Kural olarak bir memurun emekli olurken ikramiye alabilmesi, son defa Emekli Sandığı'na tabi bir görevde çalışmış olmasına bağlı idi. Yani emekli olmadan önce tabi olduğu kurumun SSK veya Bağ-Kur değil, Emekli Sandığı olması gerekiyordu. Bu hüküm gereği, uzun yıllar memuriyette çalıştığı halde, emekli olmadan istifa edip veya memurluktan atılıp SSK veya Bağ-Kur'a tabi çalışan ve bu kurumlardan emekli olan eski memurlara ikramiye ödenmiyordu. İşte Anayasa Mahkemesi 5 Şubat 2009 tarihli oturumunda, bu uygulamaya yol açan 2829 sayılı Kanunun 12. maddesinin ilgili hükmünü iptal etti. Böylece bir süre memuriyette bulunup daha sonra SSK veya Bağ-Kur'dan (ya da özel banka-borsa sandıklarından) emekli olan eski memurlara da ikramiyenin yolu açılmış oldu. Yüksek mahkemenin kararının uygulamayı değiştirebilmesi için Resmi Gazete'de yayımlanması ve üzerinden bir yıl geçmesi gerekiyordu. Söz konusu karar geçtiğimiz günlerde 5 Haziran 2009 tarihli Resmi Gazete'de yayımlandı ve gelecek yıl 5 Haziran 2010 tarihinden itibaren uygulaması başlayacak. Bundan sonra ne olacak? Kural olarak Anayasa Mahkemesi kararları geçmişe dönük olarak etkili olmuyor. Yani yüksek mahkemenin vermiş olduğu ve eski memurların lehine olan bu düzenlemeden, normal şartlarda 5 Haziran 2010 tarihinden önce emekli olmuş kişiler yararlanamaz. Ancak bu durum da ayrı bir adaletsizlik yaratacağından, muhtemelen önümüzdeki bir yıl içinde TBMM, konuya ilişkin geçmişte emekli olmuş kişileri de kapsayan bir düzenleme yapacaktır, yapmalıdır. Bu anlamda, önümüzde üç ihtimal söz konusu; 1- TBMM, bu bir yıl içinde bir yasal düzenleme yaparak, yüksek mahkemenin kararı doğrultusunda ikramiyelerin (geçmişi de kapsayacak şekilde) nasıl ödeneceği konusuna açıklık getirmiş olur. 2- TBMM, yüksek mahkeme kararının tersine bir düzenleme yaparak, ikramiye ödemesinin önünü daha sağlam bir şekilde kapatmaya çalışabilir (ki pek ihtimal vermiyorum.) 3- Ya da TBMM bu bir yıl içinde herhangi bir düzenleme yapmaz ve böylece uygulama ile ilgili boşluk SGK tarafından yapılacak alt mevzuat düzenlemesi ile giderilir. Bize en muhtemel görünen senaryo 1. ihtimaldir. Peki, bir yıl sonra ikramiye ödemeleri nasıl gerçekleşecek? Memurların emeklilik işlemleri esnasında hesaplanan ve ödenen ikramiyeler, SGK (Emekli Sandığı) tarafından ödense de, aslında ikramiyeler her memurun çalıştığı kurumun bütçesinden çıkıyor. Fakat ikramiye ile ilgili işlemler SGK tarafından yürütülüyor. Bunun için memur olarak çalıştığı halde diğer sandıklardan emekli olmuş eski memurların, 5 Haziran 2010 tarihinden itibaren SGK Kamu Görevlileri Emeklilik İşlemleri Daire Başkanlığı'na müracaat etmeleri gerekiyor. Yaklaşık 50 bin emekli sevindi! Anayasa Mahkemesi'nin bu iptal kararının geçmişe dönük olarak uygulanması durumunda, ikramiyeye hak kazanacak yaklaşık 50 bin emeklinin olduğu tahmin ediliyor. Bunlardan birisi de Mersin'den bize soru gönderen Mahmut Tezkan isimli amcamız. Kendisinin konuya ilişkin sorusu şöyle; Sadettin Bey, ben bir süre (8 yıl 5 ay 10 gün) memur olarak çalıştıktan sonra tayinim uzak bir memlekete çıkarıldığı için 1985 yılında memuriyetten istifa ettim. Daha sonra bir müddet bakkal dükkanı işlettim ve Bağ-Kur'lu oldum. Son olarak da bir fabrikadan 2007 yılında SSK'lı olarak emekli oldum. Son zamanlarda bize ikramiye verileceği şeklinde duyum aldım. Bu doğru mudur? Doğruysa nasıl alabilirim? Cevap: Mehmet amca doğru duymuşsunuz. Mahkeme kararı doğrultusunda sizleri de kapsayacak bir düzenleme yapılması halinde, 5 Haziran 2010 tarihinden itibaren SGK'nın yukarıda belirttiğim birimine dilekçe ile başvurursanız, 8 yıl 5 ay 10 günlük memuriyet hizmetinize tekabül eden ikramiyenizi alabilirsiniz. SADETTİN ORHAN-BUGÜN