Cumhurbaşkanı
Ahmet Necdet Sezer'in açılış konuşmasıyla başlayan toplantı diğer liderlerin konuşmasıyla devam edecek. Toplantıda KEİ Genel Sekreteri Büyükelçi Leonidas Chryshantopoulus, bir
bildiri okuyacak.
-----------------------------------------------
Başbakan Recep
Tayyip Erdoğan, siyasi ihtilafların,
Karadeniz Ekonomik İşbirliği (KEİ) üyesi
ülkelerin yer aldığı
bölgede
ekonomik iş birliği ve
kalkınmanın önünde önemli bir engel oluşturduğunu bildirdi.
Erdoğan, KEİ 15. Yıl Zirvesi için
İstanbul'da bulunan ülkelerin devlet ve hükümet başkanları onuruna
Çırağan Sarayı'nda verdiği yemekte yaptığı konuşmada, üye ülkelerin, KEİ zirvesinde etkin iş birliği yapmak yönündeki istek ve iradelerinin arttığını görmekten büyük memnuniyet duyduğunu söyledi.
Karadeniz bölgesine uluslararası camianın ilgisinin de giderek artmakta olduğuna işaret eden Erdoğan, bölgenin ekonomi ve insan potansiyeli,
enerji kaynakları ve ulaştırma koridorları üzerindeki stratejik konumu dikkate alındığında söz konusu ilgiyi yadırgamamak gerektiğini kaydetti.
Erdoğan, zirveye gözlemci ülkeler ile uluslararası kuruluşların
katılım yoğunluğu ve düzeyinin, bu ilginin açık bir göstergesi olduğunu vurguladı.
KEİ'nin potansiyelini gerçekleştirme çabalarında uluslararası ilgiden de gerektiği şekilde istifade edilmesinin önem taşıdığını ifade eden Erdoğan, bu çerçevede KEİ'nin faaliyetlerine katkı sağlayacağını düşündükleri ülkeler ve çeşitli uluslararası kuruluşlarla iş birliğini daha da geliştirmenin yararlı olacağı konusunda tüm üye ülkelerin fikir birliği içinde olduğunu düşündüğünü bildirdi.
Erdoğan, AB ile başlatılan diyaloğun umut ve cesaret verici olduğunu belirterek, Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü ile AB'nin iş birliğini somutlaştırmak için düşünülen ilk etkinliğin,
Türkiye'nin dönem başkanlığı sırasında bakanlar düzeyinde gerçekleştirilmesini arzuladıklarını ifade etti.
Gelecek
Ekim ayında bu etkinliğin ev sahipliğini yapma dileğini belirten Erdoğan, zirve vesilesiyle KEİ'nin iş birliği anlaşması imzaladığı BM Kalkınma Programı'nın (UNDP) bölgede iş birliği ve kalkınmaya önemli katkıları olacağına inandığını söyledi.
Erdoğan, geniş ekonomik ve beşeri kaynaklara sahip güzel bir bölgede yaşadıklarını, bölgenin bu güzellikleri ve zenginliğini insanlara daha fazla yansıtmanın ve bu zenginlikten daha fazla istifade etmelerini sağlamanın bölgede huzur ve istikrar açısından büyük önem taşıdığını kaydetti.
-''ÇÖZÜM İÇİN ORTAK GAYRET SARF ETMELİYİZ''-
KEİ'nin çeşitli faaliyet alanlarında insanların günlük yaşamlarını kolaylaştıracak ve güzelleştirecek faaliyetlere odaklanmasının bu bakımdan yarar sağlayacağını ifade eden Erdoğan, şunları söyledi: ''Bölgemizin kalkınma sorunlarına kendi içinden çözümler üretebilme potansiyeli bulunduğunu ve bu potansiyelin harekete geçirilmesi gerektiğini düşünüyorum. Siyasi ihtilaflar bölgemizde ekonomik iş birliği ve kalkınmanın önünde önemli bir engel oluşturmaktadır. Söz konusu sorunların iş birliğimizi etkilememesi için hep birlikte çaba göstermeliyiz. İmkan bulunması halinde ise siyasi sorunlara bölgemizin kendi içinden de çözüm üretilmesi için ortak gayret sarf etmeliyiz.
