Acil nakit paraya ihtiyacı olan vatandaşlar, aynı zamanda para satarak tefecilik yaptığı bilinen bazı kuyumculara gidip kredi kartını veriyor. Tefeci, yüzde 15-20 oranında bir komisyon karşılığında altın satmış gibi kredi kartından işlem yapıyor.
2 TL DEVLETE 3 TL BANKAYA
Örneğin 100 lira nakit paraya ihtiyaç duyan bir öğrenci tefecilik yaptığını öğrendiği kuyumcuya gidip kredi kartını uzatarak ihtiyacı olan nakit parayı söylüyor. Kuyumcu altın veya gümüş takı satmış gibi işlem yapıp kredi kartından 115 lira çekiyor ve öğrenciye 100 TL ile kredi kartını veriyor. Banka öğrencinin kredi kartına 115 lira borç, kuyumcuya da 115 lira alacak yazıyor. Öğrenci 115 lirayı 4 taksitte bankaya ödüyor. Kuyumcu ertesi gün bankaya gidip 115 lirayı istiyor. Banka örneğin 3 lira komisyonu kesip 112 lirayı ödüyor. Kuyumcu bu işlemden doğan yaklaşık 2 liralık KDV’yi devlete veriyor, kendisine de bu işlemden 10 TL net kâr kalıyor. Kuyumcu bir günde net yüzde 10 kazanç sağlıyor.
Son dönemde meslekte tefecilik işlemlerinin yaygınlaştığından yakınan dürüst kuyumcular, özellikle öğrenciler ve düşük ücretlilerle maaş dönemlerinde nakit bulamayan küçük esnaf ve patronların tefecilere akın ettiğini söylediler.
Kendilerine de nakit para talepleriyle gelen vatandaşlar olduğunu, ancak geri çevirdiklerini belirten bir kuyumcu, “Tek seferde kredi kartından 150-200 bin lira para çektiren işadamlarının olduğunu duyuyoruz. Şirketlerine ait kartlarla maaşları ödemeye çalışıyorlar” diye konuştu.
Komisyonu düşürme oyunu
Edinilen bilgilere göre, bazı kuyumcular ticari isimlerine kuyumculuğun yanında kuaför, tekstil, akaryakıt, gıda, inşaat gibi isimleri de ekleyerek banka komisyon oranlarını düşürmeye çalışıyorlar.
Çünkü bankalar isminde sadece kuyum kelimesi olan işyerine yüzde 3-5 kredi kartı komisyonu uyguluyor. Gıda, kuaför gibi işyerlerinde ise bu oran daha düşük.
Bazı tefeci kuyumcular komisyon ödememek için nakit parayı bankaya bloke edip oranı sıfırlayabiliyor. Bazı tefecilerin vitrine bir-iki kilogram altın koyup içeride para sattığını belirten kuyumcular, bu kişilerin mesleğin imajını bozduğundan şikayet ettiler.
Erdoğan SÜZER / SÖZCÜ
