TMB Başkanı Eren, "
Notalar verilmese firmalarımızın haklarını kaybetme riski vardı" dedi.
Libya Hükümeti'nin savaş ortasında Türk firmalarına "işinizin başına dönün"
çağrısı, 21 milyar dolarlık yatırımları tehlikeye atmak üzereyken,
Dışişleri devreye girdi. İki nota veren Dışişleri 'bugün için iş yapmak imkasız' uyarısı yaptı.
Libya Hükümeti,
iç savaş ve bombardımanın sürdüğü ortamda Türk firmalarını ülkesine geri çağırdı. Türk
Dışişleri Bakanlığı, bu
sürpriz çağrı üzerine Libya'ya iki ayrı nota vererek müteahhitlerin 21 milyar dolarlık
sözleşme ve teminat mektuplarını büyük bir riskten kurtardı.
Libya ile
Türkiye arasında gerçekleşen bu kritik gelişmeyi, önümüzdeki salı günü
görev süresi dolacak olan Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı
Erdal Eren açıkladı. Bir grup gazeteciyle "
veda yemeği"nde bir araya gelen Başkan Eren'in verdiği bilgilere göre Türk müteahhitlerinin Libya'daki varlığını tehlikeye sokan diplomatik
trafik şöyle yaşandı:
Tek taraflı fesih
Libya'nın bombaladığı, ülkede iç savaşın yaşandığı sıcak günlerin tam ortasında, can güvenliği tehlikeye girdiği için Libya'dan dönen 102 Türk firmasına birer çağrı geldi. "Gelin, yarım kalan işlerinizi bitirin" ifadelerinin yer aldığı bu çağrı, gidilmemesi halinde, Libya'da devam eden toplam 17,3 milyar dolarlık işlerin tek taraflı feshedilebileceği endişesine yol açtı. Ayrıca 1,5 milyar dolarlık teminat mektuplarının nakde çevrilebileceği, 1,4 milyar dolarlık birikmiş alacağın riske girebileceği ve 900 milyon dolarlık
makine parkının zarar görebileceği kaygıları oluştu.
Dışişleri devreye girdi
Savaşın ortasında Libya'dan gelen bu çağrıdan kuşkulanan firmalar, TMB aracılığıyla Türk Dışişleri Bakanlığı ile temasa geçti. Yapılan görüşmelerde, Libya yönetiminin, "Biz çağırdık, siz gelmediniz. Sözleşme şartlarını yerine getirmediniz" şeklinde bir gerekçeyle Türk firmalarının haklarına el koyabileceği riski belirlendi. Dışişleri Bakanlığı, bu riski ortadan kaldırmak için Libya'daki Büyükelçimiz Levent Şahinkaya aracılığıyla, Libya yönetimine iki nota verdi.
Bombalar patlıyor
Notalarda, can güvenliği için uygun ortamın olmadığı bir ülkede firmaların iş yapmasının imkansız hale geldiği, bu durumun Türk firmalarından kaynaklanmadığı belirtildi. Bu ortamda teminat mektuplarının nakde dönüştürülemeyeceği, devam eden sözleşmelerin de feshedilemeyeceği karşı tarafa bildirildi. Böylece birinci notayla teminat mektupları, ikinci notayla da yapılan sözleşmeler garanti altına alınmış oldu.
Kredilere yeni sözleşme imkanı
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun, "Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar ıçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında
Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik", Resmi Gazete'nin dünkü sayısında yayımlandı. Bu kapsamda, bankalarca Libya'da yerleşik ya da Libya'ya yönelik faaliyetleri bulunan Türkiye'de veya yurtdışında yerleşik gerçek ve tüzel kişilere kullandırılan, 'ikinci grup'ta (yakın izlemedeki krediler veya diğer alacaklar) sınıflandırılan krediler ve diğer alacaklar iki defa ile sınırlı olmak üzere, yeni sözleşme koşullarına bağlanabilecek.