Yeni dönemde, çalışan emeklinin aylığından yüzde 36 prim kesileceği şeklindeki bazı gazete haberleri, emeklileri endişelendirdi. Gerçek durumu ve yeni dönemin özelliklerini, sırasıyla açıklayalım. YENİ SİGORTALILAR 1 Ekim 2008’den itibaren, ilk kez sigortalı olanlar, ileride emekli olduklarında, hem çalışıp hem de emekli aylığı alamayacaklar. Çalışanların, emekli aylıklarının tamamı kesilecek. Bu nedenle, 1 Ekim 2008’den önce sigortalı olmakta yarar var. MEVCUT EMEKLİLER 1.Bağ-Kur Kapsamındaki İşler: Şu anda Bağ-Kur, SSK veya TC Emekli Sandığı’ndan emekli aylığı almakta olup, Bağ-Kur’lu olmayı gerektiren bir faaliyette bulunan (bakkal, konfeksiyoncu, mobilyacı, kitapçı, kırtasiyeci, yedek parçacı, limited şirket ortağı, A.Ş yönetim kurulu üyesi, oyuncakçı, ayakkabıcı, lokantacı, tamirci, nakliyeci vb), emekliler var. Bunlardan Bağ-Kur emeklileri aylıklarının yüzde 10’u oranında, diğer emekliler Bağ-Kur’un 12 gelir basamağının yüzde 10’u oranında (bu gün için 75 YTL) SGDP ödüyorlar. 1 Ekim 2008’den itibaren, bu emeklilerin tümü, aylıklarının yüzde 12’si oranında Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) ödeyecekler. Kesinti, 2009’da 13, 2010’da 14 ve 2015’den itibaren yüzde 15 olacak. Bu durumda, emekliler hem emekli aylıklarını (SGDP kesildikten sonra), hem de çalıştıkları işyerinden ücretlerini alabilecekler. 1 Ekim’den sonra emekli olacakların durumu da aynı olacak. Yukarıda da belirttiğimiz gibi, 1 Ekim 2008’den itibaren ilk kez sigortalı olanlar, yıllar sonra emekli olup çalıştıklarında, emekli aylığı alamayacaklar. 2. SSK’lıların Durumu: Emekli olup, SSK’lı olarak çalışanlarda, prim kesintileri artacak ve 1 Ekim 2008’den itibaren, prim oranları, yüzde 31 ile 36,5 arasında değişecek. Bunun 7.5’i çalışan emekliden, kalanı işverenden kesilecek. Mevcut durumda da çalışan emekliden yüzde 7.5 prim kesiliyordu. Burada, işverenin ödeyeceği prim yüzde 1-6,5 arasında artmış olacak. 3. Kamuda Çalışanlar: Herhangi bir kurumdan (SSK, Bağ-Kur veya TC Emekli Sandığı’ndan) emekli aylığı almakta iken, kamu görevine başlayanların (çok özel istisnalar dışında) emekli aylıklarının tamamı kesilecek. Milletvekilleri, bu uygulamanın dikkati çeken istisnası oluyor. Anayasa’nın 86/2. maddesindeki özel hüküm nedeniyle, hem milletvekili maaşı hem de emekli aylığı alabiliyorlar. Maalesef, "milletin vekili ile aslı arasında" böyle bir fark var!.. Bababalar ve kızları PERŞEMBE günkü "İşsiz ve evlenmemiş kızlar için babaları para ödeyecek" başlıklı yazımız üzerine, adeta soru bombardımanı başladı. En çok sorulan; şu anda işsiz ve bekar olan 18 yaşını doldurmuş kızların durumu ile ilgili... Perşembe günü de yazdığımız gibi, 1 Ekim 2008 itibariyle, bakmakla yükümlü olunan kız çocukları, durumlarında değişiklik oluncaya (yani evlenene veya işe girinceye) kadar, "bakmakla yükümlü olunan kız çocuğu" sayılacak yani babası bunlar için, 25,55 YTL ile 153,29 YTL arasında değişen, Genel Sağlık Sigortası (GSS) primini ödemeyecek. "Bu uygulama, çalışanların yanı sıra emeklilerin kız çocuklarını da kapsıyor mu?" diye soranlar için de açıklayalım; evet, her ikisini de kapsıyor. "Üç kızı olan, üç kızı için de mi ödeyecek" sorularının da yanıtı; evet. "Niçin erkek çocuklar değil?" diye soranlar da var. Erkek çocuklar, 18 yaşını (tahsilde iseler 25 yaşını) aşınca,babaları üzerinden sağlık yardım ve hizmetinden, daha önce de yararlanamıyorlardı. ŞÜKRÜ KIZILOT- HÜRRİYET