yoluyla taşıt edinebilmek için ''ekonomik olma'' şartı getirilirken, eski kanundaki düzenleme boşlukları giderildi. Yeni düzenleme ile taşıt edinimi yöntemi içinde ilave olarak finansal kiralama (leasing) yoluyla taşıt alımı ile tahsis ve devirle taşıt edinimi devreye girecek. Kamu kuruluşları, taşıt politikaları için 3-4 yıllık programlama yapacak, projeksiyonlar geliştirecek. Bu şekilde kamunun uzun vadedeki taşıt ihtiyacı saptanacak, bunlara ilişkin bir planlamada bulunulacak. Böylece günübirlik politikaların yerini, uzun vadeli programlar alacak. İdarelerin taşıt edinme yolları da ayrıntılı olarak düzenlenirken, satın alma yoluyla taşıt ediniminde Bakanlar Kurulu kararı alınması, hibe yoluyla taşıt ediniminde ise taşıtın (t) işaretli cetvelde gösterilmesi zorunluluğu kaldırıldı. Uygulamada sıkıntılara sebep olan ''ekonomik ömür'' ifadesi yerine ''hek'' ve ''hurda'' kavramları getirilerek taşıtların elden çıkarılma kriterleri de net olarak belirlendi. MOTOR HACMİ SINIRLAMASI GETİRİLİYOR Taslağa göre, idarelerin daha ekonomik, çevreci, bakım maliyeti düşük araç edinimi de mümkün kılınacak. Buna göre hizmet aracı değişiminde yakıt tüketimi ve bakım maliyeti yüksek araçlar yerine ekonomik taşıtlar tercih edilecek. Bu da örneğin önümüzdeki dönemde elektrikli araçların yaygınlaşması durumunda kamu araçlarının da bu değişlikliğe uyum gösterebilmesinin ya da çok yakıt tüketen bir kamu aracının tasarruflu bir araçla değiştirilmesinin önünü açacak. Yeni düzenleme ile motor hacmi sınırlaması da getirilirken, örneğin normal bir hizmet aracının silindir hacmi 1600 cc'yi geçmeyecek. HANGİ MAKAMLARA TAŞIT VERİLECEĞİ YENİDEN BELİRLENDİ Öte yandan görevlerinin önem ve özellikleri, sorumlulukları ve temsil nitelikleri dikkate alınarak makamlarına taşıt verilecekler yeniden belirlendi. Görevlerinin önem ve özellikleri dikkate alınarak belirlenecek unvan, görev ve makamlara, sabah-akşam geliş ve gidişlerinde mevcut hizmet taşıtlarından yararlanma imkanı getirildi. Personel servis hizmetlerinden yararlanmadaki eşitsizliği kısmen de olsa gidermek ve kamuya getirdiği mali yükü azaltmak amacıyla da personel servis hizmetlerinden yararlananlardan katılım bedeli alınması öngörüldü. Azami satın alma bedellerinin yılının, merkezi yönetim bütçe kanunlarında belirlenmesi yöntemine son verildi. ÖZEL KULLANIM İLE İSTİSMARA SON VERİLECEK Diğer taraftan kamu idareleri, isterlerse ''taşıt tanıma, izleme ve kontrol sistemi'' kurabilecek. Böylelikle hizmet taşıtlarının, kamu görevlileri ya da yakınlarınca amaç dışı, özel işlerde kullanılmasının önüne geçilecek. İdareler, GPS ya da benzeri yöntemlerle hangi taşıtın o an nerede bulunduğunu takip edebilecek. Taşıt tanıma sistemi ile nereden, ne kadar yakıt alındığı kolaylıkla izlenebilecek. TAŞIT KULLANIMINDA VERİMLİLİK VE ŞEFFAFLIK SAĞLANACAK Söz konusu taslak çalışmalarına Maliye Bakanlığınca geçen yıl başlanılmıştı. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, daha önce söz konusu düzenleme ile Kurumlara taşıt politikası oluşturma zorunluluğunun getirildiğini, taşıt edinme süreçlerinin sadeleştirildiğini açıklamıştı. Şimşek, Yeni Kamu Taşıtları Kanunu ile taşıt kullanımında verimliliğin ve şeffaflığın sağlanması ve çağdaş bir taşıt yönetim sisteminin oluşturulmasının amaçlandığını bildirmişti. AA