Sayıştay’ın raporuna göre, bankanın İstanbul Güneşli Şubesi’nden müşterisi olan bir şirkete, Bahreyn şubesi aracılığıyla kredi verildi. Ödenmeyen taksitler, 2012 ve 2013’te son taksitlere yayıldı.

Sayıştay’ın 2013 Halkbank raporunda, bankanın İstanbul Güneşli Kurumsal Şubesi’nden 133..633 sayılı müşterisi olan şirketin verdiği krediyi ödememesine ve ödeme kabiliyetini de kaybetmiş olmasına rağmen borcu ötelediği ortaya çıktı. Zaman'ın haberine göre, banka, Yönetim Kurulu’nun 15 Nisan 2008 tarihli kararına istinaden Bahreyn Şubesi aracılığıyla 22 Nisan’da 375 milyon dolarlık kredi kullandırdı. 3 yıl ödemesiz dönemle toplam 10 yıl vadeye sahip kredi, LIBOR+4,85 faiz oranı ve altı ayda bir ödeme (faiz tahakkuk ve tahsili) şartıyla verildi. Ancak 2014’ün 20 Şubat’ında Halkbank tarafından anapara, faiz ve komisyon dahil toplam 196 milyon dolarlık kısmını tahsil edebildi. Ağustos 2014’teki denetime göre kredinin bankaya riski 299 milyon 477 bin 212,32 olarak belirlendi.

Kredi sözleşmesinde şirketin mali yapısında meydana gelebilecek ve kredinin geri ödenmesini tehlikeye düşürebilecek bozulmaların önüne geçilmesi amacıyla ‘finansal oran’ sınırlaması koyuldu. Finansal oran da ‘Kredi alan açısından ilgili dönem net nakit akışının ilgili dönem borcuna oranı.’ olarak tanımlandı. Bu oran 6 aylık dönemler itibarıyla kredi döneminin ilk üç yılı için 1,10’dan, bundan sonraki dönemlerde ise 1,15’ten büyük veya eşit olması şartı koşuldu. Arka arkaya iki altı aylık dönemde söz konusu finansal oranın belirtilen oranın altında kalması durumunda 15 takvim günü içinde kredinin geri ödenmesi taahhüdü alındı. Ancak şirketin talebi üzerine banka yönetim kurulu 13 Eylül 2012’de kredinin anapara, faiz ve ferileri ile birlikte vadelerinde ödenmesi şartıyla finansal oranın üzerinde kalma zorunluluğunu kaldırdı.

HİSSE DEVRİNDE AYRICALIK

20 Şubat 2014’e gelindiğinde de kredi alan şirketin sözleşmede yer alan ‘zorunlu erken ödeme’ yükümlülüğünden muaf tutulma talebi yine yönetim kurulunca uygun bulundu. 2013 sonunda şirketin hâkim ortağına ait bulunan yüzde 75’lik hissesinin satışı gündeme geldi. Sözleşmeye göre, kredi alan ve teminat verenlerin hisselerinin satışı halinde elde edilen gelirin yüzde 68’ine tekabül eden miktar, geri ödeme planına eşit oranlanarak ödenmesini öngörüyor. 22 Şubat 2013’te zorunlu erken ödeme şartı, kredi verenin yazılı ön onayıyla satıştan elde edilen gelirden elde edilen miktar ne olursa olsun, kredi alan hisse satışının yapıldığı tarihteki bakiye kredi borcunun yüzde 85’ini zorunlu erken ödeme tutarı olarak ödenmesi şekline dönüştürüldü. Buna göre kredi veren bankaların (Halk Bankası, Vakıfbank) onayına tabi olduğu ve satış günündeki bakiye kredi borcunun yüzde 85’inin bankalara ödenmesi gerektiği anlaşılıyor. 20 Şubat 2014’te yüzde 75’lik hissesinin satışı onaylandı. Şirketin başvurusuyla da zorunlu erken ödeme şartının hisse devir işlemi için uygulanmamasına karar verildi. Kredinin bu tarihte 299 milyon 477 bin 213 dolar (aynı miktarda risk Vakıfbank için de söz konusu) olduğu dikkate alındığında; şirket, bankaya ödemesi gereken 190 milyon 916 bin 723 dolar ödemekten muaf tutuldu.

2 Eylül 2014’te şirketin yüzde 75’lik hissesini devralan yeni şirket, kredi alan şirketin küçük hissedarı konumundaki yabancı uyruklu ortağın elinde bulunan yüzde 25’lik hisseyi de devralmak isteğini bankaya iletti. Banka yönetim kurulu yüzde 25’lik hissenin devrini de zorunlu ödeme şartından muaf tutarak onayladı. Böylece hisselerinin tamamı tek ortaklı yeni şirkete devredilen kredi alan şirket, kredinin bakiyesi olan 299 milyon 477 bin 213 doların yüzde 85’ine karşılık gelen 254 milyon 555 bin 631 dolarlık ödemeden muaf tutuldu.

BORCA İKİ KEZ YENİDEN YAPILANDIRMA

Banka yönetim kurulu kararları çerçevesinde kredinin ödeme planı 2012 ve 2013 yıllarında değiştirildi. Kredi alan firmanın yazılı talebiyle banka 13 Eylül 2012’te 22 Ekim 2012 ve 22 Nisan 2013 vadeli 24 milyon 956 bin 434,36 dolarlık iki anapara taksiti kalan 10 taksite yaydı. ‘Tahakkuk edecek faiz ve ferilerinin vadelerinde ödenmesi şartıyla’ kalan taksitler 29 milyon 947 bin 721 dolara yükseltildi. Yeniden yapılandırma 2013’te tekrar gündeme gelince 9 Eylül’de alınan bir banka yönetim kurulu kararıyla faizlerin ödenmesi ve vadenin uzatılmaması kaydıyla 22 Ekim 2013 ve 22 Nisan 2014 vadeli anapara taksitleri, 22 Ekim 2017 ve 22 Nisan 2018 vadeli anapara taksitlerine eklenerek son 2 taksit 59 milyon 895 bin 442 olarak belirlendi. Böylece ödenmeyen tutarlar son iki taksite ilave edildi.