Uzun uğraşlardan sonra Temmuz 2007'de devreye alınan Silivri'deki depo günlük 30 milyon metreküplük açığın 14,5'ini karşılıyor. Ancak gözler 20 yıldır Tuz Gölü'ne yapılacağı söylenen tesislerde. Projeye göre, gölün altındaki tuzlar eritilerek açılacak depolar sayesinde yıllık 1 milyar metreküp gaz depolanacak. Daha sonra miktarın 5 milyar metreküpe çıkarılması da planlanıyor. Ancak ilk ihaleleri yapılan proje, enerjide yolsuzluk soruşturması çerçevesinde yürütülen Mavi Hat operasyonuna takıldı. Hem Silivri hem de Tuz Gölü projelerinde imzası bulunan dönemin BOTAŞ Genel Müdürü Gökhan Yardım, şimdi başlasa bile yeni deponun ancak yedi yıl sonra kullanılabileceğine dikkat çekiyor. Yardım, "Tuz Gölü, 1987 yılından beri konuşulur. İlk temel mühendislik çalışması 2000'de ihale edildi. Her şey düzenli gitseydi şimdi devreye girmişti. İran kriziyle yaşanan sıkıntılar da önemli oranda azalmıştı." diyor. Son 20 yılda sanayiden elektrik üretimi ve evlere kadar kullanım alanı oldukça yaygınlaşan doğalgaz, kış aylarının bir numaralı gündemi haline geldi. Aşırı soğuklar yüzünden ikinci en büyük tedarikçi durumundaki İran'ın kesintiye gitmesi, 'soğuk ve karanlıkta mı kalacağız?' endişesine yol açıyor. Gazın ilk alınmaya başladığı zamanlardan itibaren 'yedekleme' ve depo ihtiyacı ile ilgili projeler de konuşulmaya başlandı. Ancak bunlardan sadece bir tanesi hayata geçirilebildi. Silivri'de denizaltına uzanan doğal boşlukların 'gaz deposu' olarak kullanılması çerçevesinde yürütülen çalışmalar geçen yaz bitirilebildi. Söz konusu depoda toplam 1,6 milyar metreküplük gaz stoklanabiliyor. Hacmin 3 milyar metreküpe çıkarılması için de çalışma yapılıyor. BOTAŞ'ın eski genel müdürlerinden Gökhan Yardım, Silivri deposunun inşası için 1999'da Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı ile anlaşma imzaladıklarını belirterek, "O zaman başlanan depo şimdi hizmete girdi. Tuz Gölü de devam etseydi, bugün hizmete alınmıştı ve İran krizi için yaşanan sıkıntılar önemli oranda azalırdı." ifadelerini kullandı. Bu çerçevede yılan hikâyesine dönen diğer proje ise Tuz Gölü'nün altında açılacak depolar Ankara-Konya sınırları içerisinde bulunan gölün altındaki doğal tuz mağaralarının doğalgaz deposu olarak kullanılması için çalışılıyor. Mağaralardaki tuzların eritilerek dışarı çıkarılmasıyla oluşturulacak 12 depoda toplam 1 milyar metreküp gaz depolanması hedefleniyor. Proje için Dünya Bankası'yla kredi anlaşması yapıldı. Yer altı ve yer üstü tesisleri için kompresör inşaatları da dahil 352 milyon dolar kredi kullanılacak. Mazisi 1987'ye uzanan projenin mühendislik çalışmaları Mayıs 2006'da tamamlandı. Ancak, geçen ay BOTAŞ'a yönelik düzenlenen Mavi Hat operasyonuna Tuz Gölü yeraltı deposu da konu olunca proje askıya alındı. Gökhan Yardım, Tuz Gölü projesinin geçirdiği talihsiz süreci, "Bizden sonra yönetimlerin bakışı, soruşturmalar, Yüksek Denetleme Kurulu incelemesi gibi pek çok etken aksamalara yol açtı. O dönem için bir yanlışlık bulunamadı. Ama, proje gecikti. Sonra, kredi alınsın dendi, Dünya Bankası'ndan kredi sağlandı. Bu sefer de Mavi Hat operasyonuna takıldı, yine gecikti." şeklinde özetledi. Diğer taraftan Silivri'deki 1,6 milyar metreküplük gazın Türkiye'ye ne kadar yeteceği de tartışma konusu oldu. "Depodaki gaz 10 günlük ihtiyacı karşılar." şeklindeki yorumları yanlış bulan Gökhan Yardım, şu teknik ayrıntılara dikkat çekiyor: "Depoda 1,6 milyar metreküp gaz var. Ancak şebekeye günlük en fazla 14,5 milyon metreküp verebiliyor. Bu miktar Türkiye'nin günlük tüketimimin yaklaşık yüzde 10'una tekabül eder. Burada önemli olan depodaki gazdan ziyade günlük ihtiyacın ne kadarını karşıladığıdır. Türkiye'nin günlük tüketiminin 140 milyon metreküpe çıktığı söyleniyor. İran kesintisi yüzünden 30 milyonluk bir açık var. 14,5'ini Silivri'den karşılarsanız, kalan 16 milyon için LNG alacaksınız demektir. Burada bir sıkıntı çekerseniz, o zaman kesintiye gidersiniz. Bu durumda kesintiye önce elektriği gazdan üreten devlet santrallarından başlanır. Yetmezse yap-işlet-devret'lere geçilir. Ama BOTAŞ aradaki farkı öder." Rusya, doğalgaz miktarını artırdı Önceki gün itibarıyla tamamen kesilen İran doğal gazının yeniden akması için Başbakan Tayyip Erdoğan devreye girdi. Erdoğan, İran Cumhurbaşkanı Ahmedinejad'ı konuyla ilgili arayacağını söyledi. Bu arada Rusya'dan Ukrayna, Romanya ve Bulgaristan üzerinden gelen Batı hattından alınan 36,5 milyon metreküplük doğalgaz miktarı 39 milyon metreküpe çıktı. Mavi Akım'da bir sorun yaşanmadığı belirtilirken, Azerbaycan'dan alınan gazda geçici süreyle yaşanan teknik sıkıntının giderildiği ve arzın tam kapasite ile devam ettiği kaydedildi. Enerji Bakanlığı yetkilileri, Silivri'de bulunan yer altı doğal gaz deposu ile Marmara Ereğlisi ve İzmir Aliağa'da bulunan LNG terminallerinde sistemin ihtiyacı olan gaz arzının sağlandığına işaret ederken, özel tarifeden doğalgaz alan otoprodüktörlere yönelik şu anda bir kesintinin söz konusu olmadığını ifade etti. İzmir'deki Egegaz'a ait sıvılaştırılmış doğalgaz tesisinin yıllık 1,1 milyar metreküplük depolama ve gazlaştırma kapasitesi bulunuyor. Bakanlıktan yapılan açıklamada, "Enerji Bakanlığı ve BOTAŞ tarafından alınan tedbirler neticesinde, ülkemizin ihtiyacı olan doğalgaz arzı bir aksamaya meydan verilmeden sürdürülecek." denildi. ZAMAN