Haziran sonu itibariyle son bir yıllık dönemdeki
cari işlemler açığı ise 28 milyar 612 milyar dolara ulaştı.
Merkez Bankasının verilerine göne haziran ayında cari açık yüzde 14.8 artışla 2 milyar 500 milyon dolar oldu.
Cari açıkta en büyük paya sahip olan
dış ticaret açığı, ödemeler dengesi tablosunda yer aldığı şekliyle, haziranda yüzde 4.2 oranında artarak 3 milyar 144 milyon dolar olurken net turizm gelirlerinin, yüzde 1 oranında azalarak 1 milyar 224 milyon dolarda kalması açığın büyümesini sağladı.
Böylece geçen yılın ilk yarısında 13 milyar 194 milyon dolar olarak gerçekleşen cari işlemler açığı, bu yıl aynı dönemde yüzde 41.4 artışla 18 milyar 655 milyon dolara ulaştı.
EN ÖNEMLİ ETKEN DIŞ TİCARET AÇIĞI
Ödemeler dengesi tablosundaki tanımıyla dış ticaret dengesi, yüzde 35 artışla 19 milyar 936 milyon dolar olarak gerçekleşti. Bu gelişme, ihracat (FOB) gelirlerinin yüzde 11.5 oranında artarak 39 milyar 461 milyon dolara ve bavul ticareti gelirlerinin yüzde 43.9 oranında artarak 2 milyar 381 milyon dolara yükselmesine karşın,
altın dahil ithalat (CIF) harcamalarının yüzde 18.3 oranında artarak 65 milyar 196 milyon dolara yükselmesinden kaynaklandı.
HİZMETLER DENGESİ
Geçen yılın ilk yarısında 3 milyar 950 milyon dolar olan
hizmetler dengesindeki fazla, bu yıl aynı dönemde 3 milyar 598 milyon dolara düştü.
Hizmet gelirlerinin en önemli kalemi olan turizm gelirleri bir önceki yılın aynı dönemine oranla yüzde 1 azalarak 5 milyar 695 milyon dolarda, turizm giderleri ise yüzde 3.1 azalarak 1 milyar 315 milyon dolara düştü. Bu nedenle net turizm gelirleri yüzde 0.4 oranında azalarak 4 milyar 380 milyon dolar oldu.
Hizmetlerin diğer önemli bir kalemi olan taşımacılık kaleminde net giderler ise yüzde 0.3 artarak 687 milyon dolara ulaştı. Taşımacılık gelirlerinin 1 milyar 485 milyon dolara gerilediği bu dönemde, taşımacılık giderleri ise 2 milyar 172 milyon dolar oldu.
Türkiye'nin inşaat hizmetleri (
yurt dışı müteahhitlik) gelirleri ise 378 milyon dolardan 478 milyon dolara yükseldi. Taşımacılık, turizm ve inşaat hizmetleri dışında kalan diğer hizmet kalemlerinde geçen yılın ilk altı ayında 141 milyon dolar olan net çıkış bu yılın aynı döneminde 556 milyon dolara ulaştı.
YATIRIM GELİRLERİ DENGESİ
Büyük bölümünü
faiz ödemelerinin oluşturduğu yatırım hizmetleri dengesinde geçen yılın ilk yarısında 3 milyar dolar olan net çıkış bu yıl 2 milyar 973 milyon dolarda kaldı. Bu kapsamdaki uzun ve kısa vadeli kredilere ilişkin faiz giderleri yüzde 15.8 oranında artarak 2 milyar 676 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Türkiye'ye yönelik cari transferler ise yüzde 5.1 oranında artarak 656 milyon dolar oldu. Söz konusu dönemde,
işçi gelirleri ve resmi transferlerden kaynaklanan girişler sırasıyla 504 milyon ve 152 milyon dolar olarak gerçekleşti.
SERMAYE GİRİŞİ SÜRÜYOR
Ocak-Haziran döneminde
finans hesaplarında gerçekleşen net
sermaye girişi, yüzde 85 artarak 18 milyar 409 milyon dolar oldu. Bu rakamın 7 milyar 319 milyon doları doğrudan yatırımlardan 1 milyar 627 milyon doları ise
gayrimenkul alımlarından kaynaklandı.
Yurtiçinde yerleşik kişilerin yurtdışında yaptıkları net yatırımlar ise 6 milyon dolarda kaldı.
Geçen yılın ilk yarısında 6 milyar 858 milyon dolar olan portföy yatırım girişi ise bu yıl mayıs ve haziran aylarında yaşanan sıcak para çıkışı nedeniyle 977 milyon dolarlık çıkışla sonuçlandı.
Bu dönemde yabancıların Türkiye'deki net
hisse senedi alımları 1 milyar dolarlık alımla sonuçlanırken,
Hazine iç borçlanma kağıtlarından ise net 3 milyar 221 milyon dolarlık çıkış yaşandı. Eurobondlar yoluyla yurt dışından Hazinenin net borçlanmaları ise 1 milyar 679 milyon dolarlık borçlanmayla sonuçlandı.
Ticari ve nakit kredilerle mevduatlardan oluşan diğer yatırımlar kaleminden geçen yıl
ocak-haziran döneminde 8 milyar 967 milyon dolar olan net giriş ise bu yıl 14 milyar 689 milyon dolara yükseldi.
Net hata ve noksan kaleminde ise haziranda 132 milyon dolarlık çıkış yaşandı. Yılın ilk altı aylık döneminde ise 246 milyon dolarlık kaynağı belirsiz döviz girişi oldu.
Yılın ilk yarısında resmi rezervler, haziran ayındaki 2 milyar 44 milyon dolarlık tutarındaki azalışa rağmen toplam 4 milyar 125 milyon dolar arttı.