Sistemdeki boşluğu fark eden bazı uyanıklar, özellikle
Körfez ülkelerinden getirdikleri
faturalı,
belgeli’ cep
telefonları ile
vergi kaçırmaya devam etti. Sektöre yakın kaynakların verdiği bilgiye göre değeri 100
Euro olan bir cep telefonu, söz konusu ülkelerde sistemli bir belge düzeni olmadığı için ithalatta kullanılan performa faturada 10 Euro olarak gösteriliyor. Aradaki rakam telefon başına vergiden kaçırılmış oluyor.
Telekomünikasyon Kurumu’nu (TK) göreve çağıran, sektörde faaliyet gösteren şirketlerin
çatı örgütü Mobil İletişim Sistemleri ve Araçları İşadamları Derneği’nin (Mobisad) Başkanı Murat Dursun, oluşan haksız rekabete karşı dürüst çalışanların korunmasını istedi. TK yetkilileri ise ‘faturası kesilmiş’ olduğu için konunun ilgi alanlarına girmediğini ifade ediyor. Fiyatı düşük gösterilerek yurda sokulan cep telefonu miktarının 700 bini geçtiği, toplam vergi kaybının ise 300 milyon Euro’yu bulduğu tahmin ediliyor. Konuyu masaya yatıran
Maliye ve
Ulaştırma bakanlıkları ile
Gümrük Müsteşarlığı, ortaya çıkan vergi kaybını önlemek için cep telefonu markalarının
fiyatlarını içeren bir veri bankası oluşturulması için düğmeye bastı. Buna göre yurtdışından cep telefonu getiren
firmanın beyan ettiği fatura tutarı veri bankasındaki fiyat ile karşılaştırılarak, doğruluğu tespit edilecek. Veri bankasının,
Gümrük Müsteşarlığı ya da Telekomünikasyon Kurumu’nun bünyesinde kurulmasına karar verildi. Yurtdışından getirilen ya da faturasız satılan cep telefonlarını 5 yeni lira karşılığı sisteme dahil etmek için 2005’in ikinci yarısında büyük bir
operasyon düzenleyen TK, 19 milyon ‘cep’i
kayıt altına almıştı. Bu arada devletin kasasına da 71 milyon YTL nakit girişi sağlandı. Operasyondan sonra ‘faturasız’ telefonların görüşme yapmaya kapatılması, kaçağın ‘fatura’ kesilerek resmî kayıtlara uygun şekilde yapılmasıyla sürdürüldü. Aynı telefonun bir başka yerde daha ucuza satılmasından şüphelenen firmalar
dernek vasıtasıyla işin peşine düştü. İthalatın her aşamasını mercek altına alan Mobisad, uluslararası piyasada vergisiz fiyatı 60 Euro olan
Nokia 1100 modelinin 19.1.2006 tarihli bir proforma faturada 8 Euro fiyatı ile Birleşik Arap Emirlikleri’nden yurda sokulduğu bilgisine ulaştı. Kayıtlı kaçakçılığın daha tehlikeli olduğunu söyleyen Dernek Başkanı Murat Dursun, “Aynı sokakta benim 160 Euro’ya sattığım telefonu, öbür taraftaki adam düşük faturayla getirdiği için 120 Euro’ya, benden çok kâr ederek satıyor. Ben de
tüketici nazarında ‘kazıkçı’ durumuna düşüyorum.” diye dert yanıyor. Mobisad’a göre ‘faturalı’ vergi kaçırma işini 3-4 aylığına kurulan paravan şirketler yapıyor. Dursun, 3 bin kişinin
mağdur olduğu bu durumla ilgili bakanlıkların yaptığı çalışmalara büyük önem verdiklerini ve alınacak tedbirlerin acilen uygulanması isteğini belirtiyor.
Telefonlar
Dubai'den ‘
Fiyatı düşük gösterilen telefonların getirildiği ülkelerinin başında Dubai geliyor. Sektöre KDV yüzde 18, ÖTV ise yüzde 25uygulanıyor. 43 lira vergi ödenmesi gereken 100 liralık mal 10 liradan fatura edildiği için kesilen vergi 4,3 lirayla sınırlı kalıyor. Firma da bu durumu fiyat avantajı olarak kullanıyor. 46 milyon cep telefonunu bulunan sektörün yıllık cirosu 2,5 milyar Euro olarak ifade ediliyor. Alınan vergi tutarı ise 750 milyon Euro'da kalıyor.
ZAMAN