Bugünden itibaren benzine 15, motorine 18 ve LPG’ye  6 kuruş zam geldi, büyük zam olarak da değerlendirilen bu artış ne anlama geliyor, indirim beklemeli miyiz sorularını Süleyman Şah Üniversitesi İktisat Bölümü Başkanı Yrd. Doç. Fatih Macit, Samanyolu Haber için cevapladı.

Haftaya 1.98 seviyelerinden başlayan dolar kurunun 2.07’ye, 110 dolarda seyreden petrolün  ise Suriye gerginliği ile birlikte 117 dolarlara kadar sıçramasına dikkat çeken Macit, “Akaryakıt fiyatlarını temel olarak belirleyen iki faktör vardır. Bir tanesi döviz kuru, bir diğeri ise ham petrol fiyatının seyri. Türkiye’nin son iki haftadır yaşadığı şanssızlık, bu iki unsurun birden sert bir çıkış yapması oldu”  açıklamasında bulundu. Macit, tarihi zammın böyle bir ortamda kaçınılmaz bir sonuç olduğunu da sözlerine ekledi.

Türkiye’de son dönemde motorin tüketiminin benzin tüketimini geçtiğini açıklayan uzmanlar, motorine gelen 18 kuruşluk bir zammın tarihi bir rekor olmasına rağmen, yakın zamanda tarihi bir indirimin de olabileceği üzerinde duruyor.

Türkiye’nin bu durumunu ‘çifte kavrulmuşluk’ olarak tanımlayan Macit; “Tarihin en büyük zammını yaşamış olsak da Suriye gerginliği bu konuda  bizim için çok önemli. Bu basit bir hava operasyonu ile birkaç günde bitip daha büyük çaplara yayılmazsa, petrolün varil fiyatının 110 doların altına kadar indiğini görebileceğiz. Eğer bunu görürsek bu sefer de tarihi bir indirim ile karşılaşacağız” dedi. 

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu verilerine göre Türkiye, 2012 yılında 15,6 milyon ton motorin ve 1,9 milyon ton benzin harcadı. Bu veriler ışığında devletin motorin kullanımını teşvik etmek amacıyla benzine göre motorin ÖTV’sini düşük tutmasının piyasalara olumlu şekilde yansıdığı görülüyor.

Bu olumlu görüntünün yanında ciddi bir tehlikeye dikkat çeken Macit, akaryakıta gelen zammın enerji maliyetlerini arttıracağı için enflasyonist bir ortam doğuracağına değinirken “Bu zam, taşımacılıktan nakliyeye yani ekonominin tümüne bir maliyet artışı olarak yansıyacak bir gelişme. Bu da önümüzdeki dönemlerde karşımıza ciddi derecede artan bir enflasyon olarak çıkacaktır.” dedi. 

Türkiye’nin yapısal özelliklerinden ötürü çok ucuz bir akaryakıt kullanmasının mümkün olmayacağını, çünkü ciddi bir cari açığın olduğunu da ifade eden Fatih Macit, söz konusu açığın önemli bir boyutunun enerji ithalatından geldiğini söyledi. 

 “Çok yüksek miktarda  enerji ithalatı, petrol ve doğalgaz ithalatı yapan bir ülke olarak petrolü ucuza kullanma lüksümüz  yok” diyen Macit, Türkiye’de akaryakıt üzerindeki vergilerin, petrol ve akaryakıt fiyatlarının yüksek kalmaya devam edeceğini ve burada keskin bir dönüşün beklenmemesi gerektiğini de belirtti.