Günümüzde tehdit unsurları geçmişe kıyasla ciddi bir değişiklik göstermektedir. Soğuk savaş sonrası dönemde küresel planda tehdit unsurlarının nerede ortaya çıkacağı ve kimi
hedef alacağı çoğu zaman yeterince bilinmemektedir. Eskiden ideolojik temelde yaşanan ayrımın yerini, artık kuzey-güney, zengin-
yoksul ayrımı, kültürel hoşgörüsüzlük ve
terör hareketleri almaya başlamıştır. Bir ülkenin yaşadığı sorunlar küreselleşen dünyada diğer ülkeleri de etkilemekte, bu da ortak mücadeleyi zorunlu kılmaktadır. Bu gerçek, ortak bölgemiz olan Karadeniz için de fazlasıyla geçerlidir. Dolayısıyla güvenliğin bölünmezliği gerçeğinden hareketle yeni bakış açıları geliştirmemiz gerekmektedir.''
-''KEİ İÇİN DÖNÜM NOKTASI''-
Erdoğan, İstanbul'da bulundukları süre içinde kendilerini önemli görevlerin beklediğini, burada yapacakları çalışmaların bölgenin ve KEİ'nin geleceği açısından önemli sonuçlar doğuracağını kaydetti.
İstanbul zirvesinin KEİ açısından bir dönüm noktası olması ve KEİ'nin yeni ufuklara yelken açması için gerekli rüzgarı hep birlikte oluşturacaklarına inandığını ifade eden Erdoğan, bugün konuk devlet ve hükümet başkanlarının yanı sıra
Portekiz eski Cumhurbaşkanı Jorge Sampaio'yu ağırlamaktan büyük onur duyduğunu söyledi.
Erdoğan, Sampaio'nun BM Genel Sekreteri tarafından Medeniyetler İttifakı Girişimi Yüksek Temsilciliği görevine getirildiğini anımsatarak, ''Yüksek Temsilci sayın Sampaio'nun liderliğiyle kültürler ve medeniyetler arasında uyum ve
diyalog imkanlarını artırmaya yönelik çabalarımızın yeni bir soluk ve görünürlük kazanacağına inanıyorum. Sayın Sampaio'ya bu çabalarında Karadeniz ailesi de en üst seviyede
destek verecektir'' dedi.
Başbakan Erdoğan, 15. yılında KEİ zirve toplantısının başarısı için konukları şimdiden kutladı.
-YEMEKTEN NOTLAR-
Yemeğe,
TBMM Başkanı
Bülent Arınç,
AB Komisyonu Başkan Yardımcısı Günther Verheugen,
Devlet Bakanı ve
Başmüzakereci Ali
Babacan, Devlet bakanları
Mehmet Aydın ve Kürşad
Tüzmen,
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı
Hilmi Güler,
İstanbul Valisi Muammer Güler, Büyükşehir Belediye Başkanı
Kadir Topbaş da katıldı.
Bu arada, Başbakan Erdoğan, Enderun Salonu'ndaki yemeğe, konuk devlet ve hükümet başkanlarıyla birlikte geldi.
Yemekte misafirlere başlangıç olarak ''
Anadolu meze senfonisi'', ardından bonfile, mantar kompostosu, sebzeli lazanya, ızgara domates ve
mevsim salatası ikram edildi.
Şarap servisinin yapıldığı yemekte, konuklara zerde, aşure, çikolata zarfı ve laz böreğini içeren Karadeniz tatlıları ve
kahve sunuldu.
-------------------------------------------------------------
Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü (KEİ) 15. kuruluş yıl dönümü dolayısıyla
örgüt üyeleri ve gözlemcilerinin devlet ve hükümet başkanlarının davetli olduğu zirve, KEİ Olağanüstü
Dışişleri Bakanları Toplantısı ile başladı.
Başbakan
Recep Tayyip Erdoğan, Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü'nün (KEİ) örgütsel yapısını tamamladığını ve tüm bölge ülkelerini kapsayan ve kucaklayan tam teşekküllü uluslararası bir örgüt hüviyeti kazandığını belirtti.
Erdoğan, ''Artık bundan sonraki dönemde yapmamız gereken bölgemizin zengin potansiyelini harekete geçirmek konusunda KEİ'nin hak ettiği etkin yapıya kavuşturulmasını sağlamaktır'' dedi.
Erdoğan, KEİ 15. Yıl Zirvesi için İstanbul'da bulunan üye ülkelerin devlet ve hükümet başkanları onuruna Çırağan Sarayı'nda öğle yemeği verdi.
