Kanuna göre,
emekli aylıklarının
hesaplanmasında kullanılan güncelleme katsayısı, her yılın aralık ayında açıklanan
TÜFE ile o yılın GSYİH
gelişme hızının yüzde 30'unun toplamına bir tam sayının ilave edilmesiyle bulunacak.
İşçi
sendikaları ve konfederasyonları ile sendika şubelerinin başkanlığına ve
yönetim kurullarına seçilenler, bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılan film, tiyatro, sahne, gösteri ses ve saz sanatçıları, düşünür ve yazarlar, hayat kadınları, jokey ve antrenörleri de
sigortalı sayılacak.
Düzenleme yürürlüğe girdiği tarihten sonra ilk defa
devlet memuru olanlar, genel
sağlık sigortası kapsamına alınacak. Köy muhtarları, uzun
vadeli sigorta kapsamından çı
kartılarak, tarım sigortalısı sayılacak, tarımsal faaliyette bulunanlar gibi sigorta
primi ödeyecek.
YURT DIŞINA GÖTÜRÜLEN TÜRK İŞÇİLERİ
Ücretle ve sürekli olarak çalışanlar hariç ev
hizmetlerinde çalışanlar, sigorta kapsamı dışında tutulacak.
Türkiye ile sosyal güvenlik
sözleşmesi olmayan
ülkelerde işverenler tarafından çalıştırılmak üzere götürülen Türk
işçileri, kısa vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortası hükümlerine tabi olacak. Bu kişiler, uzun vadeli sigorta kollarına tabi olmak istemeleri halinde, haklarında isteğe bağlı sigorta hükümleri uygulanabilecek. Bu kapsamda isteğe bağlı sigorta hükümlerinden yararlananlardan ayrıca genel sağlık sigortalı primi alınmayacak.
EMZİRME ÖDENEĞİ
Sigortalıya, hastalık ve analıktan dolayı ortaya çıkan iş görememezlik süresince, günlük iş görememezlik ödeneği verilecek.
Emzirme ödeneğinden sigortalı kadın, sigortalı erkeğin çalışmayan eşi ile
BAĞ-KUR'lular da yararlanacak. Bu kişilere, çocuğun yaşaması
şartıyla
doğum tarihinde geçerli olan ve SGK Yönetim Kurulunca belirlenen,
bakan tarafından onaylanan
tarife üzerinden
emzirme ödeneği
verilecek.
Emzirme ödeneğinden yararlanmak için doğumdan önceki bir yıl içinde en az 120 gün kısa vadeli sigorta kolları primi bildirilmiş olma şartı
aranacak.Genel sağlık sigortası primi dahil, prim ve prime ilişkin her türlü borcunu ödemeyen BAĞ-KUR'lu, emzirme ödeneğinden yararlanamayacak.İş görememezliğine neden olan rahatsızlık ve hastalık nedeniyle sigortalılığı sona erenler de işten ayrıldığı tarihten itibaren 300 gün içinde çocukları doğarsa, analık sigortası haklarından yararlanacak.
Doğum tarihinden önceki 15 ay içinde en az 120 gün prim ödeyen bu kişilere, emzirme ödeneği verilecek.İş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve sigortalı kadının analığı halinde verilecek iş göremezlik ödeneği;
yataklı
tedavilerde günlük kazancının yarısı, ayakta tedavilerde ise üçte ikisi tutarında olacak.
MALULLÜK KOŞULLARI
SSK'lı ve BAĞ-KUR ve
kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren devlet memuru olanlar, meslekte kazanma gücünün en az yüzde 60'ını kaybetmeleri durumunda malul sayılacak. Ancak, çalışma gücünü işe girmeden önce kaybettiği belirlenenler malullük aylığı alamayacak, yedek
subay ve er olarak
silah altındayken malul olanlara bu hüküm uygulanmayacak.
Devlet memurları ve BAĞ-KUR'lularda malullük aylığı; prim gün sayısı 9 bin günden az olan sigortalılar için 9 bin gün üzerinden, 9 bin gün ve
daha fazla olanlar için ise toplam prim ödeme gün sayısı üzerinden hesaplanacak. SSK'lılar için ise prim ödeme gün sayısı, 7 bin 200 gün
olacak.
Sigortalı, başka birinin sürekli
bakımına muhtaç ise tespit edilen aylık
bağlama oranı 10 puan artırılacak.Malullük aylığı almaktayken, kanuna göre veya
yabancı bir ülke mevzuatına göre çalışmaya başlayanların malullük aylıkları, çalışmaya başladıkları tarihi takip eden ödeme dönemi başında kesilecek.Kanuna tabi olarak çalıştıkları süre zarfında, prime esas
kazançları üzerinden kısa ve uzun vadeli sigorta kolları ile Genel
Sağlık Sigortasına ait prim alınacak.
Malullük aylığı bağlanabilmesi için en az 10 yıl sigortalı olma ve toplam bin 800 gün prim ödeme şartı aranacak. Ancak, başka birinin bakımına muhtaç derecede malul olan sigortalılar bu hüküm dışında tutulacak. Bu kişilerde, bin 800 gün malullük, yaşlılık ve
ölüm sigortaları bildirilme şartı aranacak.
