Ekim alanları Çukurova'da yüzde 50 arttı. Antalya'da ise iki katına çıktı. Dünya genelinde fiyatların yükselmesinde Pakistan'daki sel felaketinde tarlaların sular altında kalması, Çin'in talebinin sürekli artması ve Hindistan'ın ihracatı durdurması etkili oldu. Yıllar önce pamuğu bırakıp alternatif ürünlere yönelen çiftçiler, bir dönem Türk filmlerine konu olan beyaz altına geri dönüş yaptı. Pamuk fiyatları son yılların en yüksek seviyesine ulaştı. Aralık 2008'de kilogram fiyatı 1,77 lira olan pamuk, 2010 Ağustos ayında rekor kırarak 3,6 TL'ye ulaştı. Eylül sonuna kadar 4 lirayı bulması bekleniyor. Pamuk fiyatlarındaki rekor artış, çiftçinin de yüzünü güldürüyor. Son yıllarda gerek girdi maliyetlerinin yükselmesi gerekse fiyatının düşük olması sebebiyle pamuktan uzaklaşan üretici, rekor fiyat üzerine tekrar beyaz altına döndü. Çiftçinin mısır, buğday yerine pamuğa yönelmesiyle ekim sahaları da arttı. Çukurova bölgesinde pamuk ekili alanlar yüzde 50 civarında artarak 220 bin dekardan 330 bin dekara çıktı. Antalya bölgesindeki üretim artışı ise yüzde 100'ü aştı. Antbirlik'in verilerine göre pamuk üretim alanı 22 bin dekardan 55 bin dekara ulaştı. Türkiye genelindeki üretimin ise yüzde 35 civarında artacağı tahmin ediliyor. Pamuk fiyatlarındaki artışın sebebi, Çin'in talebinin sürekli artması, dünyanın en büyük pamuk üreticisi Hindistan'ın iç piyasadaki yüksek fiyatı gerekçe göstererek ihracatı durdurması ve ABD'deki stokların son yılların en düşük seviyesine gerilemesi olarak gösteriliyor. Pakistan'da meydana gelen sel felaketinin de, pamuk fiyatlarının son 15 yılın zirvesine çıkmasında etkili olduğu belirtiliyor. Araştırma kuruluşu Cotlook'un son açıkladığı rapora göre, 2010-2011 dünya ham pamuk üretim tahmini 24 milyon 428 bin ton, tüketimi ise 24 milyon 784 bin ton olacak. Türkiye'de ise yeni sezonda yaklaşık 500 bin ton pamuk üretimi bekleniyor. TÜİK verilerine göre, Türkiye'nin 2002-2007 yılları ortalama lif pamuk üretimi 925 bin ton. Son iki yılın ortalama üretimi ise 655 bin ton seviyesinde gerçekleşti. Türkiye, dünyanın en fazla pamuk üreten ilk 7 ülkesi arasında yer almasına rağmen üretimi ihtiyacın oldukça altında gerçekleşiyor. Üretimin tüketimi karşılayamamasından dolayı her yıl yaklaşık 1 milyar dolar değerinde 700-850 bin ton pamuk ithal ediliyor. Bu durum Türkiye'yi Çin'den sonra en fazla pamuk ithal eden ülke konumuna sürüklüyor. Yükselen fiyatlara bağlı üretim artışı sebebiyle 2010-2011 sezonunda pamuk ithalatında azalma bekleniyor. Sektör temsilcilerinin verdiği bilgilere göre, tarlasına mısır ve buğday eken çiftçi yüksek fiyatı görünce tekrar beyaz altına sarıldı. Aktif olmayan üreticiler bile pamuk ekti. Tarlasını yıllarca boş bırakan çiftçi pamuğa yöneldi. Ekim alanları Çukurova'da yüzde 50 arttı. Antalya'da ise iki katına çıktı. Yeni sezonda Çukurova'da 180 bin ton, Antalya'da da 45 bin ton kütlü pamuk üretimi bekleniyor. Pamuk üretimindeki artışı değerlendiren Adana Ticaret Odası Başkanı Muammer Çalışkan, "Tespitlere göre Türkiye genelinde 2009'da 400 bin tonun üzerinde pamuk üretilmişti. 