Başbakan Erdoğan, yemekte yaptığı konuşmada, KEİ'nin 15. kuruluş yıl dönümü nedeniyle İstanbul'da bulunan misafirleri ağırlamaktan büyük mutluluk duyduğunu dile getirerek, KEİ'nin 15 yıl önce bugün yine İstanbul'da bir araya gelinerek başlatıldığını hatırlattı.
O dönemin şartları dikkat alındığında bu tür bir oluşumun başlı başına önemli bir başarı olduğunu vurgulayan Erdoğan, o dönemde KEİ oluşturulurken ekonomik
işbirliğini geliştirmek ve diyaloğu güçlendirmek suretiyle bölgenin güvenlik ve istikrarına katkı sağlanmasının amaçlandığını kaydetti.
Erdoğan, aynı şekilde planlı ekonomiye sahip üye ülkelerin serbest piyasa ekonomisine geçişlerinin desteklenerek küresel refahın ve istikrarın da güçlendirilmesine katkı sağlanmasının hedeflendiğini belirterek, bugün gelinen noktada KEİ üyesi ülkelerin tamamının serbest piyasa ekonomisine geçişlerini tamamlayarak dünya ekonomisiyle bütünleştiklerini belirtti.
Başbakan Erdoğan, şunları kaydetti: ''KEİ, örgütsel yapısını tamamlamış ve tüm bölge ülkelerini kapsayan ve kucaklayan tam teşekküllü bir uluslararası örgüt hüviyeti kazanmıştır. Artık bundan sonraki dönemde yapmamız gereken bölgemizin zengin potansiyelini harekete geçirmek konusunda KEİ'nin hak ettiği etkin yapıya kavuşturulmasını sağlamaktır. Bu bağlamda 15. Yıl Zirvesi'nin önemli bir fırsat olduğunu düşünüyorum.''
1
Mayıs 2007 tarihi itibariyle KEİ dönem başkanlığını da üstlenmiş bulunan Türkiye'nin çabalarını bu yönde yoğunlaştırdığını ifade eden Erdoğan, ''Bu bağlamda KEİ'yi tüm üye ülkelerin istekleri doğrultusunda proje odaklı esnek ve etkin bir örgüte dönüştürmeyi amaçlıyoruz'' dedi.
Başbakan Erdoğan, KEİ'nin son dönemde ulaştırma alanında gerçekleştirdiği atılımların bu yöndeki çabalara hayatiyet kazandırılması yönündeki umudu da güçlendirmekte olduğunu vurgulayarak, ''Türkiye olarak bu çabalarımızı artırarak sürdürmekte kararlıyız. Üye ve gözlemci ülkelerin yanı sıra uluslararası kuruluşların da bu çabalarımıza desteklerini bekliyoruz'' dedi.
-----------------------------------------------------------------
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü (KEİ) Zirvesi'nin ilk bölümünde
Gürcistan Cumhurbaşkanı Mikhail Saakaşvili, Azerbeycan Cumhurbaşkanı İlham
Aliyev ve
Sırbistan Cumhurbaşkanı
Boris Tadiç ile görüştü. Aynı saatlerde Başbakan Recep Tayyip Erdoğan da yine Aliyev ve Saakaşvili ile görüşmesinin ardından
Yunanistan Başbakanı Kostas Karamanlis ile görüştü. Yunanistan
Dışişleri Bakanı Bakoyanni toplantının son derece faydalı geçtiğini söyleyerek "Güzel bir atmosferde güzel bir toplantı gerçekleştirdik" dedi.
Sezer ve Erdoğan ikili görüşmelerin ardından açıklama yapmadı. Zirvenin ilk bölümünün ardından KEİ zirvesine katılan konuk devlet ve hükümet başkanları ile dışişleri bakanları, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın ev sahipliğini yaptığı öğle yemeğine katıldılar. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in başbakan tarafından düzenlenen ögle yemeğine katılmaması dikkat çekti.
Rusya Devlet Başkanı Putin de yemeğe katılanlar arasıdaydı.
Zirve, öğle yemeğinin ardından toplantı ve ikili görüşmelerle devam edecek.
