Maliye Müsteşarı Hasan Basri Aktan başkanlığında önceki gün, kamu, özel pek çok kurum temsilcisinin katılımıyla yapılan toplantı geç saatlere kadar sürdü. Büyük kısmı İsviçre bankalarında bulunan ve 100 milyar dolar olduğu tahmin edilen paraların vergi takibi yapılmama güvencesi tanınarak sisteme getirilmesini amaçlayan çalışmada, binde beş, yüzde 1 ve yüzde 2 olmak üzere üç ayrı "sembolik vergi" benimsendi. Parası olanlara bildirim için 3 aylık bir süre verilecek. Limiti yok Taslakta, "Düzenleme çerçevesinde Türkiye’ye getirilen paralar için Vergi Kanunları uyarınca herhangi bir inceleme ve araştırma yapılmayacağı" hükmü yer alacak. Uygulama kapsamında güvenceden yararlanabilmek için getirilen para için herhangi bir limit bulunmayacak. Vatandaş, Kanun kapsamında 1000 YTL’de, 100 bin dolar da, 1 milyon Euro da getirebilecek. Taslakta, paraların yurda getirilmesi için kişi ve kuruluşlara 3 ay süre verilmesi öngörülüyor. Bu süre, Kanunun Resmi Gazete’de yayımlanıp, yürürlüğe girmesinden sonra başlayacak. Kesinti ne kadar Söz konusu düzenlemeyle yurt dışındaki parasını Türkiye’ye getirenlere yarım, 1 ve 2 puan arasında bir kesinti uygulanacak. Bunun için de 3’lü bir ayrıma gidilecek. Vergi benzeri bu kesintinin oranı, paranın değerlendirilme şekliyle fiilen ülkeye sokulup, sokulmamasına bağlı olarak değişecek. Taslak uyarınca yurt dışındaki paraların Türkiye’ye sokulmasında şu sistem geçerli olacak: İlgili Kanunun yürürlüğe girmesinin ardından yurt dışındaki paralar, 3 ay içinde içinde bankalar kanalıyla ya da bavulla Türkiye’ye getirebilecek. Bu durumdaki kişiler, öncelikle bir banka ya da vergi dairesine giderek, Türkiye’ye güvence kapsamında getirmek istedikleri ya da getirdikleri parayla ilgili bildirimde bulunacak. Bildirim yoluyla paralar kayda alınacak. Yurt dışındaki parasını getiren kişi ya da kuruluş, bunu en az 1 yıl vadeli mevduata, hazine bonosu ve devlet tahviline yatırırsa, söz konusu parayla gayrimenkul alırsa veya bunu sermayeye eklerse, getirilen paradan yüzde 0.5 kesinti yapılacak. Bildirimde bulunduğu parayı yurda getiren, ancak nasıl değerlendireceği konusunda karar vermeyenlerin parasına yüzde 1 kesinti uygulanacak. Bildirim yaptığı parayı henüz getirmemiş olan, ancak getirme taahhüdünde bulunanların parasında kesinti oranı yüzde 2 olacak. Hangi paradan ne kadar kesinti olacak? Parasını hemen getirip, yatırım yapacağı yeri bildirenden yüzde 0.5. Parasını hemen getirip, ’nereye yatıracağımı bilmiyorum’ diyenden yüzde 1. ’Paramı bir süre sonra getireceğim’ diyenden yüzde 2. Merak edilen sorular Türkiye’de yüksek vergi ve stopaj ödeyenler, paralarını yurtdışına çıkartıp, tekrar Türkiye’ye getirerek bu düşük vergi avantajından yararlanabilir mi? Türkiye, dünyanın kara para aklama merkezlerinden birine dönüşürse ne olacak? Gelen paranın silah, uyuşturucu veya insan ticareti gibi yasadışı yollardan elde edilip edilmediğini nasıl anlaşılacak? ’PKK bile parasını bu yolla aklar’ korkusu DÜNYANIN dört bir yanındaki "karapara aklayıcıların" böyle bir yasal düzenleme için fırsat kolladığı ve suç gelirlerinin, Türklerin hesapları üzerinden sisteme sokulabileceği riskinin de önemli dikkate alınması gerektiği belirtiliyor. Özellikle en büyük geliri uyuşturucu satışından elde eden PKK’nın, kendilerine yakın gördükleri kişi ve kurumlar üzerinden, yasadışı parayı sisteme sokma ihtimali de çalışmalarda dile getirildi. Konuyla ilgili bilgi veren bir ekonomi yetkilisi, düzenlemede, şu açıklamayı yaptı: "Yurtdışında parası olanlara esneklik sağlıyoruz. Adamın diyelim yurt dışında gayrimenkulü var. Bunu satıp, güvence kapsamında parasını Türkiye’ye getirmek isteyebilir. Ya da parasını dışarıdaki bir bankaya yatırmıştır. Vadesi 2 ay 3 ay sonra dolacaktır. Bu durumdki kişilere de bildirim hakkı getiriyoruz. Bunlar da, bankaya ya da vergi dairesine gidecekler, bildirecekler. Para henüz ülkeye getirilmediği için de, biz bunları daha yüksek oranlı kesintiye tabi tutacağız. Diğer yandan, ’bu paralar silah ve uyuşturucu kaçakçılığı yoluyla elde edilmişse, karaparaysa o zaman ne olacak’ diye soruluyor. Karapara, silah kaçakçılığı, uyuşturucu suçlarına ilişkin soruşturmalar kendi mecrasında devam edecek. Para sisteme girse bile, ileride kendi mecrasında yürüyen soruşturmalar sonucunda bunun karapara olduğu ortaya çıkarsa, parayı getiren kişi, ’ben Güvence Kanunu’ndan yararlandım’ diyemez. O para karapara olarak değerlendirilir." 50 bin YTL’lik mevduat garantisi artabilir ÜST düzey bir ekonomi bürokratı, Türkiye’de mevduattaki garanti sınırının 50 bin YTL olduğuna işaret ederek, şu değerlendirmede bulundu: "Finansal yatırım araçlarında değerlendirilecek paralar için yerli yatırımcılar, yüzde 10 vergi öderken, yabancılar için böyle bir vergi yok. Diğer yandan birçok Avrupa ülkesi, küresel finansal kriz nedeniyle mevduat garanti sınırını yükseltti, bazı ülkeler ise mevduata sınırsız güvence getirdi. Şimdi yurt dışında sınırsız güvenceye sahip ülkelerdeki parasını Türkiye’ye getirmek isteyenler, Türkiye’deki 50 bin YTL’lik garanti sınırı nedeniyle tereddüte düşebilir mi? Bu yönde değerlendirmeler var. Bu nedenle güvence sınırında artış gündeme gelebilir." HÜRRİYET