Kayıt dışılığı gelişmiş ülkeler seviyesine indirmek için 10 yıllık bir strateji planı hazırlayan Maliye Bakanlığı, yılbaşından itibaren düğmeye basıyor. Buna göre, sıkı denetim politikasının yanı sıra büyük mükellefler aracılığıyla kayıt dışı çalışan küçük işletmelerin de izi sürülecek. Öncelikli olarak Büyük Mükellef Hizmetleri Vergi Dairesi yılbaşından itibaren hizmete girecek. VİP Vergi Dairesi'nden hizmet alacak firmalara mal veren küçük ve orta büyüklükteki işletmeler (KOBİ) tespit edilerek tek tek masaya yatırılacak. Şirketlerden kimlerden mal aldığına dair doküman istenecek. Büyük firmaların KOBİ'lerden aldıkları mallar elektronik ortamda çapraz kontrolden geçirilecek. Gelir İdaresi Başkanlığı 1,5 yıldır üzerinde çalıştığı uygulamayı 2007'de faaliyete geçirmeyi planlıyor. Konuyla ilgili olarak Bilgi Üniversitesi'nden destek alınıyor. Elektronik fatura uygulaması için çok iyi bir altyapıya ihtiyaç olduğunu vurgulayan yetkililer, faturayı düzenleyen ve alanın bilgilerinin saklandığı bir yapı oluşturmaya çalıştıkları bilgisini veriyor. Sistemin yurtdışında uygulandığını belirten yetkililer, Türkiye'de devreye girebilmesi için Türk Ticaret Kanunu'nda değişiklik yapılması gerektiğini ifade ediyor. Yetkililer sistemin işleyişiyle ilgili olarak şu örneği veriyor: "Herhangi bir A firmasından hangi işletmeden ne aldığına ilişkin elektronik fatura dökümü alınacak. Sonrasında B işletmesinin böyle bir mal satışına ilişkin beyannamesi olup olmadığı elektronik ortamda karşılaştırılacak." Sistem sayesinde mükellefler defter ve belgelerini kağıt ortamında saklama zahmetinden de kurtulacak. Şirketler resmi kayıtlarını CD ortamında tutarak Maliye'ye istenildiği zaman teslim edecek. "500 milyon YTL ciroya sahip bir firmanın belgeleri 1 TIR yükü tutuyor." diyen bir yetkili, firmaları bu zahmetten de kurtaracaklarını belirtiyor. Şirketler, belge toplama zahmetinden kurtuluyor. Elde edilen bilgilerin alt firma denetimlerinde de kullanılacağını aktaran Maliye yetkilisi, "Biz denetimleri artırarak kayıt dışını bitirmenin yanı sıra mükellefi de külfetten kurtarmak istiyoruz. Önceden mükellefler 5-10 yıl belgelerin kaydını tutma zorunluluğunda olduğu için depo kiralıyorlardı. Bu sayede hem zaman hem de parasal tasarruf sağlayacaklar." diyor. Mali Müşavir Mehmet Okkalı ise sistemle birlikte deftersiz kayıtların elektronik ortamda tutulacağını belirterek mükellefin büyük bir zahmetten kurtulacağını söylüyor. Elektronik fatura yöntemiyle küçük işletmelerin denetlenmesi için iyi bir veri merkezi kurulması gerektiğini dile getiriyor. Konuyla ilgili bilgi veren bir başka yetkili ise daha önce alış ve satış faturalarının elektronik ortamda görülemediği için sadece rutin denetimlerde herhangi bir kayıt dışılık olup olmadığının ancak anlaşılabildiğini ifade ediyor. Kayıt dışı ile mücadelenin sadece elektronik fatura yoluyla olmayacağını aktaran aynı yetkili, Kurumlar Vergisi beyannamelerinin elektronik ortamda verilmesinin önümüzdeki yıldan itibaren zorunlu olacağını dile getiriyor. Önümüzdeki yıldan itibaren araçlara Taşıt Tanıma Sistemi konularak akaryakıt istasyonlarındaki kayıt dışılığın da en aza indirilmesi planlanıyor. Yüksek vergi sebebiyle kayıt dışılığın yoğun olduğu sektörlerden sigara ve alkole yönelik bandrol ihalesi yapılacak. Bu sayede tüketici, emniyet güçleri ve Maliye Bakanlığı yetkilileri, tezgahtaki ürünün kaçak olup olmadığını rahatlıkla anlayabilecek. Mevcut 2 bin 500 denetim biriminin sayısı artırılarak öncelikli olarak denetime riskli mükelleflerden başlanılacak. Bu sayede kayıtlı çalışan firmalar incelenerek zaman harcanmayacak. Zaman