2048'DE EMEKLİLİK YAŞI 65 OLACAK
İlk defa kanun kapsamında sigortalı olan devlet memuru ve BAĞ-KUR'lularda, kadın 58, erkek 60 yaşını doldurma ve en az 9000 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olma şartıyla emeklilik aylığı bağlanacak.
Emeklilikte aranan 58-60 yaşına kademe getirilecek. Buna göre emeklilikte; 1 Ocak 2036 ile 31
Aralık 2037 tarihleri arasında kadınlarda 59, erkeklerde 61; 1 Ocak 2038 ile 31 Aralık 2039 tarihleri arasında kadın için 60, erkek için 62, 1 Ocak 2040 ile 31 Aralık 2041 tarihleri arasında kadınlarda 61, erkeklerde 63; 1 Ocak 2042 ile 31 Aralık 2043 tarihleri arasında kadınlarda 62, erkeklerde 64; 1 Ocak 2044 ile 31 Aralık 2045 tarihleri arasında kadınlarda 63, erkeklerde 65; 1 Ocak 2046 ile 31 Aralık 2047 tarihleri arasında kadınlarda 64, erkeklerde 65 yaş şartı uygulanacak.
Kadın ve erkeklerde 2048 yılından sonra
emeklilik yaşı 65'de eşitlenecek.
SSK'DA PRİM ÖDEME GÜN SAYISI 7200'E ÇIKACAK
SSK kapsamında çalışanlarda aranan prim ödeme gün sayısı, 7000'den 7200'e çıkacak. Yaş hadlerinin uygulanmasında da prim gün sayısı şartının doldurulduğu tarihte geçerli olan yaş hadleri, esas alınacak.Sigortalılar, en az 5400 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmak koşuluyla yaşlılık aylığı alabilecek. Ancak prim ödeme gün sayısına kademe getirilecek.
Çalışma gücündeki kayıp oranı, yüzde 50 ile yüzde 59'u arasında olduğu anlaşılan sigortalılarda en az 5760, yüzde 40 ile yüzde 49 arasında
olduğu anlaşılan sigortalılarda ise en az 6480 gün uzun vadeli sigorta kolları primi ödeme şartı aranacak.Doğuştan
özürlü olan devlet memurları, 15 yıllık hizmetlerinin ardından istemeleri halinde emekli olabilecek.Bakıma muhtaç çocuğu bulunan sigortalı kadınlar, 20 yıl çalıştıktan sonra 25 yıl çalışmış gibi kabul edilerek emekli olabilecek.
AYLIK BAĞLAMA ORANI
Erken yaşlandığı tespit edilmiş sigortalıların diğer koşulları sağlamaları halinde yaşlılık aylığından yararlanabilmelerini olanak sağlayan yaş sınırı, 50'den 55'e çıkartılacak.Aylık bağlama oranı, sigortalının malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi geçen toplam prim ödeme gün sayısının, her 360 günü için yüzde 2 olarak uygulanacak. Bu hesaplamada 360 günden eksik süreler orantılı olarak dikkate alınacak, ancak aylık bağlama oranı, yüzde 90'ı geçemeyecek.
Sigortalıların yaşlılık aylığı hesaplanırken, kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar olan süreleri eski mevzuata, kanunun yürürlüğe girdiği
tarihten sonraki çalışma süreleri ise yeni mevzuata göre oransal olarak hesaplanacak. İkisinin toplamı sigortalının yeni yaşlılık aylığını
oluşturacak.
Mevcut sigortalıların hak kaybını önlemek için yüzde 2 olan aylık bağlama oranı, 10 yıl tamamlanıncaya kadar yüzde 3 olarak uygulanacak.
30
Nisan 2008'den itibaren sisteme giren sigortalılarda uygulanacak olan aylık bağlama oranı ise yüzde 2 olacak. Böylece 30 Nisan ile kanunun
yürürlüğe gireceği 1
Ekim 2008 tarihi arasında sigortalı olanların, eski mevzuattan yararlanmasının önüne geçilmiş olacak.
KISMİ YAŞLILIK AYLIĞI
BAĞ-KUR'lular, 8
Eylül 1999 tarihinden 30 Nisan 2008 tarihine kadar ilk defa sigortalı sayılan kadınlar 58, erkekler ise 60 yaşını doldurmuş ve
25 yıl sigorta primi
ödemiş olması veya kadınlarda 60, erkeklerde ise 62 yaşını doldurmuş olup, en az 15 yıl malullük, yaşlılık ve ölüm sigorta
primi ödenmesi şartıyla kısmi yaşlılık aylığından yararlanacaklar.Söz konusu süre içinde ilk defa sigortalı olan devlet memurlarında ise
kısmi yaşlılık aylığından yararlanmada, kadınlar 58, erkekler 60 yaşını doldurmuş ve 25 tam yıl sigorta primi ödemiş olması veya 61 yaşını
doldurması ve en az 15 yıl prim ödemesi şartı aranacak.
ÖLÜM AYLIĞINDAN YARARLANMA KOŞULLARI
Ölüm aylığından yararlanabilmek için devlet memurları ve BAĞ-KUR'lularda, en az bin 800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödeme şartı aranacak. Ancak, SSK'lılarda bu şart, borçlanma hariç, 5 yılda 900 prim gün olacak. Genel sağlık sigortası primi dahil prim ve prime ilişkin borcu bulunan BAĞ-KUR'lu hak sahibine ölüm aylığı bağlanmayacak.
