Borsa ile ilgili yorumların çoğunda
yabancı yatırımcının portföyü şu kadar arttı veya azaldı diye TL bazlı yorumlar yapılırken, portföylerin piyasa değeri incelenmektedir. Bu yorumlar da bizleri yanlış sonuçlara yöneltebilmektedir.
Değer hareketi incelendiğinden yabancı payındaki değer düşüşü yabancıların
satış yaptığı şeklinde yorumlanmaktadır. Oysa borsada düşüş olduğunda yabancı portföyünde değer azalışının yabancıların satış yapması değil, elindeki hisse senetlerinin değerinin azalması nedeniyle zarar etmesi şeklinde cereyan ettiği belirtilmemektedir.
Gerçekten yabancının borsada ne yaptığını görmemiz için adet bazında hareketlerini incelememiz daha sağlıklı sonuçlara varmamızı sağlayabilir. Bu açıdan baktığımızda; Merkezi
kayıt kuruluşu verilerine göre 02
ocak 2011 tarihinde yabancıların elinde 16.503.000.000 adet
hisse senedi bulunmaktaydı. Aynı tarihte toplam hisse senedi içinde adet bazında yabancı payı %52,27'dir.
Yabancıların elinde bulunan hisse senetlerinin aynı tarih içerisindeki piyasa değeri 109.680.000.000 TL olup, toplam piyasa değerine göre oranı % 66,18'dir. Bu oran genelde yorumlarda kullanılan orandır. Oysa yabancı elindeki hisse senetlerinin fiyatlarının yukarı çekilmesi yabancı payının fazlalığı şeklinde yorumlanırsa bizi yanlış sonuçlara götürebilmektedir.
28 şubat 2011 tarihindeki verilere baktığımızda yabancı elinde bulunan hisse senetlerinin 16.062.000.000 adede gerilediği, toplam piyasadaki hisse senedinin 32.086.500.000 adede yükselmesiyle oransal olarak yabancı elindeki hisse senedi adedinin %52,27'den %50,06'ya gevşediği görülmektedir.
Aynı dönemde toplam hisse senedi adedindeki artışı ve yabancı hisse senedi satışını
yerli yatırımcı almış görünüyor. Yabancı pozisyonu 441.000 adet azalmıştır. Yabancı bu satışı gerçekleştirirken, portföyünün piyasa değeri 109.680.000.000 TL'den 98.421.600.000 TL'ye 11.258.400.000 TL düşmüştür. Düşüş pozisyon azaltımından değil değer azalışından kaynaklanmıştır.
Satılan hissenin toplam hisse senedine oranı onbinde 2 denilecek kadar
küçük olduğuna göre borsadaki düşüş yabancı yatırımcının portföyünü 10 milyar TL'nin üzerinde zarara sokmuştur demek yanlış olmaz.
Yabancı satıyor diyebilmemiz için yabancı elindeki hisse senedinin adet bazında azaldığını görmemiz gerekmektedir. Bu durumda yabancı gerçekten satıyormu yoksa ucuza almak için fiyatları aşağı mı itiyor, bu verilerle daha da net görülebilmektedir.
Hikmet Baydar
HABERTİMES.COM