Ortadoğu'da
ekonomik işbirliğini geliştirerek bölgeyi istikrar ve
refah havzasına dönüştürmeyi hedefleyen
Türkiye, bu doğrultuda somut adımlar atıyor. Geçtiğimiz haziran ayında İstanbul'da kamuoyuna açıklanan Türkiye,
Suriye,
Lübnan ve
Ürdün arasında serbest ticaret ve serbest vize bölgesi oluşturma çalışmasına yönelik ikinci toplantı New York'ta gerçekleştirildi. Söz konusu
ülkelerin dışişleri
bakanlarının katıldığı toplantının ardından açıklanan deklarasyona göre,
ortaklık süreci
ocak ayında İstanbul'da liderler zirvesiyle hayata geçirilecek.
Dışişleri Bakanı
Ahmet Davutoğlu, taraflar arasında enerji, ticaret, turizm ve
ulaşım sektörlerinde tam işbirliği sağlandığını duyurdu. Bu alanlarla ilgili bakanların bir araya gelerek toplantılar yapacaklarını, sektör ve proje temelinde çalışmaları kasım ayına kadar tamamlayacaklarını açıkladı.
New York'taki toplantıda varılan "Yüksek Düzeyli Dörtlü İşbirliği Konseyi (YDDİK)" ortak açıklamasına göre dört ülkenin turizm bakanları Lübnan'da; ulaşım bakanları Ürdün'de; ticaret bakanları Türkiye'de ve enerji bakanları da Suriye'de bir araya gelerek gerekli düzenlemeleri yapacak.
"Kardeş komşu ülkeler olarak mükemmel bir toplantı yaptık." diyen
Dışişleri Bakanı Davutoğlu, YDDİK tesis etmeyi ve bu ülkeler arasında serbest ticaret ve dolaşım alanı oluşturulmasını kararlaştırdıklarını bildirdi. Özellikle enerji, ticaret, ulaşım ve turizm sektörlerine odaklandıklarını söyleyen Davutoğlu, dışişleri bakanları olarak
eylem planı üzerinde
anlaşmaya vardıklarını bildirdi.
Ekim ve kasım aylarında ticaret, ulaşım, turizm ve enerji bakanlarının her birinin bir ülkenin başkentinde bir araya gelerek
teknik konular üzerine toplanacaklarını kaydetti. Bu dört sektörde yapılacak bakanlar düzeyindeki çalışmaların ardından gelinen noktayı tekrar gözden geçirmek için aralık ayında 4 ülkenin dışişleri bakanları tekrar bir araya gelecek. Davutoğlu, "
Umut ediyoruz ki ocak ayının ilk günlerinde kuvvetle muhtemel İstanbul'da yapılacak zirve ile bu ekonomik işbirliğini uygulamış olacağız." diye konuştu. Davutoğlu, mevcut işbirliğinin uzun vadeli
stratejik ortaklık ve ekonomik entegrasyona doğru ilerlemesini hedeflediklerini dile getirdi. Bu ortaklığın özellikle ekonomik işbirliği olduğunun altını çizen Dışişleri Bakanı, işbirliğinin yalnızca dört dost ve kardeş ülke için değil aynı zamanda bölgede bulunan diğer ülkelere açık olduğunu vurguladı. Ürdün Dışişleri Bakanı Nasır Cevde de 4 ülke arasında çok büyük işbirliği yapılabileceğini, bölgesel işbirliği vizyonunun bölgedeki dost ülkelerin de katılımını gerektireceğini belirtti. Sağlanan işbirliği için henüz bir sekretarya oluşturmayı düşünmediklerini aktaran Bakan Davutoğlu, buna ihtiyaç duyulması halinde gerekli çalışmayı yapacaklarını kaydetti.
Davutoğlu'na söz konusu işbirliğinin
model olarak AB'yi mi örnek alacağı soruldu. Davutoğlu, bu 4 ülke arasındaki ilişkilerin son derece tarihi temellere dayandığını, 4 ülkenin binlerce yıldır aynı coğrafyayı paylaştıklarını ifade ederek, "AB tabii ekonomik işbirliği için iyi bir model, ona da bakabiliriz ama bu işbirliği bizim
doğal tarihimizin bir sonucu." diye konuştu. Anlaşmayı değerlendiren Suriye Dışişleri Bakanı
Velid Muallim de Türkiye ile Suriye'nin
demir yolu ile birbirine bağlı olduğunu, şimdi bunun
Marmaray projesi sayesinde Londra'ya kadar erişeceğini, aynı trenin Şam'dan Amman'a gittiğini, oradan Akabe'ye ve son olarak Mekke'ye ulaşmasını umduklarını söyledi. Muallim, "Bu bizim gerçek olmasını dilediğiniz hayalimiz." dedi. Lübnanlı bakan Ali Eşşami de sağlanan anlaşma ile bölgeye büyük bir ekonomik işbirliği imkanı sağlanacağını belirtti.