2010-2011 sezonunda bu miktara yüzde 40 ilave olacak. Yani bu sezon 550 bin ton dolayında üretim bekliyoruz. Adana'da, Ceyhan ve Tarsus'ta da geçen yıl kütlü pamukta 100 bin tona yakın olan üretimin yüzde 50 oranında artmasını bekliyoruz. Hükümet desteği ve çiftçinin çabasıyla pamuk üretiminin artacağına inanıyoruz." diye konuştu. Beyaz altın diye bilinen dönemlerde Çukurova'da 1 milyon dönüm pamuk ekimi yapıldığını hatırlatan Çalışkan, 10 yıl öncesinde Türkiye'de 900 bin ton lif pamuk üretimi yapılırken geçtiğimiz yıl bu rakamın 400 bin tonun altına düştüğünü açıkladı. Fiyatlar ve devletin desteğinin böyle devam etmesi halinde, pamuğun talep artışıyla eski ihtişamına kavuşacağını ifade eden Çalışkan, "Piyasadaki gidişat bu yıl pamuk eken üreticinin kazanacağını gösteriyor." dedi. Çalışkan, yeni sezonda lifli pamuk fiyatının 3,20 TL civarında olmasını beklediklerini kaydetti. Yılda 1 milyar dolarlık ithalat yapıyoruz Üretimin tüketimi karşılamaması sebebiyle Türkiye, her yıl pamuğa 1 milyar dolardan fazla para ödüyor. Türkiye, pamuk üretiminde dünyada yedinci, tüketiminde ise dördüncü sırada yer alıyor. Çin'den sonra en fazla pamuk ithalatı yapan ülke Türkiye. Antbirlik Genel Müdürü Atila Diniz, Türkiye'deki pamuk üretiminin tekstil sektörünün ihtiyacını karşılayamadığını, bu nedenle her yıl 1 milyar dolar değerinde pamuk ithalatının yapıldığını söyledi. Türkiye'nin üretiminin tüketimini karşılayamaması sebebiyle dünyanın en fazla pamuk ithal eden ikinci ülkesi olduğuna dikkat çeken Diniz, "Tekstil sektöründe yaşanan genişlemeye paralel olarak, pamuk tüketimindeki artış, iç üretimle karşılanamadığından dolayı ithalat miktarı da arttı. 1990 yılına kadar pamuk ihracatçısı olan Türkiye, pamuk ithalatçısı ülkelerden biri konumuna geldi. Her yıl yaklaşık 850 bin ton pamuk ithalatına karşılık, yıllara göre değişmekle birlikte 1 milyar dolar civarında döviz ödeniyor." diye konuştu. Diniz'in verdiği bilgilere göre, pamuk ithalatının yüzde 80'i ABD ve Yunanistan'dan yapılıyor. Atila Diniz, Antalyalı üreticinin uzun yıllar sonra yeniden 'beyaz altın'a dönüş yaptığını belirterek, bu sezon pamuk rekoltesinde yüzde 100 artış beklediklerini bildirdi. Antalya'daki pamuk üretiminin artmasında Antbirlik'in önemli katkısının olduğunu kaydeden Diniz, "2010 yılı içinde pamuk üreticisine 11 milyon TL ayni ve nakdi destek verdik." dedi. Diniz, son 9 aylık periyotta pamuk fiyatlarının yüzde 70 artarak 2,2 TL'den 3,7 TL'ye çıktığını aktardı. Pamuğun emek yoğun bir ürün olduğunu da dile getiren Diniz, pamuk desteklerinin artırılması ve ekim alanlarının genişletilmesinin istihdama da ciddi katkı sağlayacağını kaydetti. Makineli hasada geçiş, üretimi artırdı Ceyhan Ziraat Odası Başkanı Yavuz Tezcan, pamuk stoklarının azalması sebebiyle dünya ve Türkiye borsalarında bir yılda lif pamuk fiyatının 1,60 liradan 3,30 liraya çıkmasının ardından yörede pamuk ekim alanlarının büyük oranda arttığına işaret etti. Tezcan, pamuğun çiftçinin yeniden gözde ürünleri arasında yer almaya başladığını dile getirdi. Antalya Ticaret Borsası Başkanı Ali Çandır'a göre, fiyatlama ve desteklemedeki belirsizliklerin ortadan kalkmasının pamuk üretimindeki artışta ciddi etkisi var. Teşvik priminin önceden belli olmasının üreticiyi motive ettiğini ifade eden Çandır, şunları söyledi: "Devlet pamuk ekiminde sertifikalı tohuma kilo başına 42 kuruş, sertifikasız tohumda 35 kuruş destek veriyor. Çiftçi ne alacağını biliyor. Pamuk alım fiyatlarını da takip ediyor. Bunun için ekme gayreti içinde." Antalya Ziraat Odası Başkanı Halil Ordu ise çiftçinin pamuğa dönmesinde yüksek fiyatın yanında makineli hasada geçilmesinin de önemli rol oynadığı düşüncesinde. (ZAMAN)