ABD
Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice'ın geçen hafta yaptığı bir günlük ziyarette,
Ankara'nın
Irak ve
Kürt Lider Mesut
Barzani konusunda çok önemli iki
mesaj verdiği öğrenildi: "
PKK ve
Kerkük konularında Barzani'yi uyarın..."
İlişkilerdeki en kritik konu, kuşkusuz, zaman zaman görüş ayrılıklarının, çıkar çatışmalarının yaşandığı Irak. Ankara'daki görüşmeler sırasında iki taraf da Irak'la ilgili pozisyonunu tam bir netlik içinde masaya koyarak önümüzdeki dönemde
işbirliği olanaklarını daha da genişletebilmek için dikkate alınması gereken noktaların altını çizdi. Irak konusunda
Türkiye'nin üç temel hassasiyeti olduğu öteden beri biliniyor.
1. Birleşik Irak ve petrol gelirlerinin merkezi hükümetin kontrolünde olması.
2. Kerkük'ün statüsü.
3. PKK sorunu.
Dışişleri kaynaklarına göre, ABD Türkiye'nin hassasiyetlerini tümüyle paylaşıyor. Türkiye özellikle Kerkük konusunda sadece ABD ile değil,
Rusya ve belli başlı
Arap ülkeleri ile de kuvvetli bir diplomasi trafiği yürütüyor. Rice'a bu konuda verilen mesajın özeti de şu: "ABD'nin Barzani'ye 'Kerkük konusunda ileri gitme. 300 bin Kürt'ü getirip çadırkentlere yerleştirip bunları
seçmen yazarak Kerkük'ün statüsünü değiştiremezsin' demesi lazım. "
Rice kanalıyla Barzani'ye verilen bir diğer çarpıcı mesaj da PKK konusunda: "K. Irak'taki otorite PKK'ya karşı olduğunu niye söylemiyor veya söyleyemiyor? PKK
Bağdat da dahil Irak şehirlerinde nasıl rahatlıkla bürolar açabiliyor? Barzani, PKK'yı elinde bir
kart olarak tutma eğiliminde midir acaba, sorusu akla gelebilir. Eğer öyleyse ABD'nin o konuda da uyarması lazım. Ki, bunun geçmişte örnekleri var. PKK kartını elinde tutan başkaları da oldu bugüne kadar. Ama kim bunu kart olarak tutmaya kalktıysa o kart elinde patlamıştır. Barzani'nin de öyle bir niyeti var ise bu kart onun da fena halde elinde patlar... Bu konularda ABD,
Irak yönetimi ve Barzani üzerindeki etkisini kullanmalıdır..."
Amerika'ya da ince sitem yapıldı
Uyarı mesajı Barzani'ye gönderiliyor ama satır aralarında ABD'ye de sitem var; diplomatik bir ifadeyle "Kandil'de
operasyon yapamıyorsunuz. Tamam, bunu anlayışla karşılarız. Ama Bağdat'taki PKK bürosunu da mı kapatamıyorsunuz?" deniyor.
Rice, hem
Dışişleri Bakanı Gül ile hem de Baş
bakan Erdoğan'la yaptığı görüşmede Türkiye'nin haklılığını teslim ediyor. Kerkük konusunda "oldu bitti" yaşanmayacağının altını çiziyor. PKK konusunda Barzani'nin uyarılmasına ilişkin söylediklerinin özeti ise şu oluyor: "Yeni hükümet kurulması tamamlandıktan sonra PKK konusunda daha etkili önlemler gündeme gelecektir..."
Acaba sonuç çıkacak mı? Türkiye'nin verdiği mesajlar adreslerine ulaşacak mı?
Dışişleri kaynakları ulaşacağından emin gözüküyorlar. Rice'ın bu konuda samimi olduğunu söyleyen kaynaklara göre Ankara-
Washington hattında da son üç yılda önemli bir değişim oldu: "Eskiden Türk-ABD ilişkilerinde yapıcı olan, Türkiye'ye
destek veren hep
Pentagon olurdu. Ama 1
Mart tezkere krizinden sonra durum değişti. Pentagon soğuklaştı. Önceki yıllarda daha mesafeli duran
Dışişleri Bakanlığı şimdi daha ön planda. Özellikle 2.
Bush döneminde Rice'ın bakan olması ile birlikte Dışişleri ilişkilerde sürükleyici ve daha yapıcı rol oynamaya başladı. Bunun son örneği Ankara ziyareti..."
VATAN