Merkez Bankası'nın dün yaptığı
sürpriz toplantıdan şok kararlar çıktı. Politika
faizini yarım puan düşüren Merkez, hem küresel durgunluğa karşı önlem aldı hem de faiz lobisine
darbe vurdu.
Merkez Bankası Para Politikası Kurulu'nun (PPK), bazı
Avrupa ülkelerindeki kamu borcu sorununa ve küresel
büyüme görünümüne ilişkin yakın zamanda artan endişeleri değerlendirmek üzere yaptığı toplantıdan radikal kararlar çıktı.
PPK, dün gerçekleştirdiği olağanüstü toplantıda
politika faizini beklenmedik şekilde yüzde 6.25'ten yüzde 5.75'e indirirken, gecelik borçlanma faizini beklentiler doğrultusunda yüzde 1.50'den yüzde 5'e yükselterek faiz koridorunu daralttı.
Merkez Bankası ayrıca bugünden itibaren gerek gördüğü günlerde döviz satım
ihaleleri yapacak ve repo ihalelerinde her bir kuruluşun
teklif tutarını, ihale tutarının en fazla yüzde 20'si ile sınırlayacak. Merkez Bankası ayrıca, önümüzdeki günlerde ek tedbirlerin de alınabileceği mesajını verdi.
Parasal gevşeme adımı
PPK'nın aldığı kararlar piyasalarda şok etkisi yarattı. Bir süredir döviz kurlarını yukarı çekerek ‘faiz artırımı' konusunda
baskı yapan ‘faiz lobisi'ne karşı politika faizlerinde indirime gidilerek, sert bir
yanıt verilmiş oldu. Aynı zamanda bu hamleyle parasal gevşemeye de adım atılarak, küresel ekonomide durgunluk tehlikesine karşı da önlem alınmış oldu. Gecelik borçlanma faizlerini de yüzde 1.5'ten yüzde 5'e yükselterek
sermaye akışının sağlanmasına katkıda bulunduğunu kaydeden ekonomistler, döviz
satış ihaleleriyle de kurdaki oynaklığın giderileceğini, ihracat odaklı büyümeye
destek olunacağını belirttiler.
Dolarda yaşanan artış geçici
Merkez Bankası kararlarının ardından sert dalgalanan dolar, en son
Mart 2009'da gördüğü 1.7387'ye kadar yükselirken, döviz sepeti 2.10 seviyesini aştı. Gösterge tahvilin faizi ise yüzde 8.50'nin altına geriledi. TL'deki değer kaybına bağlı olarak düşen borsa,
yurt dışı piyaların da etkisiyle günü yüzde 3.24 kayıpla kapattı. Kararların açıklanmasının ardından döviz kurlarında yaşanan artışı değerlendiren ekonomi bürokratları, artışın geçici olduğunu kaydettiler.
Ekonomi bürokratları, bugünden itibaren yapılacak satış ihaleleriyle döviz kurlarının da düzene gireceğini belirttiler.
Ekonomideki büyümeyi artıracak
Merkez Bankası ve
BDDK kaynakları, Para Politikası Kurulu'nun dün aldığı kararların, bankalara veya vatandaşa ‘ek yük getirmediğini' vurguladılar. Ekonomi bürokratlarına göre kararların amaçları şöyle:
- Bankalara ilave kaynak sağlayacak. Bu da ekonominin büyümesini artıracak.
- Kararlar, kısa vadede faiz ve döviz üzerinden para kazanmak isteyen spekülatörlerin hareket imkanlarını daraltıyor.
- Kararlar
yabancı fonlara önlem getirmiyor. Aksine, güvenli bir ortam sağlıyor.
Akbank: Atılan adımlar olumlu
Akbank Genel Müdürü
Ziya Akkurt,
TCMB'nin, aldığı kararlarla dış piyasalardan gelen etkilere karşı sistemde bir rahatlama sağlamaya çalıştığını ve bunun olumlu bir adım olduğunu belirterek, bu kararların bankacılık sektörü kârlarında çok da fazla bir etkisi olmasını beklemediğini söyledi. Akkurt “TCMB nasıl iç piyasayla ilgili sıkılaştırma politikası uyguladıysa şu anda dış piyasalardan gelen etkilere karşı sistemde bir rahatlama sağlamaya çalışıyor, bu olumlu bir gelişme. Bunun kâr-zarara ne kadar etkisi olur şu anda bilmiyorum ama kâra etkisi çok da fazla olmayabilir. Ama mühim olan şu; TCMB'nin zamanında aldığı önlemlerin bugün yararını görüyoruz. O yüzden TCMB'nin politikalarının desteklenmesi gerektiğini düşünüyoruz” dedi. Kararların zaman zaman eleştirildiğini, ancak eleştirenlerin bu kararları daha dikkatli yorumlaması gerektiğine dikkat çeken Akkurt “Merkez Bankası'nın geçmişte aldığı kararların bugün ne kadar isabetli olduğunu görüyoruz” diye konuştu.
Sanayiciden kararlara destek
TUSKON:
Türkiye İşadamları ve
Sanayiciler Konfederasyonu (TUSKON) Başkanı
Rızanur Meral, dünyada faiz lobileri Türkiye'de faizin artmasını isterken ve bu yönde çalışırken, Merkez Bankası'nın aldığı aksi yöndeki kararın yerinde ve faydalı olduğunu belirtti. Meral, bu kararın cari açığı da azaltacağını söyledi.
MÜSİAD:
Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD), Merkez Bankasının aldığı kararlarla Türkiye'nin yatırımlarda cazibesinin devam etmesi adına önemli bir hamle yaptığını bildirdi. Merkez Bankası Para Piyasası Kurulu'nun, faiz koridorunun daraltılması kararıyla yatırımcıların Türkiye'ye daha güvenli bir şekilde yatırım yapabilmelerinin önünü açtığı ifade edilen MÜSİAD'ın açıklamasında, kararla aynı zamanda
piyasaları ve bankaları rahatlatacak bir durumun ortaya çıktığı da vurgulandı.