Ölen sigortalının dul eşine hesaplanan aylığının yüzde 50'si bağlanacak. Dul eşin aylık bağlanmış çocuğu yoksa, sigortalı olarak çalışmıyor veya kendi çalışmaları nedeniyle gelir veya aylık da almıyorsa, aylık bağlama oranı yüzde 75 olacak.
Kanun kapsamında çalışmayan veya kendi çalışmaları nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış çocuklardan; 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim görmesi halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurmayanlar; Kurum Sağlık Kurulu kararı ile çalışma gücünü en az
yüzde 60 oranında yitirip malul olduğu anlaşılanlar; yaşları ne olursa olsun evli olmayan, evli olmakla beraber sonradan boşanan veya dul kalan kızlara ise ölen sigortalının hesaplanan aylığının yüzde 25'i bağlanacak.
EVLENME VE CENAZE YARDIMI
Hak sahiplerine verilecek cenaze yardımı tutarı, SGK Yönetim Kurulunun teklifi ve Bakan'ın onayıyla belirlenecek. Kız çocukları, aylık veya
gelirinin 2 yıllık tutarı kadar
evlenme yardımı alacak. Evlenme ödeneği alan hak sahibinin, aylığının kesildiği tarihten itibaren 2 yıl içinde
yeniden hak sahibi olması halinde, 2 yıllık sürenin sonuna kadar gelir veya aylık bağlanmayacak. Bu durumda olanlar, bu kanun veya bu kanundan
önce yürürlükte bulunan sosyal güvenlik kanunlarına göre gelir veya aylık bağlanmış olan kişiler kapsamında, genel sağlık sigortalısı
sayılacak.
SİGORTALILARA BAĞLANACAK ALT SINIR AYLIĞI, ORTALAMA AYLIK KAZANCININ %35'İNDEN AZ OLMAYACAK
Sigortalılara bağlanacak alt sınır aylığı, ortalama aylık kazancının yüzde 35'inden az olmayacak. Ancak eşi ve çocuğu bulunan sigortalılarda bu oran yüzde 40 olarak uygulanacak.
TBMM Genel Kurulunda kabul edilen Sosyal Sigortalar ve
Genel Sağlık Sigortasında değişiklik öngören kanuna göre, gazeteci ve
infaz koruma
memurlarının da aralarında bulunduğu bazı iş kollarında, kamuoyunda ''yıpranma payı'' olarak bilinen fiili hizmet zammı kaldırılacak.
Gazeteciler, milletvekilleri, PTT dağıtıcıları, infaz koruma memurları,
Tarım Bakanlığı Zirai Mücadele ve Karantina Teşkilatı ile
Veteriner
Teşkilatında görev yapanlar, Devlet
Tiyatrosu sanatçıları, hava yollarındaki uçucu
personel, lokomotif makinistleri, gemi adamları,
Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası üyeleri de fiili hizmet zammından yararlanamayacak.
TSK,
emniyet ve MİT mensupları ile dalgıçlar, radyoaktif maddelerle yapılan işlerde çalışanlar, asit üretimi yapılan yerlerde,
demir ve
çelik fabrikalarında ve kurşun izabe fırınlarında çalışanlara bir yılda 90 gün fiili hizmet zammı verilecek.
Kurşun ve
arsenik işleri, cam fabrikaları, çimento fabrikaları, kok fabrikaları ve termik santralleri, alüminyum fabrikaları, döküm fabrikaları ile itfaiye ve
yangın söndürme işlerinde çalışanlar ise 60 günlük fiili hizmet zammından yararlanacak.Fiili hizmet zammından yararlanmak için belirtilen iş kollarında en az 10 yıl (3 bin 600 gün) çalışma koşulu aranacak. Yer altında çalışanlarda ise bu süre, 5 yıl (bin 800 gün) olacak.Yer altında çalışanlar hariç, fiili hizmet zammı almaya hak kazanılan süre, 5 yıldan 3 yılı indirilecek ve bu süre emeklilik yaş haddinden indirilecek.
Fiili hizmet süresi kaldırılan meslek gruplarının şu ana kadar kazandıkları süreler, 3 bin 600 gün koşuluna bakılmaksızın yaşlarından
düşürülecek.Keyif verici
içki ve her çeşit madde kullanımı ya da intihara teşebbüs sonucu
sakat kalanlar,
vazife malullüğü hükümlerinden yararlanamayacak.Subay,
astsubay, uzman
jandarma ve uzman erbaşlara, seferberlik ve savaş hallerinde her 1 yıla 1 yıl itibari hizmet süresi zammı verilecek.
Birleşmiş Milletler Barış Gücünde görev alan polisler de bu haktan yararlanacak.
