Yaklaşık 15 yıl önceye dayanan 'Hazar petrolünün Türkiye'ye boru hattıyla nakli' fikri bugün gerçek oluyor. Tam kapasite ile çalıştığında yılda 50 milyon ton petrol taşıyacak olan 1774 km uzunluğundaki Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) hampetrol boru hattı, bugün görkemli bir törenle resmen açılacak. "Yüksek kaliteli" olarak nitelenen Azeri petrolü, Ceyhan piyasasında 'Azeri Light' adıyla pazarlanacak. Türkiye'nin enerji koridoruna dönüşme hedefinde önemli basamaklardan biri olan BTC, benzer boyutta başka projelerin öncüsü olarak kabul ediliyor. Bu nedenle proje, haklı biçimde "21. yüzyılın İpek Yolu" olarak da adlandırılıyor. Boru hattı yanına başka boruların da uygulanmasına olanak veriyor. Hattın paraleline döşenecek boru hattı Azeri ve Türkmen doğalgazının Türkiye ve Avrupa'ya nakline imkan verecek. Harcamalar arttı BTC'nin açılış töreni organizasyonu düzenleyen ZSV (Zettur-Setur-Visitur) konsorsiyumunun Proje Koordinatörü Safa Ünal, daha önce 3.5 milyon dolar olacağı öngörülen harcamaların 5 milyon euro'yu bulduğunu söyledi. Tören masrafların büyük kısmının geçici tesislerden kaynaklandığını belirten Ünal, "Tören alanında klimatize bir alan oluşturuldu. Altyapı, teknik donanım harcamaları, resepsiyon, ulaşım ve konaklama giderleri 5 milyon euro'yu buldu. Çadırın maliyeti ise bu masrafın yüzde 55 - 60'ını oluşturuyor" dedi. Açılış töreninin İstanbul ve Adana'da büyük hareketlilik oluşturduğunu anlatan Ünal, dün itibariyle törene gelenlerin yaptıkları harcamaların 20 milyon euro'yu bulduğunu bildirdi. Tören mönüsü: Acısız Adana, Adana sıkması Mariah Carey'nin de konser için kullandığı 1100 kişilik çadır, amfi tiyatro düzeninde. İçi klimalı. Sıcaklık 22 derecede tutulacak. Yangın çıkışları olan çadırın kendi enerjisini üreten jenaratörleri, ses ve ışık ekipmanları da bulunuyor. Çadırda yemek yenmeyecek. Konuklar için üzeri tenteli, ayakta yemek yiyecekleri bir yer oluşturuldu. Devlet adamları için de kapalı bir yemek mekanı olacak. Adana çok sıcak olduğu için yemekler çok hafif olacak. Kanepelerden oluşan yiyecekler sunulacak ve sıvı ihtiyacı üzerine yoğunlaşılacak. Devlet başkanları ve devlet adamlarına ise Adana yemeklerini tattırılacak. Ancak sunulan yemekler acılı olmayacak. Adana kebabı ve Adana sıkması mönünün ağır topları. Törende 40 yıllık rüyanın gerçekleşmesi temalı bir film gösterilecek. Tekfen Orkestrası konser verecek. Ancak asıl aktivite açılış seromonisi olacak. Töreni 130'u yabancı, 408 basın mensubu izleyecek. Turgut Özal, Elçibey'le otel odasında anlaştı 1991 Dönemin Cumhurbaşkanı Turgut Özal, Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından Hazar petrollerini Türkiye üzerinden Akdeniz'e ulaştırma fikrini açıkladı. 1992 İlk başta hattın güzergahında Gürcistan yoktu. O nedenle Bakü - Ceyhan hattı olarak anılıyordu. Bu hat için ilk resmi müzakere dönemin Azerbaycan Cumhurbaşkanı Ebulfeyz Elçibey'in Türkiye ziyareti sırasında dönemin Cumhurbaşkanı Turgut Özal ve Başbakanı Süleyman Demirel'le yaptığı görüşmelerden bir gün sonra, 5 Kasım 1992'de gerçekleştirildi. Özal, Elçibey'i, İzmir'de bir otel odasında ikna ettikten sonra iki TPAO uzmanını Azerbaycan'a gönderdi. Türkiye'nin payını artırdı 1993 - 1995 Başbakan Tansu Çiller, projeyle yakından ilgilendi. BTC için ilk imza Tansu Çiller'in Başbakan olduğu 1994 yılında atıldı. 1995'te kurulan 52. hükümetin programını açıklarken bu projeye de değinen Çiller, "Bakü-Ceyhan boru hattı Türkiye' nin, 21. yüzyıla dönük bir mega projesidir. İleride Azeri ve Kazak petrolünün Ceyhan' a akması ile bu bölgede bir sanayi patlaması yaşanacaktır. Bu gelişme, Akdeniz bölgesinde olduğu kadar Güneydoğu bölgemizde de refah ve istikrara büyük katkı yapacaktır" dedi. Çiller'in en büyük katkısı ise Türkiye'nin payının yüzde 1.75'ten 5'e çıkarılması oldu. Çiller ve Yılmaz'a davet yok, Demirel katılmıyor Bugün 32 ülkeden 50'nin üzerinde üst düzey yabancı konuğun bulunacağı BTC'nin açılışına 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel ise onur konuğu olarak davet edilmesine karşın törene katılmıyor. Demirel 1999'da dönemin Azerbaycan Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev ile birlikte Azeri petrolünün Ceyhan'a akıtılması için anlaşma imzalamıştı. BTC projesinin yaşama geçmesi ve sürdürülmesi aşamalarında önemli katkılarda bulunan eski başbakanlar Tansu Çiller ve Mesut Yılmaz'a ise davetiye gönderilmediği ortaya çıktı. Kaynaklar, davetin Başbakanlık ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'ndan gelen listelere göre yapıldığını belirterek, bu çerçevede Yılmaz ile Çiller'e bir çağrı yapılmadığını savundular. MİLLİYET