TOKİ'nin ev sahipliğinde
İstanbul'da düzenlenen Uluslararası
Konut Kurultayı'nın açılışında konuşan Baş
bakan Tayyip Erdoğan, "Bu yılın mayıs-haziran aylarında TOKİ, yeni yapılacak
ihalelerle 512 bin konut rakamına ulaşacak.
2023'e kadar 500 bin konut daha yapacak." dedi.
Türkiye'de konut inşa sektörü son sekiz yılda 3 kat büyüdü. 2002 yılında 36 milyon metrekarelik inşaat ruhsatı alınırken, 2009 yılında bu rakam 103 milyon metrekareye yükseldi. Yine 2003 yılında dünyanın en büyük 225 müteahhitlik şirketi listesine 8 Türk firması girerken, 2010 yılında bu sayı 33'e çıktı. Türkiye'de yüzde 7
pazar payı ile en büyük konut inşaat şirketi konumunda olan
Başbakanlık
Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) da son 8 yılda 483 bin 287 konut inşa etti. 1986 yılında kurulan TOKİ, 2003 yılına kadar sadece 43 bin konut yapmıştı.
Dünyadan otorite kabul edilen isimlerin de katıldığı Uluslararası Konut Kurultayı, TOKİ'nin ev sahipliğinde İstanbul'da dün başladı. Kurultayın açılışında konuşan Başbakan Tayyip Erdoğan, son 7-8 yılda 483 bin konut inşa eden TOKİ'nin hedefine ulaştığını, 2023 yılına kadar 500 bin konut daha inşa edeceğini söyledi. Erdoğan, "2003'te, 10 yılda 500 bin konut hedefini açıkladığımız o dönemde çokları bize inanmadı. Bunun mümkün olamayacağını söyledi, 500 bin konutun hayal olduğunu ifade ettiler. TOKİ, şu anda 483 bin 287 konut sayısına ulaşmış durumda. Bu 483 bin konut, yeni bir
yaşam tarzı, yeni bir hayat, aslında umutlara kavuşma, hayallerle kucaklaşmadır. Bu 483 bin konut,
modern şehirler olduğu kadar, sağlıklı bir yaşam ortamı, geleceğe güvenle bakan, umutla bakan nesiller demektir." dedi.
Bundan sonra TOKİ'nin
kentsel dönüşüme ağırlık vereceğini vurgulayan Erdoğan, bu kapsamda depreme karşı dayanıklı binalar inşa etme gayreti içinde olacaklarını kaydetti. Başbakan Erdoğan, "Hemen ardından
12 Haziran seçimleriyle birlikte önümüze yeni bir 500 bin konut hedefi koyuyoruz. Bu 500 bin konutu 2023'te tamamlamış olacağız. Önümüzdeki dönemde iki önceliğimiz var: Kentsel dönüşüm ve depreme
hazırlık. Türkiye'nin bundan sonraki yol haritasının ana başlıklarından biri deprem kuşağında olan
ülkemizin konutlarını karantinaya almak.
Fay hattı üzerinde bulunan binaların depreme karşı dayanıklı hale getirilmesi, deprem dönüşümünün sağlanması vazgeçilmez, olmazsa olmaz hedefimizdir." dedi.
Başbakan Erdoğan'ın konuşmasında verdiği bilgiye göre TOKİ'nin bugüne kadar inşa ettiği 483 bin konutun 399 bini sosyal konut niteliği taşıyor. 500 bin konut, 100 bin nüfuslu 20 şehir ya da bugünkü
Bursa iline denk düşen bir büyüklüğü ifade ediyor. Yine bu konutlardan 324 bini orta ve alt gelir grubuna hitap ediyor. 84 bin konut ise hasılat paylaşımı karşılığında üst gelir gruplarına yönelik yapılan konutlardan sağlandı ve buradan elde edilen gelir, sosyal konutların yapımına aktarıldı. TOKİ, 248 kentsel dönüşüm projesinde 185 bin konutluk gecekondu dönüşüm projesini de yürütüyor. Yoksullara yönelik olarak peşinatsız, 20 yıl vadeli, 100 liradan başlayan taksitlerle 45, 50, 60 metrekarelik 30 bin konut inşası başlattıklarını belirten Erdoğan, proje ve ihale çalışmaları devam eden 11 bin 162 konutla birlikte, Türkiye genelinde fakirlere yönelik toplam 41 bin 180 konut inşa etmiş olacaklarını dile getirdi. Durumu biraz daha iyi olan alt gelir grubuna yönelik 65-87 metrekare arası konutlar yaptıklarını belirten Erdoğan, bunların 6 bin TL peşinatla, 15 yılda ayda 300 lira taksitle satılacağını söyledi.
2008 sonunda Amerika'da mortgage krizi olarak başlayan küresel
finans krizinin bütün dünyayı etkisi altına aldığını hatırlatan Erdoğan, "Türkiye, konut krizi yaşamamış, küresel finans krizini de TOKİ formülünün de katkısıyla en az etkiyle atlatabilmiştir." diye konuştu.
Gecekondu sorununun bir süreç değil, sonuç olduğunu söyleyen Başbakan Erdoğan, "Biz çarpık kentleşmeyi yüzde 100 oranında durdurduk, fakat hedefimizi gerçekleştiremedik. İstanbul'u değiştirmemiz şart." dedi.