Zirve
Çırağan Sarayı Mabeyn Salonu'nda saat 09.45'te başlayan ve basın mensuplarının kısa bir süre görüntü almasından sonra sadece
Anadolu Ajansı ve TRT'nin izlediği toplantıda, dışişleri bakanlarınca zirve öncesi
hazırlık çalışmaları gözden geçirilerek sonuçlandıracak ve Zirve Sonuç Bildirisi devlet başkanlarının onayına sunulmaya hazır hale getirilecek.
Toplantıya Dışişleri Bakanı
Abdullah Gül,
Rusya Federasyonu Dışişleri Bakanı Sergei
Lavrov, Sırbistan Dışişleri Bakanı Vuc Jeremic, Yunanistan Dışişleri Bakanı Dora Bakoyanni,
Bulgaristan Dışişleri Bakanı İvaylo Kalfin,
Slovakya Dışişleri Bakanı Jan Kubis,
Romanya Dışişleri Bakanı Adrian Cioroianu,
Azerbaycan Dışişleri Bakanı Elmar Memmedyarov,
Ukrayna Dışişleri Bakanı Arseniy Yatsenyuk,
Ermenistan Dışişleri Bakanı Vartan Oskanyan ve Gürcistan Dışişleri Bakanı Gela Bejuaşvili katıldı.
-KEİ ZİRVESİ-
Türkiye'nin,
1 Mayıs 2007 tarihi itibariyle devraldığı KEİ dönem başkanlığına rastlayan ve ''Yeni ufuklara yelken açmak'' teması altında düzenlenen 15. Yıl Zirvesinin, KEİ'ye yeni bir yönelim ve canlılık kazandıracağına inanılıyor.
KEİ 15. Yıl Zirvesinde, örgütün 12 asli üyesi ve 13 gözlemci üyesi temsil edilecek. Zirveye Ermenistan dışındaki tüm ülkelerin devlet başkanları ile dışişleri bakanları düzeyinde katılması, Ermenistan'ın ise dışişleri bakanı düzeyinde temsil edilmesi bekleniyor.
Doruk toplantısına, çeşitli bölgesel ve uluslararası kuruluş temsilcileriyle KEİ'nin sektörel ortakları da iştirak edecek. Bu bağlamda, zirvede AB, BM,
AGİT,
OECD,
Dünya Bankası, Dünya
Ticaret Örgütü, BM
Avrupa Ekonomik Komisyonu, BM Kalkınma Programı (UNDP), BM
Çevre Programı (UNEP), BM Sınai Kalkınma Örgütü (UNIDO),
Avrasya Ekonomik Topluluğu, Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Birliği ve Uluslararası Karayolu Federasyonu temsilcileri de yer alacak.
Zirveye, AB'den AB Komisyonu Başkan Yardımcısı Günther Verheugen'in katılması öngörülüyor.
Kaynaklar, üye ve gözlemci ülkelerle uluslararası kuruluşların zirveye katılım düzeylerinin, KEİ'nin bölge ülkeleri dünya açısından artan önemini teyit eden bir gösterge olduğunu kaydediyor.
-ZİRVE PROGRAMI-
KEİ 15. Yıl Zirvesi, bugün Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer başkanlığında Çırağan Sarayı'nda toplanacak.
Zirvenin, sonuç bildirisiyle birlikte, Karadeniz bölgesinin ve KEİ'nin geleceğine yön verecek siyasi direktifin en yüksek düzeyde ifadesi olunması ve örgüt açısından bir kilometre taşı teşkil etmesi bekleniyor.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, zirveden önce konuk devlet ya da hükümet başkanları ile dışişleri bakanları onuruna Çırağan Sarayı'nda öğle yemeği verecek.
Zirve sona erdikten sonra da Cumhurbaşkanı Sezer,
Dolmabahçe Sarayı'nda konuk devlet ya da hükümet başkanları onuruna
akşam yemeği verecek.
Akşam yemeği öncesinde Dolmabahçe Sarayı'nın bahçesinde, Karadeniz ülkeleri sanatçılarından oluşan Karadeniz Orkestrası tarafından bölgeye ait özgün
müzik enstrümanlarıyla seslendirilecek bir konser düzenlenecek.
-KEİ'NİN TARİHÇESİ VE KURUMSAL YAPISI-
Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü (KEİ), Türkiye'nin girişimleriyle 25 Haziran 1992 tarihinde İstanbul Zirvesi sırasında yayımlanan deklarasyonla kuruldu.
