Böyle bir durum
Türkiye ekonomisine yılda 4 milyar dolarlık fayda sağlayacak.
İran ve
Rusya ise düşüşü engellemek için gerginlik politikasını
tercih ediyor.
Uluslararası piyasalarda
ham petrol fiyatları
sürpriz yapmaya devam ediyor. Geçen yıl başlarında ABD-İran gerginliği ile hızlı bir yükselişe geçen ve 80 dolar sınırından dönen varil fiyatı, son günlerde 50 dolar civarında seyrediyor. Fiyatların son 6 ayda yüzde 31 düşmesi Türkiye gibi petrol
ithal eden ülkeleri sevindirirken, akaryakıtta yeni
indirim beklentilerini de güçlendiriyor. 10 dolarlık düşüşün Türkiye'nin enerji faturasını yıllık yaklaşık 4 milyar dolar civarında azaltacağı, bunun da cari açığa olumlu yansıyacağı belirtiliyor. Ancak Rusya ve İran gibi petrol
ihraç eden ülkeler
tatlı kâr döneminin bitmemesi için farklı hamleler yapıyor. Bazı kaynaklar Rusya'nın komşu ülkeleriyle yaşadığı gerginliğin gerçekçi olmadığını vurgulayarak, üreticilerin sunî krizlerle petroldeki düşüşe engel olmaya çalıştığını kaydediyor: "
Doğalgaz ve petrol sayesinde rezervlerinde 200 milyar dolarlık para birikti. Senaryoları 60 dolar ve üzerine göre hazırladılar. Büyük yatırım yapıyorlar. Moskova'nın dışındaki üreticiler için 50 dolar altı, sarsıntının başlangıcı olur." OPEC'in düşüşü engellemek amacıyla 'üretimi kısarız' tehdidinin de bir işe yaramadığını belirten analistlere göre ABD, İran ve
Venezuela ekonomilerinin en önemli gelir kalemine
darbe vurmak istiyor.
Petrole milyar dolarlık yatırım yapan büyük fonların aynı endişeyle elindeki kâğıtları satmaya başlaması da fiyatlardaki seyrin aşağıya dönük olacağı beklentisini güçlendiriyor. Kışın havaların sıcak geçmesi de stokların daha da artmasına yol açarken, otomotiv üreticileri ve sürücüler, akaryakıt fiyatlarındaki indirim haberlerini daha sık duymaya odaklandı. Bu arada ham petroldeki yüzde 31'lik düşüşün pompaya yansıması dar, yüzde 13 ile sınırlı kaldı. Bu durum akaryakıttan alınan yüksek vergiler ile
rafineri sektöründe tek bir şirketin faaliyet göstermesine bağlanıyor. Akpet Yönetim Kurulu Başkanı İsmail Aytemiz, petrol fiyatlarındaki gerilemeyi sevindirici bir gelişme olarak yorumlarken, "Yüksek vergilerin yanı sıra rafineri fiyatlarını tek şirketin belirliyor olması indirimlerin sınırlı kalmasına yol açıyor. İki rafineri şirketi olsa, indirimler daha hızlı olurdu." diyor. Öte yandan Brent petrolü Türkiye'de günü 52,35 dolardan kapatırken uluslararası piyasada 51,90'a kadar geriledi. Bunda Suudi
Arabistan Petrol Bakanı Ali el- Naimi'nin Yeni Delhi'de yaptığı, "Ekimde Doha'da ve Abuja'da (aralıkta) önlemler aldık ve bu önlemlerin iyi işlediğine inanıyorum. Dördüncü çeyrekte, stoklar düştü ve bu da piyasayı dengeye daha yakın (bir seviyeye) getirdi. Telaşa gerek yok." açıklamasının etkili olduğu ifade ediliyor.
ZAMAN