TOKİ Başkanı: Zenginlere de ev satarak krizi atlattık
Uluslararası Konut Kurultayı'nın ev sahibi TOKİ Başkanı Erdoğan
Bayraktar,
zenginler için yaptıkları konutlarla sosyal konutları finanse etmeleri sayesinde, dünyadaki finansal krizden etkilenmediklerini söyledi. Kurultaya katılan Habitat Başkanı Joan Clos'un, "Türkiye mortgage krizinden etkilenmedi, siz bunu nasıl başardınız?" sorusuna, Bayraktar şu cevabı verdi: "TOKİ'nin çalışmalarının en önemli yakıtı, bizim zenginlere yaptığımız konutlar. Bu lüks konutları yaparken tamamen özel sektörden istifade ediyoruz. Lüks konutları yaparken fiyatları biz belirliyoruz. Bu yolla çok ciddi kaynak temin ettik. Yaptığımız işlerden 17 milyar dolar hakediş ödemesi yaptık, bunu tamamen Hazine'den aldığımız
arsa ve arazileri geliştirmek suretiyle lüks projelerden temin ettik. Bu da bize rahatlık getirdi." Dün TOKİ ile Habitat arasında 'sürdürülebilir insan yerleşimleri' alanında
işbirliği yapılmasına ilişkin bir niyet belgesi imzalandı. Habitat Başkanı Joan Clos, Türkiye'nin iyi bir rol
model olabileceğini söyledi.
Kurultayın açılışında ise
Erdoğan Bayraktar, kentsel dönüşüm projelerini daha hızlı hayata geçirebilmek için yasalarda ek düzenlemelere ve koordinatör kuruma ihtiyaç olduğunu söyledi. TOKİ modelinin birçok ülke tarafından izlendiğini belirten Bayraktar, "Kentsel dönüşüm bir zaruret. Ama bu çok zor bir proje." diye konuştu.
Uluslararası Şehir ve Bölge Plancıları Birliği (ISOCARP) Başkanı Ismael Fernandez Mejia: Yolu, okulu ve parkı olmayan toplu konut çözüm değil
Konut sorununa sayısal olarak bakmamak gerekiyor. Dünyada yaşanabilir konut projelerine ihtiyaç var. 'Herkese konut' felsefesiyle yapılan konutlar belki sayısal olarak yeterli olabilir ama sosyal sorunların artmasına da yol açabilir. Gelişmekte olan dünyada ekonomi ve küresel kalkınmanın önünde bulunan en önemli konulardan biri herkese konut sağlama ihtiyacı. Sadece sayısal olarak konuya yaklaşan projelerde sorunlar ortaya çıktığını görüyoruz. Merkezî hükümetin konutları finanse ettiği projelerde de sorunlar yaşanıyor.
Park, okul,
alışveriş merkezi,
trafik düzenlemeleri gibi çözümleri de sağlamak zorunda. Ama
yerel yönetimlerin elinde her zaman yeterli
bütçe olamıyor ve bunları yapamıyor. Yerel yönetimler, onaylayacakları projelerde bunların olmasını şart koşmalı. Toplu ulaşımla da bağlantısı olmalı ki, çoğunlukla bunların yapılmadığını görüyoruz.
Birleşmiş Milletler Habitat İnsan Yerleşimleri Başkanı Joan Clos: Türkiye'nin siyasî gücünden biz de yararlanmak istiyoruz
Önümüzdeki 30 yılda dünya nüfusunun üçte ikisi kentlerde yaşayacak. Habitat olarak Türkiye'nin siyasi konumundan biz de yararlanmak istiyoruz. Türkiye ile aramızdaki ilişkiyi artırmak istiyoruz. Ümit ederiz ki yakın gelecekte size (Başbakan Erdoğan'a) güzel bir haber verme imkânını da bulacağız. Bölgede hakikaten büyük bir siyasi etkiniz var,
ümit ediyorum gelecekte bu etki daha da artacak. İşte bu yüzden bizler, sizinle burada çalışmaktan büyük bir mutluluk duyuyoruz.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Dünya Belediyeler Birliği Başkanı
Kadir Topbaş: 210 bin kişi doğuyor 60 bin kişi
vefat ediyor
İstanbul'da yılda 200 ilâ 210 bin
doğum olurken, 60 bin kişi ölüyor. Bu da göçle birlikte yeni konut ihtiyacını gösteriyor. Şehrimizin nüfusu 14 milyon.
Tarım alanları ve su havzaları tehdit altında. Üzülerek ifade ediyorum ki; bizim bu kentsel dönüşüm iyi niyetimizi bazı siyasiler istismar ederek vatandaşlarımızı, yurttaşlarımızı tedirgin ettikleri için biz bunu rahatça kullanamaz hale geldik. Bunun yerine biz deprem dönüşüm ifadesini kullanmaya başladık. Çünkü insanları tedirgin etmemek de, bir noktada uzlaşmak da bizim görevimiz diye düşündük.
Kartal,
Maltepe Dragos'ta başlattğımız kentsel dönüşümü
Kadıköy Fikirtepe'de fazla emsal vererek yapıyoruz.
İBRAHİM BALTA
ZAMAN