İSTEĞE BAĞLI SİGORTALILIK
İsteğe bağlı sigortalı olma hakkından, Türkiye'de ikamet edenler ile sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerdeki Türk vatandaşları
yararlanabilecek. İsteğe bağlı sigortalı olabilmek için; bu kanuna tabi zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalışmama veya sigortalı olarak çalışmakla birlikte ay içerisinde 30 günden az çalışma ya da
tam gün çalışmama, kendi sigortalılığı nedeniyle aylık bağlanmamış olma, 18 yaşını doldurmuş bulunma ve isteğe bağlı sigorta talep dilekçesiyle Kuruma başvuruda bulunma şartları aranacak.
İsteğe bağlı sigorta primi, prime esas kazancın alt sınırı ile üst sınırı arasında, sigortalı tarafından belirlenen prime esas aylık kazancın yüzde 32'si olacak.Bunun yüzde 20'si malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi, yüzde 12'si ise genel sağlık sigortası primini kapsayacak.İsteğe bağlı sigortalılar, bakmakla yükümlü olunan kişi olsa dahi, genel sağlık sigortalısı sayılacak ve genel sağlık sigortası primi ödeyecek.Türkiye'de 1 yıldan az ikamet eden yabancı ülke vatandaşları, genel sağlık sigortası kapsamında tutulacak. İsteğe bağlı sigortalıların zorunlu sigortalılık nedeniyle
prim borcunun bulunması halinde, isteğe bağlı sigortaya tabi ödenen primler, öncelikle zorunlu sigortalılık nedeniyle Kuruma olan borçlarına mahsup edilecek.
TABAN AYLIĞINA SINIR GETİRİLDİ
Hem eşinden hem de ana veya babasından ölüm aylığına hak kazananlar, eşinden ya da anne ve babasından bağlanacak aylığın birini
tercih
edebilecek.Bu
kural, evliliğin ölüm nedeniyle sora ermesi durumunda, sonraki eşinden gelire hak kazananlara da uygulanacak.Bağlanan gelir ve aylıklar; her yılın Ocak ve Temmuz aylarından geçerli olmak üzere, bir önceki 6 aylık dönemlere göre
TÜİK tarafından açıklanan en son temel yıllık
tüketici fiyatları genel endeksindeki değişim oranı kadar artırılarak belirlenecek.
Sigortalıya bağlanacak aylıklar ile ölen sigortalının hak sahiplerinin aylıklarının hesabına esas olan tutar, çalışma sürelerindeki her yıl
için tespit edilen prime esas günlük kazancın alt sınırları dikkate alınarak ortalama aylık kazancın yüzde 35'inden az olmayacak. Ancak eşi
ve çocuğu olan sigortalılara bağlanacak olan alt sınır aylığı, ortalama aylık kazancının yüzde 40'ndan az olamayacak. İş kazası sonucu başkasının sürekli bakımına muhtaç durumda olan sigortalıya bağlanacak olan sürekli iş görememezlik gelirinin alt sınırı, yüzde 70'den yüzde 85'e yükseltilecek.
KASTEN ÖLDÜRENE AYLIK YOK
Hak sahibi olan kişilerin aylıkları; hak sahibi 1 kişi ise alt sınır aylığının yüzde 80'inden, hak sahibi 2 kişi ise de yüzde 90'ından az
olamayacak.Uluslararası sosyal güvenlik sözleşmeleri gereğince bağlanan kısmi aylıklar için bu kural uygulanmayacak.
Ölen sigortalıların hak sahiplerinden, kendisinden aylık bağlanacak sigortalıyı veya gelir ya da aylık bağlanmış olan sigortalıyı kasten
öldürdüğü veya iş göremez ve malul hale getirdiği
mahkeme kararıyla
belgelenen kişiye, gelir ve aylık bağlanmayacak. Daha önce ödenen gelir
ve aylıklar ise geri alınacak.
EMEKLİLERİN YENİDEN ÇALIŞMASI
Tarımsal faaliyette bulunanlar hariç, yeniden çalışmaya başlayan kişilerin yaşlılık aylıkları kesilecek. Bu kişilerden prime esas kazançları üzerinden kısa ve uzun vadeli sigorta kolu primi ile genel sağlık sigortası primi alınacak. İşten ayrılan veya
iş yerini kapatarak yaşlılık aylığı talep eden kişilere, yaşlılık aylığı yeniden hesaplanarak ödenecek.
SSK emeklileri, yüzde 31 ile yüzde 36.5 oranında sosyal güvenlik
destek primi ödemeleri durumunda ise maaşları kesilmeden çalışabilecek. Bu
oranın dörtte biri çalışan, dörtte üçü ise işverenden alınacak.BAĞ-KUR kapsamında emekli olup yine BAĞ-KUR kapsamında iş yapan kişiler,
yaşlılık aylığı kesilmeden yüzde 12 oranında sosyal güvenlik
destek primi ödeyerek çalışabilecek. Bu oran, kanunun yürürlüğe girdiği
tarihten itibaren her yıl 1 puan artırılarak yüzde 15'e çıkacak.Kesilecek olan sosyal güvenlik destek primi tutarı, Ocak ayında ödenen
en yüksek yaşlılık aylığından alınacak sosyal güvenlik destek priminden fazla olamayacak. Bu kişilerden kısa vadeli sigorta kolları primi
alınmayacak.