Sadece Karadeniz'e kıyıdaş ülkelerden oluşmayan KEİ,
Arnavutluk ve Sırbistan'dan Ukrayna ve Rusya'ya, Gürcistan'dan Ermenistan'a kadar uzanan çok geniş bir coğrafyayı, yani
Güneydoğu Avrupa,
Balkanlar ve
Kafkasya ülkelerini ve 370 milyonluk nüfusu kapsıyor.
Gözlemci ülkeler arasında,
Almanya,
Avusturya,
Fransa,
İtalya,
Polonya,
Çek Cumhuriyeti, Slovakya,
Belarus ve Hırvatistan'ın yanı sıra
Tunus,
Mısır,
İsrail ve ABD gibi bölge dışı ülkeler de bulunuyor.
Örgütün kurulduğu 1992 yılında ayrıca, İstanbul Deklarasyonu'na taraf ülkeler,
Helsinki Nihai Senedi ve Avrupa
Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'nın (AGİT)
kural ve prensiplerine uyacaklarını taahhüt ettikleri ''
Boğaziçi Bildirisi''ni yayımladı.
Yalta'da 5 Haziran 1998 tarihind
e devlet veya hükümet başkanları tarafından imzalanan KEİ Şartı'nın 1 Mayıs 1999 tarihi itibarıyla yürürlüğe girmesiyle KEİ tam teşekküllü bölgesel bir ekonomik işbirliği örgütü oldu.
Türkiye, kuruluşunda öncü rol oynadığı KEİ'nin Daimi Uluslararası Sekretaryası'na da ev sahipliği yapıyor.
KEİ'nin halen faal durumdaki ticaret ve ekonomik kalkınma, bankacılık ve
finans, ulaştırma, enerji,
haberleşme, bilim ve teknoloji, çevre, koruma, turizm ve
doğal afetler çalışma gruplarında çeşitli projeler görüşülüyor. Çalışma grupları faaliyetlerine etkinlik ve ivme kazandırılmasını teminen, belirli alanlarda her üye ülke, en çok 2 yıllık dönemler halinde koordinatör ülke görevini üstleniyor.
Örgütün ana hedefinin bölgesel stratejiler geliştirmek olduğuna işaret edilirken, bu stratejiler içinde bölgenin mukayeseli üstünlüklerini belirlemek, yatırım için öncelikli sektörleri ve bölgesel işbirliğinin
maliyet ve yararlarını saptamak ve küresel düzeyde bölgenin oynaması gereken ekonomik rolü belirlemek gibi unsurlar yer alıyor.
Stratejiler ve hedefler belirlenmesi alanında önemli bir yol kateden KEİ, 21. yüzyılda başarılı olabilmesi için ekonominin hemen hemen tüm sektörlerinde gerçekleştirmesi gereken hususları ana hatlarıyla tespit eden ''Gelecek için ekonomik
gündem'' adlı bir
belge kabul ederek, kendine bir vizyon belirledi.
Bu belgenin en önemli adımlarından biri olarak, bir
Proje Geliştirme Fonu oluşturuldu, fonun yasal temelleri hazırlandı ve KEİ'yi proje üreten bir örgüte dönüştürecek süreç böylece başlamış oldu.
KEİ'nin Karadeniz Ekonomik İşbirliği Parlamenterler Asamblesi (KEİPA), İş Konseyi, İstatistiksel Veri Ekonomik Bilgi Değişimi Koordinasyon Merkezi, Ticaret ve Kalkınma Bankası olmak üzere 4 bağlı kuruluşu bulunuyor.
KEİ Dönem Başkanlığı, alfabetik sıraya göre belirleniyor. Türkiye, KEİ Dönem Başkanlığını 1 Mayıs 2007 itibariyle 6 aylığına Sırbistan'dan devraldı.
-ÜST DÜZEYDE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ-
Öte yandan, KEİ 15. Yıl Zirvesi dolayısıyla olağanüstü güvenlik önlemleri alındı.
Konuk devlet başkanlarının kullanacağı güzergahlar ile Çırağan ve Dolmabahçe sarayları üzerindeki
hava sahası sivil helikopter uçuşlarına kapatıldı.
Sahil Güvenlik
Marmara ve
Boğazlar Bölge Komutanlığı'nca İstanbul Boğazı'nda güvenlik koridoru oluşturuldu.
Zirve süresince İstanbul Boğazı'nda tehlikeli madde taşıyan gemilerin geçişlerine izin verilmezken, diğer gemilerin kontrollü geçişleri sağlanacak.