ÖZEL VE VAKIF HASTANELERİNİN KEYFİ FARK ALMA UYUGULAMASI KALKIYOR
Özel ve
vakıf hastanelerinin keyfi fark alma uygulaması sona eriyor.TBMM Genel Kurulunda kabul edilen Sosyal
Güvenlik Kanununa göre, SSK ve
BAĞ-KUR'luların yanı sıra, yürürlük tarihten sonra devlet memuru olanlar;
aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutarı, asgari
ücretin üçte birinden az olanlar; dünya,
olimpiyat ve
Avrupa şampiyonluğu kazanmış sporcular ile bunların aileleri de genel sağlık sigortalısı olacak.
Ayrıca vatansızlar ve sığınmacılar ile 65 yaşını doldurmuş muhtaç, güçsüz, kimsesiz Türk vatandaşlarına aylık bağlanmasına ilişkin kanun
hükümlerine göre aylık alanlar,
İstiklal Madalyası Verilmiş Bulunanlara Vatani Hizmet Tertibinden
Şeref Aylığı Bağlanması Hakkındaki Kanun
hükümlerine göre şeref aylığı alanlar, Vatani Hizmet Tertibi Aylıklarının Bağlanması Hakkındaki Kanun çerçevesinde aylık alan kişiler,
SHÇEK Kanununa göre korunma, bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinden ücretsiz yararlananlar,
terörle mücadele kapsamında aylık alanlar da genel sağlık sigorta kapsamına alınacak.
BAĞ-KUR'A SON 1 YILDA 60 GÜNLÜK PRİM ŞARTI
Genel sağlık sigortası kapsamındaki kişilerin diş tedavilerinin yanı sıra diş protezinden de katkı payı alınmayacak.
Yabancı ülke vatandaşlarının, genel sağlık sigortalısı olmadan önceki
kronik hastalık giderleri karşılanmayacak. BAĞ-KUR'lu ve Türkiye'de ikamet eden ve başka bir ülke mevzuatı kapsamında bulunmayan yabancı ülke vatandaşları, son 1 yıl içinde 60 gün genel sağlık sigortası primi ödemeleri şartıyla
sağlık hizmetlerinden yararlanacak.
Zorunlu sigortalılıkları sona eren SSK'lılar ise 10 gün süreyle sağlık hizmeti alabilecek. Ancak bu kişilerin sigortalılık niteliğini yitirdikleri tarihten, geriye doğru bir yıl içinde 90 günlük zorunlu sigortalılıkları varsa, prim borcu olup olmadıklarına bakılmaksızın, aileleriyle birlikte 90 gün süreyle sağlık hizmetlerinden yararlandırılacak.
KATILIM PAYI, 2 YTL OLACAK
Ayakta tedavide hekim ve diş hekimi muayenesinde 2 YTL
katılım payı alınacak. Katılım payı, ortez, protez, iyileştirme
araç ve gereçleri ile
ayakta tedavide sağlanan ilaçlarda, gereksiz kullanımı azaltmak amacıyla prime esas kazanç, gelir ve aylıkların tutarı gibi ölçütler dikkate
alınarak, yüzde 10 ile yüzde 20 arasında olacak.
HASTANELER SINIFLANDIRACAK
Sigortalıların sağlık hizmetinden yararlanmaları için muayene ve tedavi edildikleri yerleşim yeri dışına yapılan sevkinde ödenecek gündelik,
yol, yatak ve yemek giderlerinin kurumca ödenecek tutarlarını belirlemeye, Sağlık Hizmetleri Fiyatlandırma Komisyonu yetkili olacak.
Komisyon; tıp eğitimini, hizmet basamağını, altyapı ve kaynak kullanımı ile
maliyet unsurlarını dikkate alarak, sağlık hizmeti sunucularını
fiyatlandırmaya esas olmak üzere ayrı ayrı
sınıflandırabilecek.
Sağlık Hizmetleri Fiyatlandırma Komisyonu, finansmanı sağlanan sağlık hizmetlerinin kurumca ödenecek bedellerini; sağlık hizmetinin sunulduğu il ve basamak, devletin doğrudan veya dolaylı olarak sağladığı sübvansiyonlar, maliyet-etkinlik ölçütleri, genel sağlık sigortası bütçesi gibi kriterleri dikkate alarak, her sınıf için tek tek veya gruplandırarak belirlemeye yetkili olacak.
Komisyon bu konuda, ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile
dernek, vakıf, federasyon, konfederasyon ve kamu niteliğindeki meslek kuruluşlarından
görüş alabilecek.
KEYFİ FARK ALMAYA SON
Özel ve vakıf hastanelerinin, Sağlık Hizmetleri Fiyatlandırma Komisyonunca belirlenen sağlık hizmetleri bedeline ek olarak, genel
sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerden, sağlık hizmetlerinin maliyeti, yapılan sübvansiyonlar gibi kriterleri dikkate
alınarak, bu bedellerin bir katına kadar alınabilecek ilave ücretin
tavanını belirlemeye,
Bakanlar Kurulu yetkili olacak. Bu tavan dahilinde
alınabilecek ilave ücret oranları,
Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından belirlenecek.
Kamu idaresi hastanelerince sevk edilme koşuluyla, gazi ve bakmakla yükümlü oldukları kişilerden ilave ücret almayacak.
GÖZLÜK İÇİN TAVAN UYGULANMAYACAK
Sağlık Hizmetleri Fiyatlandırma Komisyonunca belirlenen eşdeğer ilaçların, azami fiyatı ile kişinin talep ettiği eşdeğer ilacın fiyatı arasında oluşacak fark ile optik için tavan uygulanmayacak.Kamu idaresi sağlık hizmeti sunucuları, otelcilik hizmeti ile istisnai sağlık hizmetleri için genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerden ilave ücret talep edebilecek. Kurum,
öğretim üyeleri için alınacak ilave ücret için bir tavan belirleyebilecek.
Sözleşmesiz sağlık hizmeti sunucularından acil hallerde alınan sağlık hizmeti bedeli, genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu
kişilere
fatura karşılığı ödenecek. Sözleşmeli ve sözleşmesiz sağlık hizmeti sunucuları, acil hallerde,
sözleşmeli sağlık hizmetleri
sunucuları ise Kurumun belirlediği sağlık hizmetleri için genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerden veya Kurumdan herhangi bir ilave ücret talep edemeyecek.
GÖTÜRÜ BEDELLE HİZMET ALIMI
Kurum, kamu idarelerince verilecek sağlık hizmetlerini, götürü bedel üzerinden hizmet alım sözleşmesiyle de sağlamaya yetkili olacak. Kamu
idaresi sağlık hizmeti sunucuları, sözleşmede belirtilen götürü bedel karşılığında genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu
kişilere, sözleşme kapsamında verilmesi gereken her türlü sağlık hizmetini sunmakla yükümlü olacak ve sözleşmede belirtilen götürü bedel
dışında Kurumdan veya genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerden, kanunda belirtilen ilave ücretler ve katılım payları
dışında ayrıca bir bedel talep edemeyecek.
Götürü bedel üzerinden hizmet alım sözleşmesiyle temin edilen hizmetler için Kuruma ayrıca fatura ve dayanağı belge gönderilmeyecek. Bu
konularla ilişkin usul ve esaslar,
Sağlık Bakanlığı ile ortaklaşa belirlenecek.Sigortalıların Türkiye'de yapılamayan tetkikleri,
yurt dışında
yaptırılabilecek. Doku ve
kök hücre tedavilerinde, sigortalılardan katılım payı alınmayacak.Yurt dışında yapılan tedavilerde, gidilen kuruluşun talebi doğrultusunda, sağlık hizmetinin bedeli için avans ödenebilecek.
MİLLETVEKİLLERİ, GSS DIŞINDA TUTULACAK
Olağanüstü hal bölgesinde görevli Milli
İstihbarat Teşkilatı ve kolluk kuvvetleri personeli ve milletvekilleri ile yakınları, genel sağlık
sigortası kapsamı dışında olacak.
Gazilerin ihtiyaç duydukları her türlü ortez, protez ve diğer iyileştirici araç ve gereçler, herhangi bir kısıtlama getirilmeksizin karşılanacak.
Ücretsiz olarak doğum iznine ayrılan kadınlar, sigortasız geçirdikleri süreyi borçlanabilecek. Kadınlar, bu haktan, çocuğun yaşaması kaydıyla,
2 defa ve 2 yılı geçmemek üzere yararlanabilecek.
GENEL SAĞLIK SİGORTASI PRİMLERİ
Genel sağlık sigortası primi kısa ve uzun vadeli sigorta kollarına tabi olanlar için prime esas kazancının yüzde 12'si olacak. Bu pirimin yüzde
5'i sigortalı, yüzde 7'si ise işveren hissesinden oluşacak.Devlet memurlarına bağlanan veya bağlanacak vazife malullüğü aylıkları
ile bunların hak sahiplerine bağlanacak ölüm aylıklarının karşılığı olmak üzere, kurumların bütçelerinden yüzde 20 oranında ek karşılık
primi alınacak. Kurumlar tarafından ödenecek bu prim,
Maliye Bakanlığı bütçesinden karşılanacak.
Kamu idarelerinde çalıştırılan mevsimlik işçilerin, iş sözleşmelerinin askıda kaldığı aylara ait genel sağlık sigortası primi, günlük kazancın
alt sınırının 30 günlük tutarı üzerinden ilgili kamu idaresince ödenecek.Çalışanlardan alınacak genel sağlık sigortası primlerine kademe getiren kanuna göre, aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutarı, brüt asgari ücretin üçte birinden az olanların (202.80 YTL) primleri, devlet tarafından karşılanacak. Bu tutar, her bir kişi için mevcut asgari ücrete göre 18.25 YTL olacak.
Geliri, brüt asgari ücretin üçte biri ile asgari ücretin tamamına (202.80-608.40 YTL) kadar olanların ödeyeceği destek primi ise 24.34 YTL
olacak.
Asgari ücret ile asgari ücretin 2 katına kadar gelire sahip olanlar, (608.40-1216.80 YTL arasında) 73.01 YTL prim ödeyecek.
Geliri asgari ücretin 2 katından fazla olanların ödeyeceği primi ise 146.02 YTL olacak. Bununla ilgili usul ve esaslar, SGK tarafından
çıkartılacak yönetmelikle düzenlenecek.
ÇİFTÇİNİN PRİMİ ÜRÜNDEN ALINACAK
Tarımsal faaliyette bulunanların prim borçları, sattıkları tarımsal
ürün bedellerinden borç tutarını geçmemek kaydıyla yüzde 1 ile yüzde 5
oranları arasında
kesinti yapılmak suretiyle tahsil etmeye, SGK yetkili olacak.Sağlık hizmeti sunucularına, tahakkuk etmiş alacaklarının yüzde 70 ile yüzde 85'i arasındaki tutar, faturaların teslim tarihinden itibaren en geç 45 gün içinde, alacaklarından kesilmek üzere avans olarak verilecek. 90 gün içinde de fatura ve belgelerin incelenmesi tamamlanarak geri kalan tutar ödenecek.
TÜRK KÜLTÜRÜNE HİZMET EDENLER
Yabancı ülkelerde Türk kültürüne hizmet eden Türk asıllı ve yabancı uyruklu öğretmen veya din görevlilerine; asgari 15 yıl hizmeti bulunma
şartıyla sosyal yardımda bulunulacak.Bu kişilere yapılacak sosyal yardımların aylık tutarı, her yıl
Dışişleri Bakanlığı,
Maliye Bakanlığı,
Milli Eğitim Bakanlığı,
Diyanet İşleri Başkanlığı ve SGK tarafından belirlenecek.Bu kişilere
yeşil kart verilecek ve sağlık kuruluşlarındaki tedavi ve ilaç giderleri, devlet tarafından karşılanacak.
Yeşil kart uygulaması 2 yıl sonra sona erecek.Kanuna göre, SSK'larda prime esas kazançların hesabında hak edilen ücret, prim,
ikramiye özel sağlık ve bireysel emekliliğe ödenen tutarlar gibi kazançların brüt toplamı esas alınacak. Ölüm, doğum ve evlenme yardımları, görev yollukları,
kıdem tazminatı, aylık toplamı asgari ücretin yüzde 30'unu geçmeyen özel sağlık sigortası ve
bireysel emeklilik katkı payları, prime esas kazanca tabi tutulmayacak.
Ay içerisinde 30 günden az prim ödeme gün sayılarına ait eksik günlerin genel sağlık sigortası primi, eksik çalışma süreleri dikkate alınarak
hesaplanacak.SSK'lılar için uygulanacak malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları prim oranı, yüzde 20 oranına 60 fiili hizmet gün sayısı eklenecek işlerde 1 puan, 90 fiili hizmet gün sayısı eklenecek işlerde 1.5 puan, devlet memurların da ise 60 fiili hizmet gün sayısı eklenecek işlerde 3.33 puan, 90 fiili hizmet gün sayısı eklenecek işlerde 10 puan eklemek suretiyle belirlenecek.
Birden fazla şirket ortaklığı bulunan işverenler, prime esas kazancında tek beyanda bulunacak. Böylece her şirket için ayrı ayrı beyanda
bulunmak zorunda kalmayacak. Ücret dışı ikramiye gibi ödemeler, 12 ay değil, 2 ay süreyle prime esas kazanca tabi tutulacak.
BAĞ-KUR VE DEVLET MEMURLARININ PRİME ESAS KAZANCI
BAĞ-KUR'lunun aylık prime esas kazancı, prime esas günlük kazanç alt sınırı ile üst sınırı arasında kalmak şartıyla kendileri tarafından
beyan edilen günlük kazancının 30 katı olacak.Sigortalı aynı zamanda işverense, beyan edeceği aylık kazanç, çalıştırdığı sigortalının kazancının en yükseğinden az olamayacak. Beyanda bulunmayan sigortalının primleri, asgari aylık prime esas kazanç üzerinden hesap edilecek. Beyanda bulunmayan veya beyan ettiği kazancın çalıştırdığı sigortalının 30 günlük prime esas kazancından düşük olduğu tespit edilen sigortalıların aylık prime esas kazançları, tespit edilen düzeye çıkartılarak.
Beyan edilen kazançla arasındaki farkın primine, gecikme cezası ve
gecikme zammı uygulanarak tahsil edilecek.Yürürlük tarihten sonra ilk defa devlet memuru olanların prime esas aylık kazancının hesabında, aylık gösterge ve ek göstergeler üzerinden ödenen aylık tutarlar, memuriyet taban aylık ve kıdem aylık tutarları, hizmet, makam, temsil ve görev tazminatları gibi unsurlar esas alınacak.
ASGARİ İŞÇİLİK TESPİT KOMİSYONU VE UZLAŞMA
Asgari işçilik oranlarının saptanması ve asgari işçilikle ilgili itirazların incelenerek karara bağlanması amacıyla SGK bünyesinde, kurum
teknik elemanlarından 4, işçi ve işveren konfederasyonlarından 2, TOBB'dan 1 üyeden oluşan, Asgari İşçilik Tespit Komisyonu kurulacak.
Asgari işçilik incelemesi sonucu gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte hesaplanacak sigorta primi ile uygulanacak idari para
cezalarında, işverenle uzlaşma yapılabilecek.
Uzlaşılan prim ve uygulanacak idari para cezaları, uzlaşma tutanağının düzenlendiği tarihten itibaren bir ay içinde ödenecek. Uzlaşılan
tutarların süresi içinde tam olarak ödenmesi halinde işveren, uzlaşılan idari
para cezası tutarı için ayrıca peşin ödeme indiriminden
yararlanamayacak.Sigortalıların gelir, aylık ve ödenekler, prim ve nafaka borçları dışında haciz edilemeyecek. Kurumun prim ve diğer alacaklarda
zaman aşımı süresi, 10 yıl olacak.
ÇEŞİTLİ İDARİ PARA CEZALARI
Sigortalının işe giriş ve genel sağlık sigortası başlangıç bildirgelerini, kurumca belirlenen şekle ve usule uygun vermeyenlere,
her sigortalı için aylık asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanacak.Kurumca internet,
elektronik veya benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutulduğu halde, göndermeyenler hakkında her bir sigortalı için asgari ücret tutarında para cezası uygulanacak.
Bildirgenin verilmediğinin mahkeme kararından veya denetim görevlilerince belirlenmesi ya da
bankalardan alınan belgelerden anlaşılması halinde ise bu ceza her bir sigortalı için asgari ücretin iki katı olarak ödenecek. Bütün bunlara rağmen bildirge vermemeye devam edenlere ise her bir sigortalı için asgari ücretin 5 katı ceza kesilecek.
Sosyal Güvenlik Kurumunca yapılacak incelemelerde, sağlık hizmeti sunulmadığı halde bunu fatura eden, belirlenen tavanın üzerinde ilave ücret alan sağlık hizmet sunucuları hakkında, genel hükümlere göre takip yapılacak ve bu kuruluşlarla yapılan sözleşmeler fesh edilebilecek.
DİSİPLİN CEZASI ALAN MEMURLAR
Personel mevzuatına göre almış oldukları
disiplin cezası sonucu
23 Nisan 1999 tarihi ile 14
Şubat 2005 tarihleri arasında memuriyetleri sona eren ancak 22 Haziran 2006 tarihinde çıkan afla yeniden memuriyete dönen kişiler, geçmişe dönük borçlanabilecek.Bu kişiler, kanunun yürürlüğe girdiği tarihinden itibaren 6 ay içerisinde Kuruma müracaat etmeleri halinde, görevlerinden ayrıldıkları tarih ile göreve başladıkları tarih arasındaki primlerini ödeme imkanına sahip olacak. Bundan doğacak borç tutarının tamamı, borcun tebliğ edildiği tarihten itibaren 2 yıl içinde eşit taksitle veya bir defada ödenebilecek.
KAYIT DIŞI İLE MÜCADELE
Kayıt dışı istihdamı önlemek için de
düzenlemelere yer verilen yasaya göre, işletmenin büyüklüğü, işçi sayısı gibi kriterler dikkate alınarak
işveren, işçinin ücret, prim, ikramiye gibi tüm ödemelerini banka hesabına yatıracak.Yurt dışındaki Türk vatandaşları; sigortalılık süreleri ve bu süreler arasında veya sonunun her birinde, 1 yıla kadar olan işsizlik süreleri ile yurt dışında ev kadını olarak geçen süreleri borçlanabilecek.
Borçlandırılacak her 1 gün için tahakkuk ettirilecek borç tutarı, başvuru tarihindeki prime esas asgari ve azami günlük kazanç arasında seçilecek günlük kazancın yüzde 32'si olacak. Tahakkuk ettirilecek borç tutarı, tebliğ edildiği tarihten sonra 3 ay içinde ödenecek.
Borçlanmadan sonradan vazgeçenler ile yapılan borçlanma sonrasında aylık bağlanması için gerekli şartları yerine getiremeyenlere ve bunların hak sahiplerine talepleri halinde, yaptıkları ödemeler
faizsiz olarak iade edilecek.
Yurt dışındayken borçlanma isteğinde bulunacak sigortalı veya hak sahipleri YTL olarak bildirilecek tutarın karşılığını döviz cinsinden
ödeyecek.Bulgaristan'dan zorla göç ettirilen soydaşlar da bu haklardan yararlanabilecekler.Astsubaylar, en üst devlet memuru derecesine (birinci derecenin dördüncü kademesine) kadar yükselebilecek ve
yeşil pasaport hakkından yararlanabilecek.
YEŞİL KARTLILAR GSS KAPSAMINA ALINACAK
Hiçbir sosyal güvenlik güvencesi olmayan kişilere verilen yeşil kart, kanunun yürürlüğe girdiği tarihten 2 yıl sonra kaldırılacak. Bu kişiler
genel sağlık sigortası kapsamına alınacak.Aile hekimleri tarafından başlatılan sevk zincirine uygun olarak alınan sağlık hizmetlerinde ayakta tedavi, ilaç, ortez ve protez katılım payları, 3 yıl süreyle yüzde 50 oranında azaltılarak uygulanabilecek.Sağlık hizmeti sunucularıyla yapılacak sözleşmeler hazırlanana kadar, mevcut sözleşmeler geçerli olacak.
BAĞ-KUR'LULARA ÖDEME KOLAYLIĞI
4 Ekim 2000 tarihinden bugüne kadar
vergi mükellefiyet kaydı bulunan BAĞ-KUR'lular, kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar olan süreyi
geçmişe dönük borçlanabilecek. Prime esas k